Ένας φίλος με σταμάτησε στον δρόμο. Χαιρετηθήκαμε, είπαμε τα νέα μας και πριν τον αφήσω και με αφήσει, με κοίταξε έντονα σαν να είχε ξεχάσει να μου πει κάτι εξαιρετικά σημαντικό: «Ξέρεις κάτι; Ο διαγωνισμός για την “πεζοδρόμηση” της Πανεπιστημίου είναι άκυρος!». Του ξέφυγε ένα σαρδόνιο, πονηρό, παιδιάστικο χαμόγελο γιατί έβλεπε ότι «τσίμπαγα». Στην πραγματικότητα ήμουν έτοιμος να ακούσω άλλη μια φοβερή και τρομερή θεωρία συνωμοσίας, αλλά έδειξα ενδιαφέρον για να μη φανώ αγενής. «Ναι, ε;» ρώτησα εντελώς αθώα.
«Μα δεν υπάρχει Πανεπιστημίου!» απάντησε θριαμβευτικά. «Ακυρος, σου λέω, άκυρος!». Για λίγα δευτερόλεπτα τα έχασα αλλά σχετικά γρήγορα κατάλαβα πού το πήγαινε. Η οδός Πανεπιστημίου δεν ονομάζεται επισήμως Πανεπιστημίου από το 1945. Η μετονομασία σε «Ελευθερίου Βενιζέλου» έγινε με επίσημη τελετή στις 7 Σεπτεμβρίου 1945 και στην οποία παρέστη ο τότε πρωθυπουργός και, μεταξύ άλλων, ο πολιτικός Σοφοκλής Βενιζέλος, γιος του Κρητικού πολιτικού. Λίγους μήνες νωρίτερα η οδός Σταδίου είχε μετονομαστεί σε Τσώρτσιλ, ενώ η οδός Ακαδημίας άλλαξε σε Ρούζβελτ. Κι αν Σταδίου και Ακαδημίας επανέκτησαν το αρχικό τους όνομα δεν συνέβη ποτέ το ίδιο με την Πανεπιστημίου. Αλλά ούτε και με την οδό Πατησίων που μέχρι τη συμβολή της με την οδό Μάρνη εξακολουθεί να λέγεται «28ης Οκτωβρίου» (λέγεται ότι το κάναμε για να «πικάρουμε» τους Ιταλούς της Κάζα ντ’ Ιτάλια!) ή το αρχικό τμήμα της οδού Πειραιώς που ονομάζεται μέχρι σήμερα οδός Παναγή Τσαλδάρη. Η ίδια αφύσικη ανακολουθία συναντιέται και στην κεντρική λεωφόρο της Καλλιθέας, την οδό Θησέως, το επίσημο όνομα της οποίας είναι, επίσης, Ελευθερίου Βενιζέλου. Στη Θεσσαλονίκη η προέκταση της Εγνατίας προς τα Ανατολικά, μέχρι την οδό Βούλγαρη, μετονομάστηκε σε λεωφόρο Κωνσταντίνου Καραμανλή, όμως όλοι οι Θεσσαλονικείς συνεχίζουν να την αποκαλούν «Νέα Εγνατία».
Δεν έχει καμία σημασία που ουδείς αποκαλεί όλους αυτούς τους πολυσύχναστους, κεντρικούς δρόμους με την επίσημη ονομασία τους. Οι αρχές της χώρας και των πόλεων, δεκαετίες τώρα, ακόμα και σήμερα, αρνούνται να συγχρονιστούν με το κοινό αίσθημα. Πέρα από το αστείο της υπόθεσης, μπορώ να φανταστώ μπαϊλντισμένους τουρίστες να ρωτούν Αθηναίους πού είναι η 28ης Οκτωβρίου για να βρουν το Αρχαιολογικό Μουσείο ή χαριτωμένα μπερδέματα στην αλληλογραφία.
Δυστυχώς για εμάς, τόσο η ευκολία με την οποία αλλάζουμε ονόματα σε δρόμους και πλατείες, όσο και η αδυναμία μας να ταιριάξουμε την «αλήθεια» της πραγματικότητας με την «αλήθεια» της επίσημης γραφειοκρατίας δείχνει πολλά για την ελληνική ζωή, τα τρέχοντα ήθη και τη νοοτροπία. Και τίποτα δεν μοιάζει ιδιαίτερα κολακευτικό.