Ο μύθος της Νέας Υόρκης έχει στηριχθεί σε λαμπερούς ανθρώπους και επιβλητικά κτίρια. Στο αγαπημένο μου βιβλιοπωλείο στην Prince Street στο Σόχο (McNally Jackson Books με το χορταστικό τμήμα περιοδικού Τύπου και το φιλόξενο καφέ), ανακάλυψα ακόμα έναν λόγο για τον οποίον αυτή η πόλη μπορεί να υπερηφανεύεται δικαίως για τον ναρκισσισμό της.
Ανθολογία
Στο New York Section υπήρχαν δυο – τρεις οδηγοί με τους τύπους των δέντρων που συναντά κανείς στη μητρόπολη, με ακριβείς διευθύνσεις. Δεν μιλάμε για τα αμέτρητα εκτάρια που καταλαμβάνει το Σέντραλ Παρκ, αλλά και για στενάκια στο Κουίνς και το Μπρούκλιν. Ενα παιχνίδι κρυμμένου θησαυρού με τα σπάνια είδη χλωρίδας, πληροφορίες για το είδος, την ανθοφορία και όχι μόνον.
Οσονούπω ετοιμάζεται να κυκλοφορήσει και ένα φωτογραφικό άλμπουμ του Μιτς Επσταϊν με τίτλο «Arbor» με καταπληκτικές ασπρόμαυρες λήψεις των δέντρων του «Μεγάλου Μήλου», όπου οι κορμοί και τα κλαδιά έχουν τον πρώτο λόγο, σε μια ωραία ανθολόγηση (να που αυτή η λέξη παίρνει την κυριολεκτική της σημασία) για μια εναλλακτική βιογραφία της πόλης.
Προσπαθώντας να διώξει κανείς τη μελαγχολία για τον τρόπο με τον οποίον φερόμαστε στα δέντρα της Αθήνας -τις ηρωικές νεραντζιές, τις κακοπαθημένες μουριές, τις ακακίες, τις κουτσουπιές, τις τζακαράντες, τις κουμαριές, την ελιά της Ακαδημίας Πλάτωνος που πρωταγωνίστησε στα δελτία ειδήσεων πριν από λίγο καιρό- μια σκέψη έρχεται στο μυαλό: δεν υπάρχει πιο ακριβής δείκτης για τον σεβασμό που τρέφουν οι κάτοικοι για την κοινότητά τους, από τον τρόπο με τον οποίον αντιμετωπίζουν το πράσινο, είτε είναι ένα μικροσκοπικό λουλουδάκι, είτε ένα στιβαρό πλατάνι.
Τι μας προσφέρει ο νεοϋορκέζικος οδηγός; Μ’ έναν τρόπο είναι ένα κομψό οικολογικό savoir vivre, χρήσιμο για τους περιπάτους. Δεν είναι κρίμα να δροσίζεσαι κάτω από έναν φιλόξενο ίσκιο και να μη γνωρίζεις το όνομα του δέντρου; Δεν είναι γοητευτικό να μπορείς να ξεχωρίσεις έναν τύπο από το φύλλωμά του; Οι flaneurs που σέβονται τον εαυτό τους και αγαπούν την ιστορία, δεν μένουν μόνο στα κτίρια αλλά απολαμβάνουν και τις πιο λεπταίσθητες πλευρές του δομημένου περιβάλλοντος: τις ανθισμένες μανόλιες που κάνουν το Μανχάταν και το Μπρούκλιν να μοιάζουν χιονισμένα την άνοιξη. Ή τη ρωμαλέα βρετανική φτελιά που απλώνεται σαν τοτέμ πάνω από την Πλατεία Ουάσιγκτον, από την οποία κρεμούσαν κάποτε τους επαναστάτες. Τις γιγαντόσωμες βελανιδιές που προστατεύουν τους ερωτευμένους από τον δυνατό ήλιο του καλοκαιριού στο Σέντραλ Παρκ. Τα δέντρα είναι οι σιωπηλοί μάρτυρες που κάποτε έμεναν στο φόντο, αλλά τώρα έχουν κερδίσει τον δικό τους χώρο στην καθημερινότητα αλλά και στη συλλογική αφήγηση.
Ο φωτογράφος Επσταϊν τονίζει μάλιστα ότι πολλά από τα είδη των νεοϋορκέζικων δέντρων έχουν εισαχθεί από την Ευρώπη και την Ασία, συμβάλλοντας στη μεταναστευτική παράδοση της πόλης.
Τreespotting
Τo Treespotting στη Νέα Υόρκη έχει ακόμα ένα συγκινητικό στοιχείο. Τα τεράστια κτίρια δεν καταφέρνουν να εκμηδενίσουν τα δέντρα. Μέσα στο δάσος από τους ουρανοξύστες, υπάρχει σθεναρή αντίσταση, μια υπόμνηση ότι δεν είναι όλα σκυρόδεμα και γυαλί.
Μία από τους συγγραφείς των οδηγών, η Λέσλι Ντέι, δεν δίστασε να δώσει τον τίτλο στο βιβλίο της «Συναντήστε τους γείτονες», προτρέποντας τους αναγνώστες να μάθουν περισσότερα πράγματα για τους κορμούς που βρίσκονται δίπλα στο κατώφλι αλλά τους προσπερνούν με αδιαφορία.
Στην ιστοσελίδα του Σέντραλ Παρκ υπάρχουν με φωτογραφίες όλα τα είδη των 21.500 δέντρων. Δεν χρειάζεται να προσθέσει κανείς ότι σε όλα τα πάρκα της πόλης απαγορεύεται αυστηρότατα το κάπνισμα και ότι κανείς δεν θα τολμούσε να ξεριζώσει ούτε ένα λουλούδι από το γρασίδι.
Εφυγα από το βιβλιοπωλείο με τον οδηγό υπό μάλης και έκανα άλλη μια βόλτα, σταματώντας σε μέρη που δεν θα φανταζόμουν. Οι μανόλιες ήταν παντού ανθισμένες και οι τουρίστες πόζαραν μπροστά στα φορτωμένα κλαδιά, στην εκπνοή της άνοιξης. Είδα και δέντρα που δεν ήξερα. «Χάρηκα για τη γνωριμία, θα περάσω να σας ξαναδώ», τους ψιθύρισα συνωμοτικά…