Cornelia Maude παιδοψυχολόγος
«Οταν νιώθω φόβο, ξέρω τι να κάνω!»
Οι φοβίες των παιδιών είναι μια κατάσταση που αντιμετωπίζουν συχνά γονείς και εκπαιδευτικοί. Στη βραβευμένη σειρά βιβλίων «Τα συναισθήματά μου», που κυκλοφόρησε πρόσφατα στα Ελληνικά από τις εκδόσεις «Παπαδόπουλος» και συγκεκριμένα στο «Οταν φοβάμαι», η Αμερικανίδα παιδοψυχολόγος Cornelia Maude Spelman (μετάφραση Πόπη Κύρδη) με απλό και ευχάριστο τρόπο βοηθάει τα παιδιά να εντοπίσουν και να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους. Ο πρόλογος απευθύνεται στους μεγάλους… «Σε αρκετές περιπτώσεις είναι αναγκαίο τα παιδιά να υπομένουν τον φόβο τους, ώστε να μαθαίνουν να τον διαχειρίζονται, να μαθαίνουν πώς να αντεπεξέρχονται σε καινούριες γι’ αυτά καταστάσεις. Δεν είναι πάντα καλή τακτική να αρνούμαστε τον φόβο που νιώθουν η να προσπαθούμε να ελαχιστοποιήσουμε τη σημασία του, λέγοντας: «Δεν υπάρχει κανένας λόγος να φοβάσαι». Στην πραγματικότητα, αντί να τα καθησυχάσουμε, τα πληγώνουμε, τα κάνουμε να νιώθουν ντροπή για ένα συναίσθημα που όλοι μας δεν μπορούμε να αποφύγουμε.
Για να είναι η ανάπτυξή τους ισορροπημένη, τα παιδιά θα πρέπει να αποκτούν την ικανότητα να κατανοούν τα συναισθήματά τους και να τα κατονομάζουν. Επιπλέον, είναι αναγκαίο να αισθάνονται ότι τα συναισθήματά τους γίνονται αποδεκτά, ότι οι ενήλικες τα καταλαβαίνουν. Οταν ένα παιδί διαπιστώνει ότι αρνούνται, κοροϊδεύουν η αγνοούν τα συναισθήματά του, νιώθει μοναξιά και απογοήτευση. Και βέβαια, δεν μαθαίνει να αναζητάει βοήθεια και υποστήριξη όποτε την έχει ανάγκη. Αντί να υποτιμάμε τις φοβίες των παιδιών, πρέπει να τις αναγνωρίζουμε και να τους υποδεικνύουμε πώς να τις διαχειριστούν ανάλογα με την περίσταση. Μερικές φορές πρέπει να νιώθουν φόβο, γιατί ο φόβος τα προφυλάσσει από επικίνδυνες καταστάσεις. Για παράδειγμα, όταν από φόβο μένουν μακριά από ένα αγριεμένο ζώο, από ένα δρόμο με αυτοκίνητα. Οταν ο φόβος των παιδιών είναι αβάσιμος, μπορούμε να τα βοηθήσουμε να ανακαλύψουν τα ίδια ότι δεν έχουν λόγο να φοβούνται. Για παράδειγμα, κοιτώντας κάτω από το κρεβάτι μαζί τους. Δεν είναι πάντα ανυπόστατος ο φόβος. Οταν τα παιδιά φοβούνται, οι ενήλικες πρέπει να είναι κοντά τους, αγκαλιάζοντάς τα φυσικά αλλά και συναισθηματικά. Με τον τρόπο αυτό τα στηρίζουν και τα βοηθούν να αντέξουν και να ξεπεράσουν τον φόβο.
Είναι σημαντικό τα παιδιά να γνωρίζουν ότι τα ακούμε, ότι συμπάσχουμε μαζί τους, ότι καταλαβαίνουμε τα συναισθήματα τους, είτε θετικά είναι αυτά είτε αρνητικά. Οτι όλοι οι άνθρωποι, παιδιά και μεγάλοι, μπορεί να νιώσουν παρόμοια συναισθήματα. Και ότι υπάρχουν τρόποι να διαχειριστούμε τα δυσάρεστα συναισθήματα. Πρέπει να καλλιεργήσουμε στα παιδιά την εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και να τους εμφυσήσουμε την αντίληψη ότι μπορούν να ξεπερνούν τις δυσκολίες. Ετσι θα μπορούν να δηλώνουν: «Οταν νιώθω φόβο, ξέρω τι να κάνω!».