ΣΑΙΞΠΗΡ
Ρωμαίος και Ιουλιέτα
σκηνοθ.: Βασίλης Μαυρογεωργίου
θέατρο: Βρυσάκι
Ωχ, είπα μέσα μου, τώρα πάει η παράσταση! Την ώρα ακριβώς που έκλεινε η πόρτα του σπιτιού – θεάτρου, από το στενό της οδού Βρυσακίου ακούγεται γερός καυγάς. Νεαροί έχουν έρθει στα χέρια, κυνηγιούνται, πέφτουν πάνω στην πόρτα της αυλής, κι αναψοκοκκινισμένοι, έξαλλοι, ουρλιάζοντας τα γνωστά «μαλάκα» και άλλα ακατάληπτα, μπουκάρουν στην αυλή, όπου κάθεται το κοινό αμήχανο, εμβρόντητο, ίσως και σοκαρισμένο από το αναπάντεχο επεισόδιο βίας. Περνάνε κάποια δευτερόλεπτα ώσπου να συνειδητοποιήσω ακόμα κι εγώ, ο επαγγελματίας θεατής, πως «η αξιοδάκρυτη τραγωδία του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας» αρχίζει όντως μ’ έναν γερό καυγά ανάμεσα σε νεαρούς συγγενείς των δύο αντίπαλων οικογενειών: της Ιουλιέτας (Καπουλέτοι) και του Ρωμαίου (Μοντέγοι).
Δεν νιώθω πως σας μαρτυράω μυστικά ατού της παράστασης. Οχι γιατί σήμερα είναι η τελευταία στο Βρυσάκι αλλά γιατί, παρ’ όλο που αυτή η δυναμική, ρεαλιστικότατη έναρξη είχε προ πολλού διαρρεύσει στους θεατρόφιλους, η έκπληξη και το σοκ παραμένουν στο κοινό αναλλοίωτα! Ακριβώς εκεί έγκειται η αξία της δουλειάς του Βασίλη Μαυρογεωργίου με τους νέους ηθοποιούς. Ολες οι ιδέες που ευδοκίμησαν κατά τη μακριά προετοιμασία (εργαστήριο, δοκιμές, παραστάσεις την άνοιξη του ’12), και είναι πάμπολλες, δουλεύτηκαν και υποστηρίχτηκαν με ένταση, ζέση και τόλμη, ώς το μη περαιτέρω. Οι ηθοποιοί, άπειροι μα αυθεντικοί, κατάφεραν να μειώσουν την απόσταση του θεατρικού «σαν να» από το ρεαλιστικό «εδώ και τώρα».
Το παιχνίδι εναλλαγής των ρόλων, δίχως σύνορα γένους και αριθμού, κορυφώνεται με την εμφάνιση μισής ντουζίνας λιγωμένων Ιουλιετών σε όλα τα πορτοπαράθυρα του χώρου, να λιώνουν από την προσμονή των φιλιών ενός Ρωμαίου. Εκεί που δεν επαρκούν αριθμητικά οι Ρωμαίοι άνδρες, δυσανασχετούν οι στερημένες Ιουλιέτες ή κάποια ηθοποιός αναλαμβάνει άνετα και φυσικά τον ρόλο του Βερονέζου εραστή. Πρόκειται για μια ιδιοφυή ιδέα, εξαιρετικά οργανωμένη και παιγμένη, με πολλαπλούς υπαινιγμούς πάνω στα σύγχρονα σεξουαλικά ήθη αλλά και πάνω στην πολλαπλασιαστική ηδονή των πρώτων αγγιγμάτων κάθε έρωτα.
Η σκηνοθεσία και διδασκαλία εκμεταλλεύθηκε το σφρίγος, τον ενθουσιασμό και το περίσσευμα ενέργειας των πολύ νέων ηθοποιών τόσο στα αστεία όσο και στα σοβαρά. Μας θύμισε -μπορεί και υπερβολικά- τη μεγάλη καινοτομία των Ελισαβετιανών (μετά τους Ελληνες κλασικούς), τις «κωμικές ανάπαυλες». Την ανάμειξη δηλαδή κωμικών σκηνών και χαρακτήρων στις πιο σκοτεινές τραγωδίες. Το επόμενο στοίχημα του θιάσου θα ήταν, πλάι στις κωμικές ανάπαυλες ή ανάμεσά τους, μια πιο βαθιά κι ακαριαία μετάπτωση στο σκοτεινό και τραγικό. Στην ανείπωτη τρυφερότητα του έρωτα και στην απερίγραπτη τελεσιδικία του θανάτου, κάτι που η τελευταία λιτή, ατμοσφαιρική σκηνή στο εσωτερικό του σπιτιού δεν μπόρεσε να το αναπληρώσει.
Με θράσος και αφοπλιστική πρωτοτυπία τονίστηκαν πάντως τα υπερθετικά των συναισθημάτων, οι εξάρσεις, οι μεταπτώσεις, τα προμηνύματα, το σασπένς. Οι αναχρονισμοί ήταν γεμάτοι χιούμορ και σχόλια (π.χ. αντικατάσταση των ξιφομαχιών με εικονική πραγματικότητα), η τσιρκολάνικη διάθεση παρούσα, η θεατρική εκμετάλλευση του ιδιαίτερου χώρου απολαυστικά λειτουργική. Εξαιρετικός στην όψη, στην κίνηση, στις αναφορές, στο ήθος, ο ρόλος της παραμάνας από τον οποίο παρήλασε όλος σχεδόν ο θίασος. Το ίδιο επιχειρήθηκε και με τον ρόλο του πατέρα Λαυρέντιου αλλά με πιο αδύναμα αποτελέσματα.
Το απαύγασμα της δουλειάς είναι κάτι που σπάνια συμβαίνει: με εύστοχες ιδέες, όραμα, καταιγιστικούς ρυθμούς και φρεσκάδα να ξεπερνιέται η απειρία, ακόμη και η αδεξιότητα, ενώ προβάλλονται το αναβλύζον ταλέντο, η ορμή κι ο αυτοσχεδιαστικός οίστρος τόσων νέων ηθοποιών. Τον Βασίλη Μαυρογεωργίου πλαισίωσαν άξια η Ε. Ταμπάκη (κίνηση), οι Φ. Καραμπάς και Β. Τσουπαρόπουλος (μουσική), ο Ν. Μαραμαθάς (σκηνογραφία) και η Β. Σύρμα (ενδυματολογία και μπράβο της).
– Είναι από σύμπτωση που μόλις τέλειωσα ένα εξίσου απολαυστικό, πνευματώδες, ζωντανό, ευφάνταστο αλλά κι εμπεριστατωμένο βιβλίο για τα ελάχιστα που γνωρίζουμε και τα αναρίθμητα που αγνοούμε για τη ζωή του Σαίξπηρ, γραμμένο από τον σπουδαίο σύγχρονο αφηγητή Μπιλ Μπράισον: «Σαίξπηρ (Ολη η αλήθεια για τη ζωή του)» από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, σε πολύ καλή μετάφραση της Ελένης Βαχλιώτη.