ΑΘΗΝΑ. Οι σκηνές δεκάδες, τα τραπεζάκια απέξω με τις πρώτες μπίρες της ημέρας, το κορίτσι αγκαλιά και πολλή διάθεση Γούντστοκ. Δίπλα οι μελαμψοί μικροπωλητές με κάθε αντίγραφο τσάντας και πιο κει οι κινεζικές ομπρέλες. Τα προσπερνάς όλα, στο κάτω – κάτω η πλατεία Συντάγματος από παλιά ήταν σημείο για διαμαρτυρίες, συναντήσεις και πολιτικές ζυμώσεις. Οπως και το μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη που για άλλη μια μέρα ήταν και χθες ατραξιόν. Αιχμάλωτο σε μια χωρισμένη πόλη, ντεκόρ των πανό της λεωφόρου Αμαλίας. Φωτογραφημένο από δεκάδες τουρίστες να το κεντράρουν στο φωτογραφικό τους κάδρο, έχοντας τα εκφραστικά δίγλωσσα πανό κοντά, να μιλούν τη δική τους γλώσσα. Ούτε το ρωμαϊκό βαλανείο στο κάτω μέρος της πλατείας έξω από το μετρό δεν γλίτωσε. Είχε το δικό του πανό κρεμασμένο πάνω του, όπως πριν από λίγες ημέρες ο Βράχος της Ακρόπολης που δέχτηκε την αγανάκτηση άλλης ομάδας. Δεν ήταν βέβαια η πρώτη φορά.
Ομως, όσα κι αν μοιράζεσαι ή διαφωνείς με την υπερβολή της αγανάκτησης, τα μνημεία δεν πρέπει να μπλέκονται σε όλα αυτά. Με όποιους συμβολισμούς κι αν έχουν, όποια ιστορία κι αν κουβαλούν στον χρόνο. Δεν χρειάζεται να πας στην Ακρόπολη να διαδηλώσεις τον αντιμνημονιακό χαρακτήρα της δράσης σου. Ούτε να τη χρησιμοποιείς για μικροκομματικές σκοπιμότητες ή συνδικαλιστικές διεκδικήσεις, όπως το βαλανείο στο Σύνταγμα ή το μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη που σχεδίασε ο αρχιτέκτονας Μανώλης Λαζαρίδης (με το ψευδώνυμο «Σκρα»).
Οφείλει κανείς να σεβαστεί κι εκείνον που θέλει να βλέπει την πόλη με μια πιο αισιόδοξη ματιά, λιγότερη ρημαγμένη. Δεν είναι θέμα εξωραϊσμού της πραγματικότητας αλλά θέμα δημοκρατίας κι αυτό. Οσο για την απογοήτευση, ίδια είναι κι όταν ξεσπούν κατά καιρούς πάνω στα αγάλματα και τις προτομές της πόλης, για εκείνους που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ιστορία. Είτε θύματα επεισοδίων είτε μελετημένων πρακτικών, με συνθήματα, μπογιές, γκράφιτι ή πανό επάνω τους, όλα μαρτυρούν έλλειψη σεβασμού και γνώσης. Την περιφρόνηση μας. Ασε που για να τα καθαρίσεις χρειάζονται πόσα χημικά…
Σε όλο τον κόσμο βέβαια χρησιμοποιούν τα μνημεία του πολιτισμού ή χαρακτηριστικά σημεία της πόλης (πύλη Βραδεμβούργου, πύργος του Αϊφελ κ.ά.) για να τονίσουν τις διεκδικήσεις τους. Στέκονται πλάι τους, για να τονίσουν εμμέσως ότι εκπροσωπούν τον πολιτισμό της κοινωνικής πρόνοιας απέναντι στη βαρβαρότητα της αγοράς. Αλλά για να ‘ναι ένας τέτοιος συμβολισμός πειστικός, πρέπει πρώτα απ’ όλα να σέβεσαι τα μνημεία που σε φιλοξενούν, αλλιώς υπονομεύεις το ίδιο σου το αίτημα.
Εδώ, στη χώρα της παρεξήγησης συμβαίνει κάτι ακόμη χειρότερο. Μας ενοχλεί όταν βλέπουμε τον Παρθενώνα, την Αφροδίτη της Μήλου ή τον Ηνίοχο να τους ξεφτιλίζουν στις ξένες γελοιογραφίες αλλά μας κακοφαίνεται λιγότερο όταν οι ίδιοι εκμεταλλευόμαστε ή υποβαθμίζουμε με τον τρόπο μας τα μνημεία και τα σύμβολα της πόλης. Οσο για το καινούργιο χαρακτηριστικό μας, είναι η ενοχοποίηση της διαφωνίας. Ο κόσμος που πηγαίνει στο Σύνταγμα βρήκε το μέσον να εκφράσει μια φωνή και όλοι ελπίσαμε σε αυτό. Να όμως που τώρα κάποιοι απ’ αυτούς δεν αναγνωρίζουν στους άλλους να έχουν διαφωνίες. Ακόμη και για τα μνημεία που πνίγονται από την οργή μας.