«Οταν ακούω αυτή την ανοησίαν ότι οι Ελληνες είναι τεμπέληδες, μου έρχεται να κάνω εμετό. Αυτό που βλέπω εγώ είναι ότι, παρά τις δυσκολίες, οι Ελληνες γελάνε και διασκεδάζουν ακούγοντας μουσική. Οταν φτάνει κανείς σε ένα τέτοιο οριακό σημείο όπως τώρα, αρχίζει να εκτιμά τα απλά πράγματα. Και οι Ελληνες που έχω συναντήσει, και τώρα και παλαιότερα, είναι όλοι απίστευτα γενναιόδωροι. Ο κόσμος είναι απελπισμένος, χάνει τόσα πολλά, βλέπω τόσα κλειστά καταστήματα και όμως είναι έτοιμοι να σου προσφέρουν πράγματα, είναι πολύ συγκινητικό».
Ο Βρετανός τραγουδοποιός Ματ Ελιοτ ίσως να είναι ο ορισμός του «αντι-μνημονιακού» καλλιτέχνη. Λίγη ώρα πριν από τη συναυλία που έδωσε στο Six d. o. g. s., στην οδό Αβραμιώτου, την περασμένη Κυριακή, τον συναντήσαμε στο δώμα πάνω από τη σκηνή και περάσαμε λίγη ώρα μαζί του.
Conspiranoid
Περισσότερο μιλήσαμε περί πολιτικής και λιγότερο για μουσική. «Εδωσα μια συνέντευξη σε Ελληνα δημοσιογράφο και νομίζω ότι είπα κάτι ανόητο», εξήγησε. «Είπα ότι ευτυχώς που διάλεξε την Ελλάδα για να πειραματιστεί το ΔΝΤ, προτού πάει στην Πορτογαλία, την Ιρλανδία – προτού περάσει και από την Αγγλία. Πολιτικά, οι Αγγλοι έχουν άγνοια και νομίζουν ότι το ΔΝΤ είναι ένα υπέροχο πράγμα. Δεν καταλαβαίνουν ότι είναι κάτι σκατένιο. Αυτό λοιπόν που εννοούσα ήταν ότι ευτυχώς που το ΔΝΤ επέλεξε τη χώρα σας ακριβώς επειδή οι Ελληνες αντιστέκονται με τόσο πάθος. Και, ναι, πιστεύω ότι η Ελλάδα είναι το πρώτο σκέλος στο πλαίσιο ενός μεγάλου πειράματος που έχει ως στόχο ακόμα περισσότερο κέρδος. Ξεκίνησαν από τη Νότια Αμερική, πέρασαν από την Αφρική, κοινώς τέλειωσαν με τις πραγματικά φτωχές χώρες, και τώρα πάνε να «βάλουν χέρι» στην Ευρώπη».
Τον ρωτώ αν τυχόν έχει υποκύψει σε θεωρίες συνωμοσίας. Το αρνείται χρησιμοποιώντας τον όρο: conspiranoid – συνδυασμός των λέξεων conspiracy (συνωμοσία) και paranoia (παράνοια). «Η κρίση είναι χρυσή ευκαιρία για τους λίγους να προσπορίσουν κέρδη», επιμένει. «Γι’ αυτούς είναι θετικό να καταρρέουν οι οικονομίες – και δεν νομίζω ότι γίνομαι conspiranoid. Θα βγάλουν κέρδος παίρνοντας πίσω σε σκοτωμένες τιμές όσα θα χαθούν από τον κόσμο στο πλαίσιο της κρίσης, για να τα πουλήσουν εκ νέου σε υψηλές τιμές – και με τίμημα, το να πρέπει να δουλεύεις πιο σκληρά, σε πολύ πιο άσχημες συνθήκες και με πολύ λιγότερα χρήματα. Μετά τον πόλεμο, είχαμε την ανάπτυξη του κράτους πρόνοιας και βλέπουμε πώς θέλουν τώρα να το εξαφανίσουν».
«Αγαπώ τη φολκ»
Καθώς μιλάμε, ακούγεται υπόκωφα από κάτω, από τη σκηνή, το sound check της Κατερίνας, των Tango with Lions, η οποία «προλόγισε» τον Ματ στη σκηνή (πολύ αξιόλογη σόλο εμφάνιση με κιθάρα και πιάνο). Η κουβέντα μας στρέφεται προς τη μουσική. Ξεκινώντας από τη σκηνή του Μπρίστολ, ο Ματ Ελιοτ έχει περάσει από την electronica σκηνή στην καθαρή φολκ. Σήμερα συνδυάζει και τα δύο – αν και κλίνει σαφώς προς το δεύτερο. Καθώς μιλάει απλώνει το χέρι και χαϊδεύει τρυφερά την κιθάρα του. «Την αγαπώ», λέει αυθόρμητα. «Η καρδιά μου και η ψυχή μου είναι στη φολκ. Με το που έμαθα να παίζω σωστά κιθάρα, όσο και αν απολαμβάνω την ηλεκτρονική μουσική, η αμεσότητα της κιθάρας είναι αναντικατάστατη. Και περνάω μαζί της άπειρες ώρες».
Σε μια παλαιότερη (γραπτή) συνομιλία μας, όταν πριν από περίπου ενάμιση χρόνο είχε επισκεφθεί την Αθήνα για ένα live στο Half Note, τον είχα ρωτήσει αρκετά πράγματα για τη μελαγχολία της μουσικής του, για την εμμονή του με τα φαντάσματα, με τη Μαρία Κάλλας, αλλά τούτη τη φορά προτίμησα να αφήσω να μιλήσει η μουσική του, επί σκηνής.
Ρrimal screaming ή αλλιώς αρχέγονη κραυγή
Μέσα σε μια ασφυκτικά γεμάτη αίθουσα, μονάχος του στη σκηνή, με την αγαπημένη του κιθάρα και υποστηριζόμενος από προηχογραφημένους ήχους, ο Ματ Ελιοτ δημιούργησε κάτι σαν μυσταγωγία. Ηδη με τα πρώτα δύο τραγούδια του, το αριστουργηματικό «This is how it feels to be alone» και το επίσης έξοχο «Something about Ghosts», είχε χαθεί σε έναν μαγικό κόσμο υποψελλιζόντων φωνών, υπόγειων ρευμάτων και διαδρομών, ήχους γεμάτους λυγμικά σκιρτήματα και μια σωματική θερμότητα που, με το πέρασμα της ώρας, έβγαζε προς τα έξω μιαν αλλόκοτη ερωτική μέθεξη. Ο Ματ Ελιοτ βρίσκει το πλαγκτόν του μέσα στην καθαρτική μελαγχολία και σε παρασύρει μέσα σε αυτό το ταξίδι χωρίς όμως να σε βαραίνει. Το live κύλησε σε αυτούς τους εσωτερικούς ρυθμούς, με κομμάτια και συνθέσεις από μια πλειάδα δίσκων του, όπου ο καθένας μέσα στο κοινό μπορούσε να τα ερμηνεύσει όπως ήθελε – και να συγκινηθεί με τον δικό του τρόπο. Περικυκλωμένος από κόσμο, ο οποίος κουνούσε αργόσυρτα το κεφάλι στον υπνωτιστικό (βλέπε mesmerising) ρυθμό του Ματ, ο τραγουδοποιός του Μπρίστολ ξέφευγε κάθε τόσο από την καθαρή μπαλάντα σε έξαλλα μουσικά σεισμογραφήματα που υπογραμμίζονταν από τη βαθιά, αέρινη μα και μπάσα μαζί, υποβλητική φωνή του, την οποία έφτανε στα όριά της. Οπως μου είχε πει λίγη ώρα πριν, «έχω τις μελαγχολικές μου στιγμές αλλά προτιμώ να γελάω παρά να κλαίω. Η μουσική είναι ένα είδος ψυχοθεραπείας και είναι εκπληκτικό να βρίσκεσαι στη σκηνή και να κραυγάζεις με όλη σου τη δύναμη. Είναι απελευθερωτικό το get my shit out. Αυτό που σε ορισμένες σχολές ψυχοθεραπείας λένε primal screaming». Η αρχέγονη κραυγή, με άλλα λόγια.