Πρόσχημα για τη συνάντηση με τον Κώστα Πανιάρα ήταν η νέα του έκθεση με τίτλο «Εποχές» που εγκαινιάζεται στις 20 Οκτωβρίου. Ο πραγματικός όμως λόγος είναι πως τόσο ο ίδιος όσο και η τέχνη του αναδίδουν ανυπόκριτο, ακαταπόνητο και μεταδοτικό ενθουσιασμό για τη ζωή και τα μικρά της θαύματα, για τα όμορφα πράγματα γύρω μας, μέσα από έναν λόγο ειλικρινή και διαυγή
Η όραση
Λουσμένοι από το χρώμα των έργων του που περιμένουν να αναρτηθούν στους τοίχους του Εικαστικού Κύκλου στη Χαριλάου Τρικούπη, ξεκινάμε την κουβέντα με το δώρο της όρασης: «Πολλοί καλλιτέχνες αισθάνονται ικανοποιημένοι αν καταφέρουν να αγγίξουν το μυαλό ή την ψυχή του θεατή. Εμένα μου αρκεί το βλέμμα του, το μαγικό πράγμα που λέγεται όραση. Το μόνο παράθυρο που έχουν οι ζωντανοί οργανισμοί απέναντι στον κόσμο», δηλώνει με τόλμη ο καλλιτέχνης.
Χωρίς οδηγίες χρήσης
Οι πίνακές του έχουν την αίσθηση του ανάγλυφου, τρισδιάστατων κυμάτων από αποχρώσεις που κονταροχτυπιούνται μεταξύ τους και παφλάζουν στην επιφάνεια του καμβά. «Πάντα μου άρεσε να ζωγραφίζω σαν να έχω πρώτα αγγίξει, χαϊδέψει το θέμα μου», μας ομολογεί. «Εχω φτάσει σε μια ηλικία που καταλαβαίνω αμέσως αν αυτό που έχω φτιάξει αξίζει το κόπο. Με τον καιρό έχεις την πείρα να το ξεχωρίζεις και να πετάς χωρίς τύψεις στα σκουπίδια ό,τι δεν βγήκε καλά από μέσα σου, ό,τι δεν ευτύχησε να συναντήσει την έκφραση που είχες κατά νου. Το έργο τέχνης πρέπει να μιλάει πρώτα στον δημιουργό του και ύστερα στους άλλους. Αν είναι να το φορτώνουμε με νοήματα και να επισυνάπτουμε οδηγίες χρήσης για να αποκτήσει αύρα, καλύτερα να το καταστρέψουμε».
Γενναιοδωρία
«Πολλοί καλλιτέχνες, όταν φτάνουν πια στην καταξίωση, θεωρούν ότι είναι κάτι σπουδαίο, επειδή προσφέρουν στο κοινό μια μοναδική εμπειρία. Ξεχνούν ίσως ότι η τέχνη είναι πολυπρόσωπη και γενναιόδωρη. Είναι μια βασιλόπιτα που σε κάθε κομμάτι της έχει ένα φλουρί. Καλύτερα λοιπόν να μην επαίρεται κανείς και να απολαμβάνει απλώς την ανταμοιβή που του προσφέρει η δημιουργικότητα».
Χειμαρρώδης, οξυδερκής, χιουμορίστας, ο Πανιάρας δεν μασάει τα λόγια του. Ο απολογισμός ξεκινά από τον εαυτό του: «Πολλές φορές αναλογίζομαι ότι τα καλύτερά μου έργα είναι εκείνα που δεν κατάφερα να κάνω. Που τα βλέπω στον ύπνο μου σαν φαντάσματα και όταν το πρωί πηγαίνω στο εργαστήριό μου, έχουν φύγει και παραμένουν άπιαστα μια ζωή.
Πολλές φορές ο μεγαλύτερος αγώνας είναι να τα επαναφέρεις στη μνήμη σου, να παλέψεις για να τα περάσεις στον καμβά».
Ψευδαισθήσεις
Η κουβέντα μας συνεχίζεται με τα αποτελέσματα μιας πρόσφατης έρευνας πως περίπου 65% των Ελλήνων δεν συχνάζουν σε μουσεία και γκαλερί. «Είμαι σίγουρος ότι ισχύει. Αν μια γκαλερί της Αθήνας κλείσει δεν το παίρνει κανείς είδηση. Αν όμως κλείσει ένα εμπορικό κατάστημα πολυτελείας, διαχέεται μια κοινωνική αμηχανία. Ας μη ζούμε τον μύθο ότι, επειδή αυξήθηκαν οι αίθουσες τέχνης ή τα θέατρα, το κοινό έγινε κατ’ ανάγκην πιο ευρύ. Στο μεταξύ, πολλοί αποφάσισαν να γίνουν καλλιτέχνες επειδή θεώρησαν ότι θα αποκτήσουν βίλες και πισίνες. Υπάρχουν μανάδες που μας φέρνουν σήμερα τα παιδιά τους, για να τα βοηθήσουμε να κάνουν καριέρα στην τέχνη. Πριν από 50 χρόνια, όταν αποφάσισα να αφήσω το πανεπιστήμιο για την τέχνη, έκανε να μου μιλήσει τρία χρόνια. Ο ζωγράφος δεν είναι τραγουδιστής να βγαίνει στα ριάλιτι. Δεν βρίσκονται έτσι τα ταλέντα».
Η ηλικία
Κοσμογυρισμένος, ο Πανιάρας αποφάσισε ότι κατοικεί επιτέλους στον εαυτό του: «Είναι μια πολύτιμη και χρήσιμη γνώση που έρχεται με την ηλικία, που σε απελευθερώνει από την ανάγκη τού να μετακινείσαι συνέχεια για να καταλάβεις ποιος είσαι. Ευτυχώς νιώθω καλά με το πετσί και με την τέχνη μου».