KEVIN FONG
Extremes: Life, Death and the Limits of the Human Βody
εκδ. Hodder & Stoughton
Το βιβλίο του Κέβιν Φονγκ «Ακρότητες: Ζωή, θάνατος και τα όρια του ανθρώπινου σώματος» είναι συναρπαστικό από τις πρώτες σελίδες, όπου ο συγγραφέας εξηγεί τη μεταστροφή του από την αστροφυσική στην ιατρική. Η ανατομία και η φυσιολογία αναπτύσσονται σε κομψή πρόζα, όχι σαν αφηρημένη θεωρία αλλά ως αντίστιξη σε ιστορίες αγωνιώδους πάλης για επιβίωση σε ακραία αντίξοες συνθήκες: σε παγωμένα ποτάμια και φλεγόμενες ατράκτους, σε βομβαρδισμούς και επιδημίες, σε ωκεανούς ή στο Διάστημα.
Ξεκινά με τον εξερευνητή Ρόμπερτ Σκοτ να αργοπεθαίνει από υποθερμία στην παγονησίδα Ρος της Ανταρκτικής. Εκείνες τις στιγμές, το σώμα του εξερευνητή έχανε τη μεγάλη μάχη εναντίον της θερμοκρασιακής ισοζυγίας που η φύση πάντα επιδιώκει. Η αντίσταση του σώματος σιγά σιγά μειώνεται ώσπου να επιτευχθεί η φοβερή συμμετρία, φέρνοντας μαζί της τον θάνατο. Στη συνέχεια όμως μαθαίνουμε ότι η υποθερμία έχει γίνει πανίσχυρο εργαλείο της ιατρικής, «ένα εργαλείο για να ξεγελάμε τον θάνατο». Ο Φονγκ παρακολουθεί ο ίδιος (εργάζεται τώρα ως σύμβουλος αναισθησιολογίας) ένα χειρουργείο όπου το σώμα ενός ανθρώπου ψύχεται στους 18 βαθμούς Κελσίου και η καρδιά του παύει να χτυπάει, προσφέροντας στον χειρουργό ένα παράθυρο 45 λεπτών στη διάρκεια των οποίων ολοκληρώνει την περίπλοκη διόρθωση μιας μεγάλης αρτηρίας.
Προσωπικές εμπειρίες
Πραγματικές ιστορίες ζωής και θανάτου συγκροτούν τη ραχοκοκαλιά του βιβλίου. Μερικές είναι ιστορικές βινιέτες, που εξαγγέλλουν σημαντικές προόδους στην επείγουσα ιατρική, ιδίως στο πεδίο της μάχης. Το κεφάλαιο που αναφέρεται στη φωτιά μας γυρίζει πίσω στη Μάχη της Αγγλίας, όταν τα Χόκερ Χάρικεϊν αντιμετώπιζαν τα βομβαρδιστικά Γιούνκερ και ο πιλότος Τομ Γκλιβ έβγαινε από το φλεγόμενο πιλοτήριο του αεροπλάνου του. Από εκεί ο συγγραφέας μας οδηγεί στα πρώτα χρόνια της επανορθωτικής πλαστικής χειρουργικής και ιχνηλατεί κατόπιν την ανάπτυξη αυτής της ειδικότητας μέχρι και το τολμηρό εγχείρημα της ολικής μεταμόσχευσης προσώπου.
Σε ισορροπία με την ιστορία είναι και οι προσωπικές εμπειρίες του Φονγκ: όταν περιέθαλψε θύματα πυροβολισμών στην Ουάσιγκτον, όταν τον κάλεσαν σε μια βομβαρδισμένη παμπ στο Σόχο, όταν έκανε κατάδυση στη θάλασσα συμμετέχοντας στην ομάδα διάσωσης ενός ελικοπτέρου του Βασιλικού Ναυτικού, όταν παρασύρθηκε από ένα ισχυρό ρεύμα μακριά από τους άλλους δύτες, όταν δοκίμασε την εμπειρία της έλλειψης βάρους στο «Vomit Comet».
Τα τελευταία κεφάλαια συνδυάζουν τα δύο πάθη του Φονγκ, καθώς εξερευνά τα όρια της ανθρώπινης αντοχής και την απόλυτη εξάρτηση του σώματος από τη διαστημική τεχνολογία. Ο συγγραφέας καταφέρνει να εξισορροπήσει με δεξιοτεχνία τον ηρωισμό με τον ορθολογισμό, το θάρρος με τη συμπόνια, τον εντυπωσιασμό με την ταπεινότητα και το χιούμορ.