Στην αρχή είναι η περιέργεια, μετά είναι η έκπληξη, μετά η επιθυμία. Για ταξίδι. Είναι και ένα πείραμα. Πώς δηλαδή, μια ταξιδιωτική εμπειρία γίνεται βιβλίο, πώς το βιβλίο γίνεται ανάγνωσμα και πώς η απορρόφηση όλων αυτών των εικόνων γίνεται καύσιμο για να ονειρευτείς. Ακόμη κι αν δεν έχετε καμία δυνατότητα να ακολουθήσετε τη Route 66 στο σώμα της βαθιάς Αμερικής, αρκεί να ξεφυλλίσετε αυτό το παράξενο, καινούργιο βιβλίο που ακούει στο όνομα «Ο ταξιδιώτης, το όχημα, ο δρόμος, το βιβλίο: My 66» για να δείτε ότι εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με μια συνηθισμένη, ταξιδιωτική περιγραφή, αλλά για ένα ολικό πρότζεκτ σύνθετης εμπειρίας.
Μια ιδέα, ένα στόχος
Με την καλή έννοια, ζήλεψα. Οχι τόσο το ταξίδι αυτό καθεαυτό (που δεν το υποτιμώ) αλλά την αξιοποίηση της εμπειρίας. Ενας ταξιδιώτης, ένας νοερός συνοδοιπόρος, 5.000 χιλιόμετρα, μυθικά τοπωνύμια της Αμερικής, μοτέλ, πρόσωπα, ευτράπελα, λεπτομέρειες που δίνουν άλλες διαστάσεις σε τυχαία επεισόδια, μα πάνω απ’ όλα η αστείρευτη δίψα για το παρακάτω που μπορεί να συμβεί, το παραπάνω που μπορεί να δώσει η ζωή. Εχει και χιούμορ. Η Μαρούσκα Τριαντάρη, αρχιτέκτων, που μοιράζει τον χρόνο της ανάμεσα στην Αθήνα και το Παρίσι, ένας άνθρωπος φωτεινός και τολμηρός, αποφασίζει να πραγματοποιήσει αυτό το μεγάλο ταξίδι περιπέτειας και ανακάλυψης, σχεδόν… ξαφνικά, όταν τυχαία το βλέμμα της πέφτει πάνω σε μία γιγαντοαφίσα δίπλα στη Βιβλιοθήκη «Francois Mitterand» στο Παρίσι για το νέο MacDonald’s. Πίσω από το ζουμερό μπιφτέκι ξεχύνονταν οι κόκκινοι βράχοι της Αριζόνας και το μυθικό σήμα Route 66. Μια μεγάλη ιδέα είχε μόλις γεννηθεί!
Δεν ήταν τόσο απλό, γιατί οι γραφειοκρατικές διαδικασίες για ένα πολύμηνο ταξίδι μέσα από τις γαλλοαμερικανικές αρχές πήραν περισσότερο χρόνο, αλλά το ταξίδι με τα πολλά ορίστηκε για το 2009. Απολαυστικό το κομμάτι του βιβλίου, στο οποίο η Μαρούσκα αναζητεί συνοδοιπόρο «ευχάριστο, βολικό, άνετο, ευήλιο, ευάερο, διαμπερή, ήσυχο και φωτεινό, εξίσου ή περίπου εξίσου ενθουσιώδη». Βροχή οι δικαιολογίες, οι υπεκφυγές, οι δυσκολίες, από φίλους, ώσπου βρέθηκε εν τέλει, ο ένας, ο καλός συνταξιδιώτης. Μόνο που αυτός, αν και είχε «έναν ήσυχο ενθουσιασμό» και «μια καμουφλαρισμένη επιθυμία» για περιπέτεια, «ήταν αδύνατον να έρθει». Ετσι, «αυτός» έγινε ένας «ωσεί παρών» συνταξιδιώτης, ένας νοερός συνοδοιπόρος, ο αποδέκτης «επιστολών» και ένα «φιλικό φάντασμα» για το οποίο κάθε μέρα θα γέμιζε μια σελίδα περιγραφών και συγκινήσεων σαν ένας «καθρέφτης αισθήσεων». Ενα μεγάλο ταξίδι είχε μόλις ξεκινήσει.
Δεν είναι ταξιδιωτικός οδηγός το βιβλίο, αλλά είναι ένας προθάλαμος για την Αμερική. Για μένα, στάθηκε σαν ένας λαβύρινθος σκέψεων, θραυσματικών και αυθόρμητων, που στο άθροισμά τους οργανώνονταν σε έναν χάρτη, με πυξίδα την επιθυμία για εξερεύνηση. Αν υπάρχει ένα στοιχείο που κατακλύζει το οδοιπορικό της Μαρούσκας Τριαντάρη στις ΗΠΑ, αυτό είναι η τόλμη να ζήσει την περιπέτεια και η μεγάλη, καλώς εννοούμενη περιέργεια για τη ζωή και τους ανθρώπους. Στράγγισμα κάθε εντύπωσης σε μια χοάνη ανακυκλωμένων εμπειριών.
Γραφιστική αρτιότητα
Αλλά το βιβλίο, το οποίο δικαιωματικά εντάσσεται σε μια παράδοση ταξιδιωτικής γραφής, όσο ιδιοσυγκρασιακό κι αν είναι, όσο ανορθόδοξο και ανυπότακτο και αν θέλει να εμφανίζεται, είναι από μόνο του ένα «εικαστικό αντικείμενο». Μας δείχνει, ανάμεσα σε άλλα, τη δύναμη που μπορεί να έχει ένα βιβλίο ταξιδιωτικών εντυπώσεων όταν υπάρχει η θέληση και η δυνατότητα να ξεπεράσει τον εαυτό του. Στο «My 66», οι φωτογραφίες είναι μαγικά αναπλασμένες και τα γραφιστικά – εικαστικά έργα του Νίκου Μπόγδανου (nibo) είναι ονειρικά τοπία, άλλοτε λυπημένα, άλλοτε σαρκαστικά, άλλοτε θριαμβευτικά όμορφα και άλλοτε δυναμικά ποιητικά. Δεν θα μπορούσα να φανταστώ καλύτερη οπτικοποίηση ταξιδιωτικού ημερολογίου.
Γίνεται, δηλαδή, μια διπλή αφήγηση, λόγου και εικόνας, που σελίδα τη σελίδα συμπλέουν όλο και περισσότερο, έως ότου γίνουν ένα, αδιάσπαστο σύνολο, συμπαγές αλλά γεμάτο χυμούς φαντασίας. Αυτό το ξαναστήσιμο της αφηγηματικής χάρης του κειμένου μέσα από την πρώτης ποιότητας εικονογράφηση μάς οδηγεί στο να σκεφτούμε τη δύναμη που μπορεί να έχει η ιδέα ενός ή δύο, μονάχα, ανθρώπων όταν αποφασίσουν να φέρουν εις πέρας ένα έργο, να κάνουν μία ιδέα ή μια επιθυμία συμπαγές προϊόν, να δώσουν δηλαδή στην άυλη, αρχικά, σκέψη το υλικό της εκτόπισμα.
Να λοιπόν, που ο πόθος για ένα μακρινό, περιπετειώδες ταξίδι γεννάει κάτι τόσο όμορφο και να, που μία γραφιστική απογείωση μας κάνει να διψάμε για το ταξίδι που τη γέννησε.
– «Ο ταξιδιώτης, το όχημα, ο δρόμος, το βιβλίο: My 66» της Μαρούσκας Τριαντάρη και του Νίκου Μπόγδανου. Εκδόσεις withink. [email protected] / http://www.facebook.com/My66theBook. Το βιβλίο διατίθεται από το www.welove books.gr