Προβληματίστηκα αρκετά πριν προτείνω, τέτοιες μέρες, ένα ταξίδι στη Γερμανία. Οι ενδοιασμοί χάθηκαν μονομιάς, όταν το καλοσκέφτηκα: Μα είναι το Μόναχο Γερμανία; Είναι οι Βαυαροί Γερμανοί; Ρωτήστε τους ίδιους, ρωτήστε και τους υπόλοιπους Γερμανούς ή, ακόμα καλύτερα, ταξιδέψτε ώς το Μόναχο και θα πάρετε την απάντησή σας.
Φυσικά και είναι Γερμανία, αφού όλα λειτουργούν ρολόι. Ολα; Ε, όχι και τα πάντα, αλλά δεν χάθηκε ο κόσμος…
Φυσικά και είναι Γερμανία αφού οι συγκοινωνίες έρχονται στην ώρα τους. Πράγματι; Ε, όχι απολύτως… Μα είναι όντως διπλοπαρκαρισμένο το αυτοκίνητο στον κεντρικό δρόμο; Ε, καλά – Αύγουστος είναι… Και το φορτηγό που ξεφορτώνει και έχει κλείσει τον δρόμο; Ποιος βιάζεται;
«Μητρόπολη με καρδιά»: αυτό ήταν για περισσότερο από σαράντα χρόνια το επίσημο σλόγκαν με το οποίο διαφημιζόταν το Μόναχο, πόλη που προσφέρει όλες τις συγκινήσεις και τις εναλλαγές μιας μητρόπολης ενώ ταυτόχρονα, λόγω των έξω καρδιά Βαυαρών, έχει ατμόσφαιρα απρόσμενα, σχεδόν ακατανόητα φιλική.
Το ιστορικό κέντρο είναι πραγματική απόλαυση για τον επισκέπτη. Γύρω από την κεντρική, πάντοτε γεμάτη κόσμο πλατεία του δημαρχείου, την Μαρίενπλατς, συμβαίνουν τα πάντα. Κατ’ αρχάς, από εδώ ξεκινούν δύο βασικοί εμπορικοί πεζόδρομοι, στα δυτικά η Νόιχαουζερ, στην οποία βρίσκονται όλα τα μεγάλα πολυκαταστήματα και οι γνωστές αλυσίδες καταστημάτων, και στα βόρεια η ακριβή Τεατίνερ, με ακριβές μπουτίκ και ωραία καφέ. Καταλήγει στην πλατεία του Ωδείου, την Οντέονσπλατς, έργο του Λέο φον Κλέντσε, του αρχιτέκτονα που είχε προτείνει στον Οθωνα να χτίσει τα ανάκτορά του πάνω στον Βράχο της Ακρόπολης. Αν βρεθείτε πρωί στην Οντέονσπλατς, θυμηθείτε να πάρετε πρωινό στου Ταμπόζι, που λειτουργεί αδιαλείπτως από το 1775, όχι μόνον για τον θαυμάσιο καφέ, αλλά κυρίως για το διώροφο πιάτο με τυριά και αλλαντικά -ή ό,τι άλλο ζητήσετε- που τον συνοδεύουν. Αν πάλι βρεθείτε απόγευμα ή βραδάκι, προτιμήστε τις εγκαταστάσεις στους υπέροχους κήπους των ανακτόρων -Χόφγκαρτεν- που ξεκινούν από το ίδιο σημείο: λουκάνικα Βαυαρίας, αυθεντικό λάχανο τουρσί και μπίρα.
Κι αν, πάλι, βρέχει -διότι αν δεν έβρεχε στο Μόναχο πώς θα ήταν όλα τόσο πράσινα;- μην ανησυχείτε, καθώς η πόλη διαφέρει και ως προς αυτό από άλλες γερμανικές: υπάρχουν σχεδόν παντού στοές, όπως στον Νότο.
Δρομάκια εκπλήξεων
Νότια της Μαρίενπλατς υπάρχουν δύο ακόμα δυνατότητες. Απόλυτα επιβεβλημένη είναι η επίσκεψη στην υπαίθρια λαϊκή αγορά Βικτουάλιενμαρκτ: το «λαϊκή» είναι ευφημισμός, καθώς εκεί θα βρείτε σχεδόν αποκλειστικά σπάνια και ξεχωριστά προϊόντα, από ελληνικά τυριά και εξωτικά φρούτα που δεν έχετε ξανακούσει το όνομά τους ώς χυμό από σπέλτα, ένα είδος σιτηρών που θα αυξήσει κατακόρυφα τη ζωτικότητά σας. Πιο νότια ακόμα, είναι η υπέροχη και ήσυχη πλατεία Γκέρτνερ, του αρχιτέκτονα που σχεδίασε τα ανάκτορα στην πλατεία Συντάγματος, αλλά και το θέατρο που βρίσκεται στη συγκεκριμένη πλατεία του Μονάχου. Εκτός από το θέατρο, γύρω γύρω υπάρχουν ακόμα ενδιαφέροντα καφέ και εστιατόρια κάθε είδους, από ιταλικά έως μεξικάνικα και από ινδικά έως κινέζικα: θέλει ψάξιμο η περιοχή αλλά ανταμείβει.
Αν, πάλι, προτιμήσετε την εμπορική οδό Ζέντλινγκερ, που επίσης ξεκινά από τη Μαρίενπλατς, μην προσπεράσετε την εκκλησία των αδελφών Ασαμ, που χτίστηκε στα μέσα του 18ου αιώνα και ανήκει στα πλέον επιβλητικά δείγματα της εποχής μπαρόκ.
Σπουδαίες πινακοθήκες
Η αλήθεια είναι ότι αν αρχίσει να μιλά κανείς για μνημεία και μουσεία στο Μόναχο, δεν υπάρχει τελειωμός. Κατ’ αρχάς, είναι πολύ λίγες εκείνες οι πόλεις στον κόσμο οι οποίες μπορούν να υπερηφανευτούν για συλλογές έργων τέχνης όσο το Μόναχο. Στις πινακοθήκες του, την Παλαιά και τη Νέα, την Πινακοθήκη των Μοντέρνων και το Μουσείο Μπράντχορστ, καλύπτεται η ζωγραφική από τον 14ο αιώνα έως σήμερα, με αντιπροσωπευτικά αριστουργήματα κάθε εποχής εκτεθειμένα με υποδειγματικό τρόπο. Πρόσθετο πλεονέκτημα είναι ότι τα τέσσερα κτίρια βρίσκονται σε απόσταση ανάσας το ένα από το άλλο και ότι υπάρχει συνδυαστικό εισιτήριο που επιτρέπει να τα επισκεφθεί κανείς σε διάρκεια ορισμένων ημερών.
Πλάι στα αριστουργήματα των Ρούμπενς, Βερμέερ, Ντίρερ, Ραφαήλ και άλλων, για εμάς ξεχωριστό ενδιαφέρον έχουν οι περίφημοι πίνακες του Πέτερ φον Ες με την άφιξη του Οθωνα στο Ναύπλιο και την υποδοχή του στην Αθήνα, καθώς επίσης οι πίνακες του Καρλ Ρότμαν με τοπία από την Ελλάδα της οθωνικής περιόδου, την Κόρινθο, τον Μαραθώνα, την Ολυμπία, τη Δήλο.
Ξεχωριστή περίπτωση είναι το περίφημο Λένμπαχ Χάους, που αυτή την εποχή ανακαινίζεται (ανοίγει πλήρως τον Μάιο του 2013), και το οποίο περιλαμβάνει τη σημαντικότερη συλλογή έργων της εποχής του «Γαλάζιου Καβαλάρη»: Καντίνσκι, Κλέε, Μάκε κ.ά. Αν έχετε χρόνο, αναζητήστε επίσης τη Βίλα Στουκ, κατοικία του διάσημου συμβολιστή ζωγράφου.
Το σύμπλεγμα των Προπυλαίων, του Αρχαιολογικού Μουσείου με την περίφημη συλλογή αγγείων και της Γλυπτοθήκης, η οποία περιλαμβάνει τα αετώματα του ναού της Αφαίας όπως επίσης τον περίφημο «Φαύνο» του Μπαρμπερίνι, δεν χρειάζονται διαφήμιση. Για δε τη σύγχρονη τέχνη, διατίθενται τόσο το κολοσσιαίο ναζιστικό Μέγαρο της Τέχνης -Χάους ντερ Κουνστ- όσο βέβαια και η Πινακοθήκη των Μοντέρνων.
Εντυπωσιακή είναι επίσης η πλουσιότατη συλλογή του Εθνολογικού Μουσείου με εκθέματα πολιτισμών από όλο τον κόσμο, την οποία μπορείτε να απολαύσετε με απόλυτη άνεση, καθώς οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν το κολοσσιαίο μουσείο: σταματούν στη διασταύρωση όπου τελειώνουν τα πανάκριβα καταστήματα της οδού Μαξιμιλιανού και δεν περνούν απέναντι. Κι αν ο καιρός είναι καλός, μια βόλτα στον ζωολογικό κήπο ή στον βοτανικό κήπο στο Νίμφενμπουργκ επιβάλλεται.
Βέβαιο είναι ότι στο Μόναχο δεν πλήττει κανείς, κι αν συντονιστεί με το μεταδοτικό χαμόγελο των ντόπιων, περνά καλά. Πολύ καλά.