ΑΣΦΑΛΕΙΑ. «Στο σημείο που έγινε η κλοπή του κιονόκρανου δεν υπήρχε νυχτοφύλακας. Ούτε φωτισμός είχε προβλεφθεί περιμετρικά ούτε φυλάκια είχαν δημιουργηθεί. Κι όλα αυτά μετά τα απανωτά «χτυπήματα» που έχει δεχθεί η αρχαία Ολυμπία. Μη τυχόν και ρίξουν την ευθύνη για το συμβάν σε ανθρώπους που δεν φταίνε. Η ευθύνη είναι καθαρά πολιτική, της Διεύθυνσης και της Εφορείας που δεν πρόβλεψε τη φύλαξη».
Η δήλωση του Ιωάννη Μαυρικόπουλου, προέδρου της Πανελλήνιας Ενωσης Υπαλλήλων Φύλαξης Αρχαιοτήτων στην «Κ» δείχνει το πώς δέχτηκαν οι υπάλληλοι φύλαξης των μνημείων την είδηση της αφαίρεσης του κιονόκρανου που μαζί με άλλα παρεμφερή αρχιτεκτονικά μέλη, βρίσκονταν τοποθετημένο πάνω σε τoιχίο του ναού, στον υπαίθριο χώρο της Ολυμπίας.
Αρχαίο διαστάσεων 30 εκ. επί 30 εκ. επί 20 εκ. που ανήκε σε Παλαιοχριστιανική Βασιλική των αρχών του 6ου αιώνα μ.Χ., το οποίο σύμφωνα με πολλούς εργαζόμενους, θα μπορούσε να μεταφέρει μόνος του οποιοσδήποτε επισκέπτης, εκτός του αρχαιολογικού χώρου.
Σύμφωνα με τις υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού στην Ολυμπία υπηρετούν 50 συνολικά φύλακες. Από την ΠΕΥΦΑ εξηγούν πως οι 23 είναι νυχτοφύλακες και απ’ αυτούς οι έξι μόνο είναι μόνιμοι. Οι υπόλοιποι εργάζονται είτε με ασφαλιστικά μέτρα είτε είναι συμβασιούχοι.
Η ιστορία έχει ως εξής: το περασμένο Σάββατο στις 23.30 μ.μ. η αναπληρώτρια προϊσταμένη Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς, κ. Μαρία Βλαζάκη, ενημερώθηκε από την προϊσταμένη της Ζ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Αρχαίας Ολυμπίας, κ. Γεωργία Χατζή, ότι σύμφωνα με αναφορά φύλακα του εν λόγω αρχαιολογικού χώρου, απουσίαζε από τη θέση του το κιονόκρανο. Η ενδελεχής έρευνα που ζήτησε ο γ.γ. του ΥΠΠΟ Θ. Δραβίλας, για να διαπιστωθεί αν το κιονόκρανο είχε μετακινηθεί από τρίτους σε διαφορετική θέση δεν έδωσε καινούργιες πληροφορίες. Η κινητοποίηση ήταν άμεση. Ζήτησε την αναστολή εκτέλεσης καθηκόντων της κ. Χατζή, μέχρι να διερευνηθούν οι πιθανές ευθύνες και διετάχθη η διενέργεια Ενορκης Διοικητικής Εξέτασης.
Η ιστορία είναι περίεργη. Το κυριότερο όμως είναι ότι αποκαλύπτει το πρόβλημα της φύλαξης αρχαιοτήτων που έχει η χώρα μας γενικότερα. Χρόνια τώρα οι εκάστοτε ηγεσίες του ΥΠΠΟ άφηναν το θέμα της ασφάλειας σε εκτάκτους και ημίμετρα χωρίς να χαράσσουν συγκεκριμένη πολιτική με προσλήψεις προσωπικού και σωστή εκπαίδευση.
Αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο πρόβλημα σε μουσεία και χώρους είναι το πρόγραμμα stage και οι συμβασιούχοι. Εργαζόμενοι που δουλεύουν για λίγους μήνες δεν προλαβαίνουν να εκπαιδευτούν και να κατανοήσουν το αντικείμενο της εργασίας τους, αποτελούν την πλειοψηφία στους χώρους που εργάζονται αντί για το μόνιμο προσωπικό.
Τα παραδείγματα είναι πολλά. Στα μνημεία της Ακρόπολης για παράδειγμα εργάζονται σύμφωνα με πληροφορίες 10 νυχτοφύλακες σε δύο βάρδιες (6 μ.μ. με 12.30 και από τις 12.30 ώς τις 6 π.μ.), από τους οποίους οι δύο είναι μόνιμοι και οι οκτώ έκτακτοι και συμβασιούχοι.
Στην Κνωσό υπηρετούν επίσης 10 νυχτοφύλακες από τους οποίους μόνο δύο είναι μόνιμοι και με προβλήματα υγείας. Στους Δελφούς αντίστοιχα έχουμε 16 άτομα συνολικά με επίσης μόνο δύο μόνιμους, ενώ στις Μυκήνες 7, κι απ’ αυτούς δύο επίσης μόνιμοι.
Αυτοί είναι οι αριθμοί για τους καλοκαιρινούς μήνες γιατί από τον Οκτώβριο αρχίζουν οι αποχωρήσεις.
Πέρυσι τον χειμώνα οι Δελφοί είχαν τρεις μόνο φύλακες το βράδυ για μουσείο και αρχαιολογικό χώρο, κι αν προσθέσει κανείς τα ρεπό, τις άδειες ασθενείας κι ό,τι έκτακτο προκύψει, αντιλαμβάνεται ότι υπάρχουν και αφύλαχτοι χώροι κάποια βράδια του χειμώνα στους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας.
«Είναι φανερό πως ο χώρος δεν φυλάσσεται, εξαιτίας της ασυνάρτητης και ρουσφετολογικής πολιτικής που ακολουθήθηκε όλα αυτά τα χρόνια στο ΥΠΠΟ. Εστω και αυτή την ώρα πρέπει να ληφθούν όλα τα μέτρα ώστε να μην επαναληφθεί το γεγονός», δήλωσε εκ μέρους του ΠΑΣΟΚ η Μαρία Δαμανάκη. Βέβαια και την τακτική αυτή την ακολουθούν χρόνια όλες οι ηγεσίες του ΥΠΠΟ. Για να μην ξεχνιόμαστε.
Μελανά ορόσημα
1990: Εκλάπησαν 271 αντικείμενα από το Αρχαιολογικό Μουσείο Κορίνθου.
Οκτώ από το Πυθαγόρειο Σάμου.
Κεφαλή αγάλματος Πανός και επιγραφές από το Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφιαρείου.
1991: Κορμός αγάλματος από τον Αρχαιολογικό χώρο Γόρτυνος Κρήτης.
Ανάγλυφο από το Μουσείο Αρχαίας Κορίνθου.
1992: Ενενήντα κομμάτια από το Μουσείο Κολόνας της Αίγινας.
Κεφαλή του Τήλεφου (έργο του Σκόπα) από το αέτωμα του ναού της Αλέας Αθηνάς και 18 γλυπτά από το μουσείο της Τεγέας.
Δεκαοκτώ πρωτοκυκλαδικά ειδώλια από το μουσείο της Πάρου.
Μικρή χάλκινη κεφαλή (χωρίς ίχνη παραβίασης) από το Μουσείο Ακρόπολης.
Κλοπή αρχαίων αντικειμένων από το Μουσείο Σχηματαρίου.
1993: Κεφαλή κόρης «Αρκτος» από το Μουσείο Κανελλοπούλου.
Κεφαλή κόρης ή Σφίγγας από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.
1994: Τμήματα από 28 ασυγκόλλητα αγγεία (3ος – 4ος αι. μ. Χ.) από την αποθήκη της οδού Μελιδόνη των ανασκαφών του μετρό.
1995: Ρωμαϊκή κεφαλή Απόλλωνα από το Αρχαιολογικό Θεσσαλονίκης. Επρόκειτο να δημοπρατηθεί στο Λονδίνο όταν το μουσείο έμαθε την είδηση.
1997: Επιτύμβια στήλη ύψους 1,23 μ. και επιτύμβιο άγαλμα νεαρής δούλης αφαιρέθηκαν από τον Ραμνούντα.
2001: Επιτύμβια στήλη από τον αρχαιολογικό χώρο της Νικόπολης.