ΚΡΙΤΙΚΗ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΡΑΥΤΟΠΟΥΛΟΣ
Εμφύλιος και λογοτεχνία
εκδ. Πατάκη – σελ. 392 – 14,90 ευρώ
«Το αίμα μελάνι δεν γίνεται » Τα δοκίμια του τόμου προτείνουν μια ερωτηματική ανάγνωση συγγραφέων και έργων που αναφέρονται στον εμφύλιο πόλεμο, ή ευρύτερα στον μνημονικό και ανθρωπολογικό του ορίζοντα. Ακήρυχτος, χωρίς καταστατικό και χωρίς συνθήκη ειρήνης, αυτός ο πόλεμος των συναυτουργών μάς άφησε κληρονομιά αίματος, βίας, παντοειδών ερειπίων και αρνητικών κοινωνικών αυτοματισμών. Σε αντίθεση με την Ιστορία και τις κοινωνικές επιστήμες που απασχολούνται με τις υπερατομικές όψεις των φαινομένων, σε μακροσκοπική θεώρηση ή γενίκευση, η λογοτεχνία μάς επαναφέρει στον συγκεκριμένο άνθρωπο και στη μοναδικότητά του μέσα στην ιστορικότητα.
ΠΑΡΑΜΥΘΙ
ΕDWΑRD GΟRΕΥ
Ο αμφίβολος επισκέπτης
μετ. Σωτήρης Κακίσης, εκδ. Αγρα σελ. 56 – 9 ευρώ
Μια νύχτα του χειμώνα ξεπροβάλλει από τον λαιμό μιας τεφροδόχου ένα σιωπηλό πλάσμα, που φοράει κασκόλ και ελβιέλες. Είναι η αρχή ενός παραμυθιού -μιας αλληγορίας ίσως- αφοπλιστικής απλότητας και οικουμενικής σημασίας, για τους καλλιεργημένους ανθρώπους κάθε ηλικίας και προέλευσης. Στον Γκόρεϋ, έγραψε η κριτική, το σύμπαν είναι πάνω απ’ όλα ένα μπαλέτο θεϊκά παράλογο και σκληρό. Τα σχέδια και οι χαρακτήρες εκτελούν μια άψογη χορογραφία. Πρόκειται για έναν υπέροχο, σχεδόν αισώπειο μύθο.
ΞΕΝΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
ΑRΝΑLDUR ΙΝDRΙDΑSΟΝ
Η σιωπή του τάφου
μετ. Γιώργος Μπαρουξής, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 330
Ρέικιαβικ. Οικοδομικές εργασίες αποκαλύπτουν έναν γυναικείο σκελετό. Πριν από χρόνια αυτό το μέρος της πόλης ήταν ακατοίκητο και ο επιθεωρητής Ετλεντουρ με την ομάδα του ελπίζουν ότι έχουν να κάνουν με ένα τυπικό ισλανδικό σενάριο εξαφάνισης: κάποια γυναίκα που χάθηκε στο χιόνι. Ομως τα πράγματα δεν είναι ποτέ τόσο απλά. Ενώ ο μελαγχολικός πενηντάρης επιθεωρητής Ετλεντουρ παλεύει να σταματήσει την πλήρη κατάρρευση της οικογένειάς του, η υπόθεση που αναλαμβάνει, φέρνει στην επιφάνεια πολλές άλλες ιστορίες οικογενειακού πόνου, θυμού, βίας και φόβου, συγκάλυψης και ντροπής.
ΙΣΤΟΡΙΑ
ΦΙΛΙΠ ΜΑΝΣΕΛ
Λεβάντε
μετ. Ρένα Χατχούτ, εκδ. Ωκεανίδα σελ. 520 – 20 ευρώ
Είναι η ιστορία τριών πόλεων, της Σμύρνης, της Αλεξάνδρειας και της Βηρυτού, όταν αποτελούσαν παράθυρα στον κόσμο, ήταν τόποι απόδρασης από εθνικισμούς και παραδόσεις, κέντρα πλούτου και διασκέδασης, έκφρασης και ελευθερίας. Χρησιμοποιώντας ανέκδοτα οικογενειακά χειρόγραφα, ο ιστορικός Φίλιπ Μάνσελ περιγράφει την πολύχρωμη, αντιφατική ιστορία τους από την αρχή της γαλλικής συμμαχίας με την Οθωμανική Αυτοκρατορία τον 16ο αιώνα ώς την παρακμή τους στα μέσα του 20ού αιώνα, όταν η Σμύρνη κάηκε, η Αλεξάνδρεια αιγυπτιοποιήθηκε και η Βηρυτός κατακερματίστηκε από εμφύλιους πολέμους.
ΘΕΣΜΟΙ
FRΑΝCΟΙS DE SΙΝGLΥ
Το άτομο, το ζευγάρι, η οικογένεια
μετ. Αλκηστη Πρέπη, Κατερίνα Κορώνη, εκδ. Κριτική σελ. 348
Η οικογένεια έχει αλλάξει όσον αφορά το θεσμικό της πλαίσιο, αλλά και την κύρια λειτουργία της. Παραδοσιακά, πρωταρχικός της ρόλος ήταν η μεταβίβαση της οικονομικής και ηθικής κληρονομιάς στην επόμενη γενιά. Σήμερα, η οικογένεια δίνει προτεραιότητα στη συγκρότηση της ατομικής ταυτότητας τόσο στο πλαίσιο των συζυγικών σχέσεων, όσο και των σχέσεων μεταξύ γονιών και παιδιών. Κατά μία έννοια έχουμε περάσει από την «κάθετη» στην «οριζόντια» οργάνωση της οικογένειας.