ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ.Ο χαμηλών τόνων Εντουάρντο Σόουτο ντε Μόουρα είναι από χθες ο δεύτερος Πορτογάλος που γίνεται κάτοχος του βραβείου Πρίτσκερ, της σημαντικότερης διάκρισης για τον χώρο της αρχιτεκτονικής. Το 1992 το είχε κατακτήσει ο Αλβαρο Σίζα, το μεγάλο όνομα της σύγχρονης πορτογαλικής αρχιτεκτονικής, και με τον οποίον ο Ντε Μόουρα διατηρεί σημαντικούς δεσμούς. Είχαν συνεργαστεί επαγγελματικά και συναποτελούν μαζί με τον εκλιπόντα πια Φερνάρντο Ταβόρα αναπόσπαστα μέλη της δυναμικής σχολής του Πόρτο, της πόλης που γεννήθηκε πριν από 58 χρόνια.
Η φετινή επιλογή του Ιδρύματος Hyatt σε έναν χαμηλόφωνο αρχιτέκτονα ο οποίος χαίρει μεγάλης εκτίμησης από τους συναδέλφους του σε όλον τον κόσμο, χωρίς όμως την αναγνωρισιμότητα του Αλβαρο Σίζα στο ευρύ κοινό, είναι στον ίδιο δρόμο με τα δύο προηγούμενα βραβεία, όπου επίσης λιγότερο γνωστά ονόματα βρέθηκαν στην κορυφή.
Ο Λόρδος Παλούμπο, επικεφαλής της κριτικής επιτροπής των βραβείων, ανακοινώνοντας το όνομα του φετινού νικητή έδωσε το περίγραμμα της επιλογής για το 2011. «Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, ο Εντουάρντο Σόουτο ντε Μόουρα έχει παραγάγει ένα έργο που είναι ταυτόχρονα πολύ σύγχρονο και την ίδια στιγμή μεταφέρει ίχνη της παράδοσης». Για να προσθέσει ότι «τα κτίριά του παρουσιάζουν μια μοναδική ικανότητα να μεταφέρει φαινομενικά αντιθετικά χαρακτηριστικά, δύναμη και ταπεινότητα, εξωστρέφεια και υπαινικτικότητα, τολμηρή παρουσία και μια αίσθηση οικειότητας, και όλα αυτά την ίδια στιγμή».
Σύμφωνα με το σημείωμα της κριτικής επιτροπής ο Ντε Μόουρα ποτέ δεν ενδιαφέρθηκε για τις τάσεις τής κάθε εποχής, ούτε και στις αρχές της καριέρας του, τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’80. Η γενναιότητα να ακολουθήσει το προσωπικό του μονοπάτι σε μια εποχή που ο μεταμοντερνισμός ήταν πανίσχυρος φαίνεται πως εκτιμήθηκε στην τελική ετυμηγορία των κριτών. Στην αρχή τα περισσότερα έργα του ήταν κατοικίες, αλλά στη δεκαετία του ’90 ο κύκλος εργασιών του ανοίγει. Στο Δημοτικό Στάδιο της Μπράγκα που σχεδιάζει ενόψει του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος του 2004 δίνει δείγματα μιας «μυώδους, μνημειακής αρχιτεκτονικής, ενταγμένης αρμονικά σε ένα δυναμικό τοπίο», ενώ την ίδια εποχή χτίζεται ο Πύργος Burgo στο Πόρτο, ένας ύμνος στη γεωμετρία σε διάλογο με το αστικό περιβάλλον της αγαπημένης του πόλης. Σε όλα τα έργα του είναι εμφανής η ειδική σχέση του αρχιτέκτονα με τα υλικά που χρησιμοποιεί για να επιβάλλει ένα τοπικό λεξιλόγιο οικουμενικής απήχησης. «Για μια αρχιτεκτονική που μοιάζει αβίαστη, γαλήνια και απλή και για τη φροντίδα και την ποίηση που διαποτίζει κάθε έργο του, ο Ντε Μόουρα λαμβάνει το Βραβείο Πρίτσκερ του 2011».