ΕΚΘΕΣΗ. Εκ πρώτης όψεως δεν σου γεμίζουν το μάτι. Είναι πολύ μικρά και δεν διαθέτουν έντονα χρώματα. Και από μακριά, μοιάζουν όλα ίδια… Σε αυτό συμφωνεί άλλωστε και η Ζίνι Γιάκομπσεν, επιμελήτρια της έκθεσης των χαρακτικών και ζωγραφιών του Πάλε Νίλσεν, που εγκαινιάστηκε χθες το βράδυ στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο της Δανίας στην Αθήνα και το Μουσείο Τέχνης Vejle.
Οι βιαστικές όμως εντυπώσεις εξαλείφονται μόλις πλησιάσει κανείς την πρώτη σειρά των έργων του Νίλσεν που παρουσιάζεται στον πρώτο όροφο του Μεγάρου Σταθάτου: εδώ θα αντικρίσει ένα «ανοιχτό βιβλίο», μια ιστορία που ξετυλίγεται μέσα από 53 πλάνα, 53 χαρακτικά που εμπνέονται από την ιστορία του Ορφέα και της Ευρυδίκης, αφηγούμενα όμως μια πιο πρόσφατη ιστορία άγχους και φόβου για την πορεία του δυτικού κόσμου. Αυτά αισθανόταν ο Νίλσεν τη δεκαετία του ’50, όταν δημιούργησε τη σειρά «Ορφέας και Ευρυδίκη. Μέρος πρώτο», ένα σκοτεινό «κόμικ» που στο τέλος οδηγεί τους αναγνώστες του στο να νιώσουν ακριβώς το ίδιο. Αλλωστε, αυτός ήταν ο σκοπός του Νίλσεν: ήθελε οι εικόνες των μοναχικών ανθρώπων στους δρόμους να σε κάνουν να σταθείς, να αναρωτηθείς για την κοινωνία που σε περιτριγυρίζει.
Αυτό που σε «σώζει» από τη σίγουρη κατάθλιψη είναι η αισθητική του: η ευφυής χρήση των καλωδίων που χαρακώνουν το αστικό τοπίο και οργανώνουν σαν χορογραφία τα 53 ορθογώνια κάδρα της ιστορίας του, χαρίζοντας στο συνολικό έργο έναν τόνο αισιοδοξίας, μια βοήθεια για να καταπιείς όλο αυτό το άγχος…
Οι πόλεμοι και οι κοινωνικές αναταράξεις του περασμένου αιώνα φαίνεται ότι επηρέασαν πολύ τον Δανό καλλιτέχνη, που ζωγράφισε την τελευταία του σειρά από έργα το 1998, λίγα χρόνια πριν πεθάνει, αφήνοντας πίσω του προφητικές εικόνες καταστροφής, που θυμίζουν τα γεγονότα της 9ης Σεπτεμβρίου.
Παράλληλη δράση
Και όπως ο Νίλσεν πήρε έναν μύθο και τον χρησιμοποίησε για να εκφράσει σύγχρονες ανησυχίες, ένας ακόμα καλλιτέχνης από τη Δανία, ο street artist Αρμσροκ, συνομιλεί με την κλασική αρχαιότητα και τη μυθολογία μέσα από την παρέμβασή του στον διάδρομο που ενώνει το παλιό κτίριο με τη νέα πτέρυγα του Μουσείου. Οι ίδιες ανησυχίες φαίνεται να απασχολούν και τον Αρμσροκ, παρόλο που ανήκει σε μια εντελώς διαφορετική γενιά Δανών καλλιτεχνών…
«Ανθρωπος, Ονειρο και Φόβος», Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, έως 25 Οκτωβρίου (Νεοφύτου Δούκα 4).