Το 2012 κινηματογραφικά είχε εκπλήξεις. Στην εκπνοή του την πληθωρική «Αννα Καρένινα», πιο πριν από τη συγκλονιστική «Αγάπη», τα απρόβλεπτα «Χιόνια του Κιλιμάντζαρο», τους «Αθικτους», το «Skyfall» που είναι σπουδαία ταινία και όχι αφρός βιομηχανικού θεάματος. Είχε πολυδιαφημισμένες παραγωγές που δεν κατάφεραν να γίνουν μπλοκμπάστερ στο ελληνικό μποξ όφις, αλλά και μικρές κι αθόρυβες ταινίες που τους άξιζε καλύτερη τύχη. Αν φανταστούμε τον κύκλο του 2012 σαν έναν δίσκο βινυλίου, οι τελευταίες ήταν τα b sides της χρονιάς που θα μπορούσαν να ‘χουν γίνει επιτυχημένα singles. Τις συγκεντρώσαμε σε ένα τοπ 10 για καθαρά λειτουργικούς λόγους, μιας και το dvd παρέχει τη δυνατότητα της β΄ προβολής κατ’ οίκον.
1. Η αδελφή μου. Το σινεμά πέρα από το θέαμα. Εικόνες με ρεαλισμό, συγκίνηση αλλά και ήθος που σπανίζει στις μέρες μας. Σε μια βιομηχανική πόλη της Ελβετίας, στους πρόποδες ενός βουνού όπου λειτουργεί ένα πολυτελές χιονοδρομικό κέντρο, ζει ο 12χρονος Σιμόν με την 25χρονη αδελφή του. Οσο υπάρχει χιόνι στην κορυφή, ο Σιμόν ανεβαίνει με το τελεφερίκ στο τουριστικό θέρετρο. Κλέβει ακριβό εξοπλισμό σκι από τους αμέριμνους τουρίστες και στη συνέχεια τον «σκοτώνει» στο παρεμπόριο. Ετσι πληρώνει το νοίκι, την τροφή του και κυρίως την αγάπη της επιπόλαιης αδελφής του. Η οικογένεια έχει γίνει θρύψαλα. Ο δεσμός της όμως που έχει απομείνει, ο δεσμός αίματος, δεν πρέπει να σπάσει. Αριστες ερμηνείες από τον Κάσεϊ Μοτέτ Κλάιν και τη Λέα Σεντού. Εξαιρετική σκηνοθεσία, υπόδειγμα πυκνότητας και ακρίβειας, από την Ούρσουλα Μέγιερ.
2. Το βαθύ μπλε του έρωτα. Πολλές φορές μπερδεύουμε τη φόρμα (που δεν νοείται χωρίς το περιεχόμενο) με το στυλ (που ενίοτε εντυπωσιάζει). Σε αυτό το σπουδαίο μελόδραμα, που πέρασε απαρατήρητο στις αρχές του καλοκαιριού, είναι ξεκάθαρα τα πράγματα: Σενάριο, κάδρο, ερμηνείες (η Ρέιτσελ Βάις δίνει ρεσιτάλ για Οσκαρ), φωτογραφία και ηχητική μπάντα αποτελούν ένα ομοιογενές ατμοσφαιρικό σύμπαν. Και αυτό χάρη στη σκηνοθεσία του Τέρενς Ντέιβις, ο οποίος συνθέτει μια κοινωνική τοιχογραφία της Αγγλίας λίγο μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αφορμή είναι ένας μοιραίος έρωτας που κατέστρεψε ένα γάμο από συνοικέσιο.
3. Στα όρια. Ο Γούντι Χάρελσον στην πιο πυρετώδη αστυνομική ταινία της χρονιάς. Λος Αντζελες του 1999, ένας βετεράνος του Βιετνάμ και νυν διεφθαρμένος ντετέκτιβ, που τον διακρίνει αυτοκαταστροφική μανία, γίνεται στόχος των εσωτερικών υποθέσεων. Το σενάριο του Τζέιμς Ελρόι βασίζεται σε αληθινά περιστατικά. Η σκηνοθεσία είναι του Ορεν Μούβερμαν.
4. The Grey. Αλλη μια σπουδαία ερμηνεία της χρονιάς από τον Λίαμ Νίσον σε μια περιπέτεια επιβίωσης στην παγωμένη Αλάσκα με φιλοσοφικές προεκτάσεις. Ενας μοναχικός ελεύθερος σκοπευτής έχει προσληφθεί για να κρατάει τους άγριους λύκους μακριά από τις εγκαταστάσεις ενός διυλιστηρίου. Επιστρέφοντας στον πολιτισμό, το αεροπλάνο του πέφτει στους πάγους Γυρίστηκε από τον Τζο Κάρναχαν.
5. Magic Hour. Ελληνικό road movie με νεκροφόρα. Ενας χρεοκοπημένος καλλιτέχνης (και ολίγον απατεώνας) και ένας απατημένος σύζυγος (που μόλις απολύθηκε) περιπλανιούνται στην ύπαιθρο. Ο Κώστας Καπάκας γύρισε μια ταινία στο μεταίχμιο του κοινωνικού δράματος και της μαύρης κωμωδίας.
6. Οσλο, 31 Αυγούστου. Το μυθιστόρημα του Πιερ Ντριέ Λα Ροσέλ «Η φλόγα που τρεμοσβήνει» μεταφέρθηκε για πρώτη φορά στην οθόνη το 1963 από τον Λουί Μαλ. Πέρυσι ξανάγινε ταινία από τον Νορβηγό Γιοακίμ Τρίερ. Ενας 34χρονος, γόνος μεσοαστών, αναζητεί ένα λόγο που να δικαιολογεί την ύπαρξή του.
7. Η γυναίκα με τα μαύρα. Ο Ντάνιελ Ράντκλιφ μετά το «Χάρι Πότερ» βρέθηκε σε μία από τις καλύτερες ταινίες τρόμου των τελευταίων χρόνων, αλλά και σε μια άριστη ανασύνθεση της γκόθικ αισθητικής που χαρακτήρισε τα b movies των αγγλικών στούντιο Hammer από τα τέλη του ’50 μέχρι τις αρχές του ’70. Η σκηνοθεσία είναι του Τζέιμς Γουότκινς.
8. Fish n’ Chips. Ενας Ελληνοκύπριος, γεννημένος στο Λονδίνο, αφήνεται να τον παρασύρει ο νόστος της ηλικιωμένης μητέρας του. Η επιστροφή του στην Κύπρο, όπου ζει ο αδελφός του, ισοδυναμεί με προσγείωση σε μια πραγματικότητα διόλου ειδυλλιακή. Γυρίστηκε από τον Ηλία Δημητρίου.
9. Ο έρωτας κρατάει τρία χρόνια. Αφρός από γαλλική κωμωδία, ή αλλιώς η πιο ανάλαφρη και φινετσάτη ερωτική κομεντί του 2012. Ο Μαρονιέ, ένας κριτικός λογοτεχνίας που μόλις πήρε διαζύγιο, υπογράφει με ψευδώνυμο ένα σεξιστικό βιβλίο, το οποίο ανέλπιστα γίνεται μπεστ σέλερ. Την ιδιότητά του ως συγγραφέας όμως την έχει αποκρύψει και από την ερωμένη του, η οποία τυγχάνει σύζυγος εξαδέλφου του. Γυρίστηκε από τον Φρεντερίκ Μπεργκμπεντέρ. Παίζουν: Γκασπάρ Προυστ, Λουίζ Μπουργκουέν.
10. Αγώνες πείνας. Δεν πρόκειται για ένα από τα αουτσάιντερ του 2012, αλλά για μια πολυδάπανη παραγωγή, η οποία σημείωσε μεγάλη εμπορική επιτυχία στο εξωτερικό. Στο ελληνικό μποξ όφις όμως κατακρημνίστηκε. Αξιοπρόσεκτη ταινία φαντασίας, δυστοπική και αλληγορική για το παρόν. Η νεαρή Τζένιφερ Λόρενς (υποψήφια για Οσκαρ με την ανεξάρτητη «Καρδιά του χειμώνα») προσπαθεί να επιβιώσει σε έναν εφιάλτη. Κάτι ανάμεσα στον ζόφο του Οργουελ και στη βία του «Rollerball».