Τα νόθα των Απάντων Παπαδιαμάντη

Τα νόθα των Απάντων Παπαδιαμάντη

2' 12" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Τρία πρόσφατα δημοσιεύματα για τον Παπαδιαμάντη1, με θορύβησαν με τις αναφορές τους σε κείμενα που, ενώ περιέχονται σε όλες ανεξαιρέτως τις εκδόσεις των Απάντων του, δεν θεωρούνται πια παπαδιαμαντικά. Θορυβήθηκα, γιατί διανύουμε Ετος Παπαδιαμάντη και, όπως δείχνουν τα πράγματα, εκτός του «Γ΄ Διεθνούς Συνεδρίου για τον Παπαδιαμάντη», θα γίνουν πολλές εκδηλώσεις και πολλοί θα φιλοτιμηθούν να γράψουν για τον κορυφαίο πεζογράφο μας. Ελλοχεύει, λοιπόν, ο κίνδυνος να πληθυνθούν οι παραπομπές στα ήδη αθετημένα ή νοθευμένα κείμενα.

Η νόθευσή τους έγινε στο τέλος της δεκαετίας του 1990 και στις αρχές της περασμένης, αλλά δεν είναι γνωστή στους περισσότερους αναγνώστες και μελετητές του Παπαδιαμάντη. Επειδή η άγνοια αυτή οδηγεί συχνά σε παρερμηνείες των παπαδιαμαντικών αντιλήψεων, μεταφέρω εδώ, ως είδος θαλασσινού σημαντήρα, ένα μέρος από το «Σημείωμα του επιμελητή», που δημοσιεύτηκε στη δεύτερη επανέκδοση (2005) του E΄ τόμου των Απάντων («Δόμος»):

«(…) Προς το παρόν, λοιπόν, νοθεύονται ασφαλώς τα εξής επτά κείμενα:

1. Λόγοι εκκλησιαστικοί και μελέται.

2. Υμνος Ακάθιστος.

3. Εκκλησιαστικοί ρήτορες και Ιερά Σύνοδος.

4. Το Πάσχα (1888).

5. Θρησκευτικαί εορταί.

6. Ολυμπιακοί Αγώνες και Ολυμπιάδες.

7. O Χαρίλαος Τρικούπης.

»(…) O επιμελητής αμφιβάλλει πια για τη γνησιότητα αρκετών ακόμη κειμένων του τμήματος «θρησκευτικά άρθρα» και πιστεύει ότι είναι φρόνιμο να αντιμετωπίζει ο αναγνώστης με επιφύλαξη όσα άρθρα ήταν ανυπόγραφα στην πρώτη δημοσίευση ή υπογράφονταν απλώς με Π. Ωσπου η έρευνα να αποφανθεί οριστικά αν είναι γνήσια ή νόθα (spuria), επιτρέπεται να τα θεωρούμε αμφίβολα (dubia).»

Τα επτά νοθευόμενα κείμενα είχαν εισαχθεί στο παπαδιαμαντικό corpus από τον πρώτο εκδότη Απάντων Παπαδιαμάντη, που τον ακολούθησαν όλοι οι επόμενοι. H επιχειρηματολογία για την αθέτηση ή νόθευση των κειμένων αυτών αναπτύσσεται σε τέσσερα μελετήματα, που φέρουν τον κοινό τίτλο «Παπαδιαμάντης νοθευόμενος» και υπογράφονται από τη διδάκτορα Σοφία Μπόρα, τη Λαμπρινή Τριανταφυλλοπούλου και τον υπογράφοντα. Τα περιοδικά που φιλοξενήθηκαν αναγράφονται στο «Σημείωμα του επιμελητή», για το οποίο ήδη έγινε λόγος.

Με εκτενές μελέτημα, που πρόκειται να δημοσιευτεί σε φετινό τεύχος του περιοδικού «Παλίμψηστον» της Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης του Δήμου Ηρακλείου Κρήτης, θα αθετηθεί ένα ακόμη κείμενο του E΄ τόμου, ο «Ηρωικός αντίπαλος».

* O κ. Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλος είναι φιλόλογος, επιμελητής της έκδοσης των «Απάντων» Παπαδιαμάντη (εκδ. Δόμος).

1. Το πρώτο δημοσίευμα «Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης» του Σεβ. Μητροπολίτου Γουμενίσσης κ. Δημητρίου («Δίπτυχα της Εκκλησίας της Ελλάδος, 2011», αφιέρωμα στον Παπαδιαμάντη), αναφέρεται στο άρθρο «O Χαρίλαος Τρικούπης», το δεύτερο «O Παπαδιαμάντης και οι Ολυμπιακοί Αγώνες» του λόγιου αθλητικογράφου

κ. Π.Ν. Λινάρδου («Το Βήμα», Κυριακή 23.1.2011), έχει ως θέμα το αρθρίδιο των Απάντων για τους Ολυμπιακούς Αγώνες και τις Ολυμπιάδες, ενώ στο τρίτο

«Ερευνα χωρίς ανώφελες υπερασπιστικές προθέσεις» («H Εποχή», 20.12.2010)

ο μελετητής κ. Γ. Ζεβελάκης θεωρεί αδιαμφισβήτητο στοιχείο παπαδιαμαντικής πατρότητας την υπογραφή Π., πράγμα που δεν αληθεύει.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή