Ενα κατακόκκινο καπέλο κι ένα αστραφτερό χαμόγελο, τα σύμβολα της Emirates, της μεγαλύτερης αεροπορικής εταιρείας του πλανήτη, θα είναι και τα πρώτα που θα αντικρίσεις στην πτήση σου για ένα από τα πιο πολυσύχναστα αεροδρόμια παγκοσμίως, το νέο υπερσύγχρονο αεροδρόμιο της ανατέλλουσας μητρόπολης του 21ου αιώνα, του Ντουμπάι.
Στη συνέχεια ένα βαγόνι χωρίς οδηγό, που κρέμεται στον αέρα και διασχίζει πελώριους πύργους από καθρέφτες, ενώ στο εσωτερικό του είναι μαζεμένα όλα τα χρώματα και οι φυλές του κόσμου, θα σε αφήσει στον 20ό όροφο κάποιου εντυπωσιακού ξενοδοχείου. Από το παράθυρό του θα ατενίσεις ένα τεράστιο καταπράσινο πάρκο που σβήνει στην αμμουδιά μιας εξωτικής παραλίας με φοίνικες, ενώ ένας από αυτούς ρίχνει την πελώρια αμμώδη σκιά του μέσα στη θάλασσα σχηματίζοντας το εκπληκτικό «Τζουμέιρα» με τις κατοικίες του να επιπλέουν πάνω σε μια νέα θάλασσα της Καραϊβικής στην άκρη της αραβικής ερήμου.
Οπου και να γυρίσεις το κεφάλι, όπου και να κοιτάξεις η «εξέλιξη» θα σε χτυπήσει κατά πρόσωπο και σε υπερθετικό βαθμό: Το ψηλότερο ξενοδοχείο του κόσμου μόλις εγκαινιάστηκε, το μεγαλύτερο σύμπλεγμα πολυκαταστημάτων (mall) υπάρχει εδώ, με το μεγαλύτερο να αριθμεί πάνω από 1.200 καταστήματα (Dubai Mall), ο μεγαλύτερος ανθόκηπος που υπάρχει είναι πάλι εδώ (Dubai Miracle Garden) στη μέση της ερήμου, και αν αυτό δεν φτάνει, τότε κοίταξε στον ορίζοντα καθώς ο τιτάνιος «Πύργος του Χαλίφη» (Burj al Khalifa) μετράει με τη σκιά του ολόκληρο το Ντουμπάι από κάτω, σαν ένας κολοσσιαίος δείκτης ηλιακού ρολογιού.
Φόροι, οι ανύπαρκτοι
Οι εικόνες μετουσιώνονται σε μοναδικές εμπειρίες που αναδεικνύουν τη μοναδικότητα μιας μητρόπολης στο «γίγνεσθαι». Ασυγκράτητη, λαμπερή, με όλη την ορμή του μέλλοντος στα θεμέλιά της, φαίνεται ότι τίποτε δεν μπορεί να ανακόψει την πορεία της καθώς οδεύει στην αγκαλιά του νέου αιώνα με την αυτοπεποίθηση μιας εύρωστης οικονομίας, μιας καλπάζουσας ανάπτυξης και μιας νέας πολυπολιτισμικής ταυτότητας εν τη γενέσει.
Το Ντουμπάι, από μικρό ψαροχώρι με μακρόχρονη ιστορία ως εμπορικός δίαυλος, μέσα σε 50 σχεδόν χρόνια κατόρθωσε να γίνει παγκόσμιο κέντρο εμπορίου, επενδύσεων και τουρισμού. Η επιτυχία του φυσικά έγκειται εν μέρει στην ύπαρξη πλουσιοπάροχων κοιτασμάτων «μαύρου χρυσού» αν και ουσιαστικά το πετρέλαιο το κατέχει στην πλειονότητά του το γειτονικό Εμιράτο του Αμπου Ντάμπι, και συγχρόνως πρωτεύουσα των επτά Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
Εκτός αυτού όμως, πίσω από αυτή την επιτυχία, κρύβεται πολλή δουλειά, δύσκολες και καινοτόμες αποφάσεις και αποφασιστικότητα: το «οικονομικό θαύμα» του Ντουμπάι δεν είναι κανένα απολύτως θαύμα, είναι αποτέλεσμα λογικού σχεδιασμού. Ολο το Ντουμπάι στηρίζεται στην ανάπτυξη, πατάει με τα δυο πόδια σταθερά στην -«τρομακτική» για πολλούς- ελεύθερη αγορά, πιο ελεύθερη δεν γίνεται: δεν υπάρχουν φόροι! Ωστόσο το κράτος μεριμνά και σπρώχνει αυτή την ανάπτυξη ήδη από τη δεκαετία του ’80, προσελκύοντας επενδυτές από όλο τον κόσμο με όλες τις δυνατές παραχωρήσεις και ευκολίες, κατανοώντας ήδη από πολύ νωρίς τα πλεονεκτήματα της ανατροφοδοτούμενης αγοράς.
Οι «ελεύθερες ζώνες» βρίσκονται παντού στο Ντουμπάι και είναι μάλιστα εξειδικευμένες: η Ζώνη των ΜΜΕ, η Ζώνη του Διαδικτύου, η Ακαδημαϊκή Ζώνη και άλλες σε ένα σύνολο 20 συνολικά ζωνών όπου το εμπόριο ανθεί απαλλαγμένο από οποιοδήποτε είδος φόρου, δασμών και με εγκαταστάσεις τελευταίας τεχνολογίας ήδη έτοιμες. Ξεχωρίζει η παλλόμενη, τεράστια βιομηχανική καρδιά των Εμιράτων, η μεγαλύτερη βιομηχανική ζώνη του πλανήτη, η «Jebel Ali free zone» με ένα λιμάνι και αεροδρόμιο συμπεριλαμβανομένων για την ταχύτερη εξυπηρέτηση των 7.000 και πλέον εταιρειών που δραστηριοποιούνται μέσα της!
Εκεί συνάντησα τον κ. Ιωάννη-Μάριο Βραvτζόγλου, διευθυντή της Schaeffler, στο παράρτημά της στη Μ. Ανατολή και πρόεδρο του Ελληνικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου (ΕΕΣ) στο Ντουμπάι, έναν αμετανόητο και αυτοδημιούργητο Ελληνα του εξωτερικού που δηλώνει απόλυτα ικανοποιημένος με τη ζωή του στο Ντουμπάι, επαγγελματική και προσωπική. Οπως μου εξήγησε «εδώ δεν υπάρχουν κόμματα και παρηκμασμένοι πολιτικοί, εδώ το μέτρο είναι η αξία του καθενός» και ο ίδιος «δεν γυρίζει πίσω, σε ένα κράτος που δεν έκανε τίποτε γι’ αυτόν, απεναντίας μόνο εμπόδια του έσπερνε». Πλέον ζει σε μία από τις πιο ασφαλείς πόλεις του πλανήτη, με υψηλότατο βιοτικό επίπεδο και πιστεύει ότι για να μπορέσει και η Ελλάδα να ορθοποδήσει δεν χρειάζονται πετρέλαια αλλά «άνθρωποι που να αγαπάνε πρώτα την Ελλάδα». Βλέποντας γύρω μου τον ευτυχισμένο, γεμάτο όρεξη και όνειρα κόσμο που έχει έρθει από όλες τις γωνιές της γης και έκανε αυτή την πόλη σπίτι του, τον πιστεύω.
Μπουρ Ντουμπάι, Καράμα
Αφήνοντας πίσω τον υπερδραστήριο πυρήνα της ανάπτυξης, καθώς μάλιστα ζεσταίνει τις ήδη υπερτροφικές μηχανές του για να φιλοξενήσει, με κάθε σιγουριά, τη μεγαλύτερη συνάθροιση επενδύσεων και εμπορίου παγκοσμίως, στην EXPO 2020, κατευθυνόμαστε προς το «παλιό» Ντουμπάι. Εδώ, στο Μπουρ Ντουμπάι και στο Καράμα, υπάρχει ακόμη διάχυτο το πνεύμα της Ανατολής και εδώ ζουν οι άνθρωποι που χτίζουν αυτό τον τεχνολογικό παράδεισο. Ινδοί, Πακιστανοί, Φιλιππινέζοι, στις πολύχρωμες συνοικίες τους και τα πικάντικα εστιατόριά τους, έχουν φτιάξει τον δικό τους μικρόκοσμο κι έχουν ενσωματωθεί. Είναι τα εργατικά χέρια, που όμως ατενίζουν το μέλλον με αισιοδοξία, τεράστια συμπλέγματα διαμερισμάτων έχουν χτιστεί ειδικά γι’ αυτούς, καθώς συνεισφέρουν στην οικονομία όσο κανένας άλλος, κάτι που σίγουρα σε πολλά ευρωπαϊκά ανεπτυγμένα κράτη δεν θα το συναντήσεις. Τα παζάρια με το ανατολίτικο άρωμα, οι γινωμένοι μελιστάλακτοι χουρμάδες και το άρωμα του κάρδαμου, το δυνατό ινδικό κάρυ, τα κινέζικα φανάρια, φιλιππινέζικα μαγαζιά, χρυσός και μπαχαρικά, χρώματα, γεύσεις, αρώματα, όλα συνυπάρχουν αβίαστα, όμορφα, δυναμικά σε αυτή τη νέα υπερ-Βαβέλ της ερήμου.
Φεύγω ξέροντας ότι η τεράστια οικονομική αλυσίδα του Ντουμπάι είναι καλά λαδωμένη και θα συνεχίσει να γυρίζει, καθώς όλοι συνεισφέρουν, άλλος περισσότερο άλλος λιγότερο, με αποτέλεσμα έναν σύγχρονο πολυσυλλεκτικό ανώτερο πολιτισμό: πλέον χιλιάδες συρρέουν στη νέα αυτή μητρόπολη, καθώς πιστεύουν στο μοντέλο ανάπτυξής της. Αυτό όμως έγινε δυνατό αφότου το Ντουμπάι πρώτα πίστεψε στον εαυτό του.
