«Τα ξέχασε όλα, τα έσβησε έτσι παφ, μονομιάς. Ξέχασε τις θυσίες που έχω κάνει για κείνον». Φορώντας ένα μαύρο κομπινεζόν, η Αθηνά Μαξίμου, με σκηνικό ένα μπάνιο κι ένα τεράστιο νάιλον που τυλίγει την εγκατάλειψη και την απώλεια, παίζει στο «Νέο Ελληνικό θέατρο» του Γιώργου Αρμένη στα Εξάρχεια μια ηρωίδα που την έχει στοιχειώσει, όπως λέει. Η «Βασιλική» και η γεμάτη συντρίμμια ζωή της θα μπορούσε να είναι οποιαδήποτε γυναίκα δίπλα μας, στον δρόμο, στις απρόσωπες πολυκατοικίες. Τραγική, παθιασμένη, ποιητική, αποκαλυπτική χωράει στις 33 σελίδες του βιβλίου της Βάσως Νικολοπούλου και ακριβώς όπως είναι, έγινε παράσταση από τη Λίνα Ζαρκαδούλα τα Δευτερότριτα. Μια γυναίκα που μιλάει για όσα την πνίγουν, δίνοντας ελπίδα σε εκείνες που δεν μπορούν να κάνουν το ίδιο για τον κόμπο της δικής τους ζωής.
«Αγάπη μου, μόνο εσύ αντιστέκεσαι, μονολεκτική μου αγάπη. Και τα άλλα όλα είναι φασαρίες. Του νου, του εγωισμού καμώματα, του πεισμωμένου νάρκισσου αντιδράσεις». Είναι φράσεις που αρέσουν ιδιαίτερα στην Αθηνά Μαξίμου απ’ αυτήν τη νουβέλα (εκδόσεις Πόλις) που γράφτηκε το 2010 και ήταν υποψήφια για το κρατικό βραβείο καλύτερου διηγήματος, καθώς και για το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα του περιοδικού «Διαβάζω». Η Βασιλική ανακαλύπτει τον έρωτα στα δεκατρία της. Είναι μυστικός και απαγορευμένος, ένας συγγενής. Πού να το μοιραστεί; Ζει μόνο για τις συνευρέσεις της με τον Φάνη, πίσω από την πράσινη κουρτίνα της αποθήκης, ό,τι την κρατάει τελικά για 25 χρόνια δίπλα σε μια μάνα με Αλτσχάιμερ, έναν αδελφό «τεμπέλη» και μια καριέρα χωρίς ουσία στο Δημόσιο.
Ενα μεγάλο ρήγμα
«Ηταν στοίχημα το ανέβασμα αυτής της νουβέλας», λέει η Αθηνά Μαξίμου. Μια τραυματική αφήγηση, ένας μονόλογος 80 λεπτών με όλα τα βλέμματα του κοινού επάνω της κι ένα κείμενο που κινείται σε δύο επίπεδα, την κανονική αφήγηση και τον ποιητικό λόγο ως επεξήγηση. «Είναι ένα μεγάλο ρήγμα αυτό το πλάσμα, η Βασιλική που διηγείται τη ζωή της μέσα από το πρίσμα του έρωτα. Κρυφός, μοναχικός, που αποκαλύπτει στα 37 της σαν μια μεγάλη εξομολόγηση. Υπάλληλος στο πρωτόκολλο, με εμμονή στους αριθμούς και όνειρα που εγκατέλειψε για χάρη των αισθημάτων. Κι ενώ υπάρχουν στοιχεία στο κείμενο που σε κάνουν να την τοποθετείς σε μια κωμόπολη, αιφνιδιάζεσαι σαν αναφέρει τον Γάλλο φιλόσοφο Λουί Αλτουσέρ. Κάνει μια τρίπλα και βλέπεις ότι τελικά μπορεί να είναι μια καλλιεργημένη γυναίκα και όχι ένα κορίτσι της επαρχίας. Δουλεύοντας το κείμενο, πέφταμε συχνά σε μαύρες τρύπες γιατί υπήρχαν στιγμές που θύμιζε αρχαίο δράμα. Αισθανόμουν ότι μιλάει για κάτι βαθύτερο το οποίο δεν έχει φύλο, αλλά μόνο ύπαρξη. Γυναικείο φαινομενικά, αλλά για μένα το αίσθημα και η έννοια του έρωτα είναι άφυλη. Είναι ένας άνθρωπος που αφέθηκε ολοκληρωτικά, είναι το πρόσωπο της απόλυτης αφοσίωσης».
Η εποχή μας την κάνει πιο συνταρακτική. «Το τραγικό στις μέρες μας είναι ότι δύσκολα αφοσιώνεται κανείς σε κάποιον ή σε κάτι. Εχει να κάνει με τον τρόπο ζωής μας. Προσπαθούμε να δώσουμε λίγο στον άνθρωπό μας, λίγο στην καριέρα μας, λίγο στα παιδιά μας, λίγο στον χρόνο που δεν έχουμε. Αποσπασματική ζωή που εντείνει η κρίση, γιατί τώρα τίθεται και το θέμα της επιβίωσης. Η αγωνία ότι είμαστε απειλούμενοι δεν επιτρέπει αφοσίωση».
Σε αυτές τις περιπτώσεις στήριγμα είναι ο άνθρωπός μας. «Αλλους τους καθορίζει περισσότερο το επάγγελμά τους. Υπάρχουν ψυχισμοί που τους είναι πιο σημαντικό να είναι αρεστοί και επιτυχημένοι. Οι περισσότερο άνθρωποι επιζητούν την αγάπη». Ολα αυτά, λέει η 38χρονη ηθοποιός, γεννιούνται από αυτήν την έλλειψη. «Οι θρησκείες, η ανάγκη να υπάρχεις με έναν άλλο άνθρωπο, τα παιδιά… Αυτό που με απασχολεί τον τελευταίο καιρό είναι ότι όλοι είμαστε ελλιπείς. Οταν συνειδητοποιείς την έλλειψη, ησυχάζεις λίγο. Κάποιοι την ικανοποιούν με τα πολλά χρήματα, επίσης με το να γίνονται αρεστοί σε αγνώστους».
Το δικό της σπίτι φαίνεται να έχει γερές βάσεις κι ας έχει δύο καλλιτέχνες στην ίδια στέγη. Εκρηκτικός συνδυασμός; «Οσο εύκολο, άλλο τόσο δύσκολο. Δεν είναι τα επαγγέλματα τροχοπέδη σε μια σχέση, αλλά ο εγωισμός, ο ανταγωνισμός, ο ναρκισσισμός». Με τον σύζυγό της τον Αιμίλιο Χειλάκη (επίσης ταλαντούχο ηθοποιό) συζητούν για τις δουλειές τους. «Εχεις ανάγκη να μοιραστείς με τον άνθρωπό σου τι συμβαίνει στη δουλειά σου. Είναι δυνατόν να πατάς ένα κουμπί σαν πηγαίνεις σπίτι και να εξαφανίζονται όλα;».
Την ρωτάω πώς είναι η ζωή για τους καλλιτέχνες στην οικονομική ανασφάλεια των καιρών. «Ποτέ δεν ήταν εύκολα για τους καλλιτέχνες. Για καιρό μπολιαστήκαμε με την αντίληψη ότι εύκολα γίνεσαι γνωστός, βγάζεις λεφτά, αγοράζεις σπίτι και αυτοκίνητο κι ας μην το καλύπτει η τσέπη σου. Η ζωή, όμως, έχει μια παράξενη δικαίωση. Υπάρχουν πολλοί που ήταν λαμπερά πυροτεχνήματα και τώρα δεν τους θυμάται κανείς. Αλλά τα πυροτεχνήματα είναι σόου μπιζ».
Κι αν έγινε ηθοποιός για τη μυρωδιά της σκόνης και του ξύλου που είχε όταν άνοιγε ή βαριά μπορντό βελούδινη αυλαία του ΚΘΒΕ, συνεχίζει να επιμένει, αλλά «για τη σκόνη των ανθρώπων στη σκηνή. Εχει μια προσμονή αυτή η συνάντηση στις εννιά κάθε βράδυ. Περιμένεις να μετακινηθεί λίγο η ζωή σου, να συγκινείς. Μια κίνηση είναι το θέατρο, τόσο για το κοινό όσο και για τους ηθοποιούς».
Η τέχνη θέλει σκιά
Πέρασαν ήδη 17 χρόνια από τότε που βγήκε από τη σχολή του ΚΘΒΕ και 13 από τη βράβευσή της για την ερμηνεία της στην ταινία του Νίκου Παναγιωτόπουλου «Αυτή η νύχτα μένει». Κι όμως, επιμένει πως τίποτε δεν της ήταν εύκολο. «Στην Ελλάδα τα βραβεία έχουν κόστος. Ενάμιση χρόνο έκανε να χτυπήσει το τηλέφωνο. Στα 23 μου δεν είχα εμπειρία, έκλεισα πόρτες που δεν έπρεπε, τρόμαξα. Για εκείνον που δεν ξέρει, μια βράβευση φέρνει και αλαζονεία. Ελεγα, μα βραβεύτηκα, εγώ θα πάρω τηλέφωνο για τη δουλειά; Κι όμως, έπρεπε να πάρω. Αν δεν ήταν άνθρωποι που είχα συνεργαστεί στο παρελθόν, πριν από το 2000, που με εκτιμούσαν, δεν θα είχα δουλειά τότε».
Ο θεατρικός χώρος εξακολουθεί, λέει, να έχει προβλήματα. «Πολλά ήταν φούσκα. Ολοι μας νομίσαμε ότι ήμαστε στο Χόλιγουντ. Δεκαετίες πριν, οι καλλιτέχνες έκαναν παραστάσεις σε χωριά και πόλεις και αμοιβή ήταν το τραπέζι που έκανε ο ταβερνιάρης του χωριού. Ετσι ήταν η τέχνη. Εμείς την οδηγήσαμε αλλού και γλυκαθήκαμε ότι θα γίνουμε διάσημοι, ότι θα μας κοιτάζουν στις ταβέρνες και τα μπαρ καθώς μπαίνουμε, όμως η τέχνη χρειάζεται σκιά». Αν άλλοι θα ανατρίχιαζαν με τη σκληρή ζωή στα μπουλούκια, η Αθηνά Μαξίμου είναι σίγουρη πως «εκεί ξαναγυρίζουμε». Λέει πως «τα πράγματα θα αποκτήσουν πάλι τον χώρο που τους αξίζει». Ισως γι’ αυτό θέλει να ταξιδέψει το καλοκαίρι τη «Βασιλική» στα νησιά όπου δεν πηγαίνουν πολλοί.