Εικόνες των ήχων της ECM

2' 43" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

LARS MULLER (επιμ.)

Windfall Light. The Visual Language of ΕCΜ

εκδ. Lars Muller Publishers, σελ. 448

«Αν θέλεις να δεις, άκου· η ακοή είναι ένα βήμα προς την όραση». Τη ρήση αυτή του Αγίου Βερνάρδου του Κλερβό (1090-1153) είχε στο νου του εκεί, στα τέλη της δεκαετίας του ’60, ο Μάνφρεντ Αϊχερ, ο ιδρυτής της ECM, μετατρέποντάς την σε εμβληματικό μότο της ιστορικής πια εταιρείας του Μονάχου. Μια δισκογραφική εταιρεία που από το 1969 έως σήμερα, μετά από χίλια και πλέον άλμπουμ, ανέδειξε όχι μόνο την ευρωπαϊκή σκηνή της τζαζ αλλά και μια εναλλακτική, σύγχρονη μουσική συνθήκη που κινείται κάπου ανάμεσα στις ηχητικές παραδόσεις των λαών του κόσμου, στην τεχνοτροπία της κλασικής, «λόγιας» μουσικής και στα πιο ηλεκτρικά, fusion τζαζ ακούσματα της δεκαετίας του ’70. Κιθ Τζάρετ, Γιαν Γκαρμπάρεκ, Ενρίκο Ράβα, Στέφανο Μπολάνι, Ντέιβ Χόλαντ αλλά και οι «δικοί μας» Ελένη Καραΐνδρου, Βασίλης Τσαμπρόπουλος και Σαβίνα Γιαννάτου, είναι λίγα μόνο από τα μεγάλα ονόματα των συνθετών και των μουσικών που έχουν συνεργαστεί με την ΕCΜ.

Ατυπο μανιφέστο

Η ρήση του φραγκισκανού μοναχού που υιοθέτησε ο Αϊχερ, η οποία απηχεί έναν κάποιο μυστικισμό, έχει τη σημασία της: όσοι γνωρίζουν καλά τη δισκογραφία της ECM, ξέρουν φυσικά ότι η μουσική είναι το ένα κομμάτι της όλης φιλοσοφίας του ιδρυτή της ECM. Το άλλο είναι η υψηλή αισθητική των δίσκων του, κυρίως οι φωτογραφίες και οι εικόνες που κοσμούν τα εξώφυλλα αυτών των δίσκων.

Το οπτικό μέρος της ιστορίας της ECM λοιπόν είναι μια ολόκληρη ιστορία, έχει παίξει έναν ρόλο άτυπου μανιφέστου για την εταιρεία και σε αυτό ακριβώς είναι αφιερωμένος ο τόμος που μόλις κυκλοφόρησε «Windfall Light. The Visual Language of ECM» (Αναπάντεχο φως. Η οπτική γλώσσα της ECM, εκδ. Lars Muller Publishers-Edition of Contemporary Music, σελ. 448) που επιμελήθηκε ο Lars Muller. Υψηλών αισθητικών προδιαγραφών και η παρούσα έκδοση, μέσα στο πνεύμα της εικονογραφικής κουλτούρας της ECM, συνεχίζει αυτό που ξεκίνησε το 1996 ο τόμος «Sleeves of Desire», μέσα από την οποία παρουσιαζόταν όλη η ιστορία των εξαιρετικών εξωφύλλων της εταιρείας. Τώρα, με το «Αναπάντεχο φως», έχει κανείς την ευκαιρία να πάρει μια γερή γεύση από τα εξώφυλλα που σχεδιάστηκαν τα τελευταία δεκατέσσερα χρόνια. Κυρίως, μιλάμε για εξώφυλλα που βασίζονται στην τέχνη της φωτογραφίας, αν και την τιμητική της έχει και η ζωγραφική όπως και το κολλάζ.

Οι αναπαραγωγές των εξωφύλλων συνοδεύονται από σύντομα κείμενα ανθρώπων της μουσικής, των τεχνών και των γραμμάτων. Ανάμεσα σε αυτούς ξεχωρίζουμε τον χαρισματικό Νορβηγό πιανίστα Ketil Bjornstad, ο οποίος είναι και καλός συγγραφέας (στα ελληνικά κυκλοφόρησε το μυθιστόρημά του «Η λέσχη των νέων πιανιστών», από τις εκδ. Πόλις), και τον σημαντικό Ούγγρο συγγραφέα Peter Nadas (βιβλία του κυκλοφορούν από τις εκδ. Καστανιώτη).

Το αποτέλεσμα είναι ένα εξαιρετικά φροντισμένο, καλαίσθητο λεύκωμα που μεταφέρει όλη αυτή την υπνωτιστική, υποβλητική ατμόσφαιρα που χαρακτηρίζει τις μουσικές εξαίσιες της ECM. Ταξιδιάρικο πνεύμα, δωρικότητα αλλά και λυρισμός, μελαγχολική διάθεση μα και ανοιχτοί ορίζοντες, μοναξιά μα κι ένα αίσθημα ζεστής συντροφιάς, κυριαρχούν στις εκπληκτικές αυτές φωτογραφίες και εικόνες.

Ταιριαστός είναι κι ένας στίχος του Αγγλου ποιητή Οντεν, που συναντούμε στο κείμενο του Thomas Steinfeld, της Suddeutsche Zeitung: «Και ο Βορράς σε όλους σημαίνει: Απόρριψη» – με την έννοια, εδώ, της αυστηρής επιλογής: τι αφήνεις απ’ έξω για να μείνει μόνο η ουσία, το ψαχνό. Οι εικόνες της ECM φέρουν έντονο αυτό το στοιχείο, μιας οικονομίας ακριβής, μιας λιτότητας χορταστικής.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή