Μετά και την παραίτηση σύσσωμου του Δ.Σ. του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου (ΕΚΚ), η κοινότητα του σινεμά είναι τις τελευταίες μέρες ανάστατη. Θα ήταν, μάλιστα, ακριβέστερο να πούμε τους τελευταίους μήνες, αφού τόσο είναι το διάστημα (από τον περασμένο Απρίλιο) που έχει περάσει από την ανακοίνωση του ειδικού προγράμματος ύψους 2,8 εκατ. ευρώ του ΥΠΠΟΑ με σκοπό τη στήριξη της εγχώριας κινηματογραφίας. Δίχως να έχει εκταμιευθεί μέχρι σήμερα ούτε ένα ευρώ, με τους επαγγελματίες του κλάδου απελπισμένους και τη νομική κάλυψη του όλου εγχειρήματος εν αμφιβόλω, ο τέως (πλέον) πρόεδρος, Πάνος Λουκάκος, απαντά στις ερωτήσεις της «Κ» σχετικά με το περίφημο πρόγραμμα αλλά και τη θητεία του συνολικά.
– Γιατί δεν εκταμιεύθηκαν τα πρώτα χρήματα (2.500 ευρώ ανά σχέδιο) μετά τη λήξη της Α΄ Φάσης του προγράμματος;
– Τα χρήματα έφθασαν στο Κέντρο στις 20/9 και βρίσκονται όλα εκεί. Ηδη από την Α΄ Φάση είχαμε καταγγελίες στη Δικαιοσύνη από συγκεκριμένα μέρη της κινηματογραφικής κοινότητας για αδιαφάνεια, σκοτεινούς χειρισμούς κ.λπ. Αυτά από μόνα τους μπορούν να οδηγήσουν σε νομικά προβλήματα όποιον υπογράψει να φύγουν χρήματα.
– Υπήρξαν τελικά παρανομίες, λάθη και αδικίες κατά τη διεκπεραίωση του προγράμματος, όπως σας κατηγόρησαν κατ’ επανάληψιν σωματεία και μέλη της κινηματογραφικής κοινότητας;
– Αρχικά είχαμε ορίσει έμμισθες τριμελείς επιτροπές εκτός ΕΚΚ, στη συνέχεια, ωστόσο, λάβαμε από το υπουργείο Πολιτισμού έγγραφο σύμφωνα με το οποίο κάτι τέτοιο είναι παράνομο δίχως Προεδρικό Διάταγμα. Για να μη χαθεί πολύτιμος χρόνος –η πρώτη φάση έπρεπε να ολοκληρωθεί εντός ενός μήνα– αναθέσαμε σε αξιόλογα στελέχη του ΕΚΚ και του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης τη δουλειά αμισθί. Δεν ανακοινώσαμε εξαρχής τα ονόματά τους, προφανώς για να μη δεχθούν πιέσεις – ούτε νομικά ήταν απαραίτητο κάτι τέτοιο. Οταν κάτι σχεδιάζεται και υλοποιείται σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα και με συνθήκες πανδημίας, είναι απίθανο να μη γίνουν λάθη. Κάποια από αυτά διορθώθηκαν από το ίδιο το Δ.Σ., όμως και τότε κατηγορηθήκαμε για παρεμβάσεις, παρότι εκ του νόμου εμείς έχουμε την τελική ευθύνη των εγκρίσεων. Επίσης, όταν κάποιοι κρίνουν τη δουλειά κάποιων άλλων, προφανώς αυτό γίνεται και με υποκειμενικά κριτήρια. Δεν αποκλείονται οι αδικίες. Ποτέ, όμως, δεν είχαμε παρέμβαση από το υπουργείο υπέρ ή κατά κάποιου υποψηφίου, παρόλο που και εκείνοι και εμείς δεχόμασταν πιέσεις. Αντιθέτως, είχαμε καλή συνεννόηση και συμφωνία στα περισσότερα ζητήματα.
– Ακολούθως, ωστόσο, ήρθε η Β΄ Φάση του προγράμματος, η οποία τελικά σας οδήγησε και στην παραίτηση.
– Το ΥΠΠΟ προσέθεσε τα επιπλέον 100 σχέδια σε μια προσπάθεια να ικανοποιήσει εκείνους που αντιδρούσαν, να ρίξει τους τόνους, και εμείς αρχικά δεχθήκαμε ότι αυτή ήταν, ίσως, η λύση. Τελικά, όμως, συνέβη το αντίθετο· υπήρξαν ακόμα πιο σκληρές αντιδράσεις από τα σωματεία και νέες καταγγελίες στη Δικαιοσύνη. Τότε πήραμε τη γνωμοδότηση του νομικού συμβούλου του ΕΚΚ, ο οποίος μας είπε ότι, εν πολλοίς, οι καταγγέλλοντες είχαν δίκιο, διότι η νέα ρύθμιση άλλαζε τους όρους του διαγωνισμού, την ευθύνη του οποίου έχει εκείνος που τον εκτελεί, δηλαδή το ΕΚΚ. Μιλάμε για αδίκημα απιστίας, το οποίο συνιστά κακούργημα, οπότε φυσικά και δεν δεχθήκαμε να προχωρήσουμε.
– Τι αποκομίσατε από τη συγκεκριμένη εμπειρία, αλλά και τη θητεία σας γενικά στο ΕΚΚ;
– Το γεγονός ότι ο νόμος περί κινηματογράφου και ο ρόλος του ΕΚΚ είναι τελείως προβληματικοί. Τα πράγματα στο διεθνές τοπίο έχουν αλλάξει δραματικά, με τις διαδικτυακές πλατφόρμες, τις νέες εφαρμογές· διαμορφώνεται ένα καινούργιο παγκόσμιο πλαίσιο και εμείς το κοιτάζουμε από τον μικρόκοσμό μας. Παράγουμε ταινίες που δεν βρίσκουν καν διανομή. Κατά τη γνώμη μου, το ΕΚΚ πρέπει να έχει μορφή Α.Ε., όπως το ΕΚΟΜΕ, με κύριο μέτοχο, βεβαίως, το Δημόσιο, πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο, όχι τη δυαρχία που έχουμε τώρα με το Δ.Σ. και τον γενικό διευθυντή. Στο ΥΠΠΟ έχει συγκροτηθεί από τον Αύγουστο νομοπαρασκευαστική επιτροπή προκειμένου να ετοιμαστεί καινούργιος νόμος για το σινεμά. Υποτίθεται πως το πόρισμά της θα έβγαινε μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου, πλην όμως έχουμε 23/9 και η επιτροπή δεν έχει κάνει ούτε μία συνεδρίαση.
– Πολλά μέλη της κινηματογραφικής κοινότητας ισχυρίζονται πως κατά τη θητεία σας «έτρεξαν» ελάχιστα πράγματα στο ΕΚΚ.
– Είχαμε ξεκινήσει να «στρώνουμε» το Κέντρο, κινήσαμε δια-δικασίες εσωτερικών ελέγχων, προσπαθήσαμε να αλλάξουμε τον τρόπο λειτουργίας των Διευθύνσεων. Επίσης, στη θητεία μας εκκαθαρίστηκαν περίπου 700 σχέδια ταινιών από τα έτη 2016-2018. Υπάρχει όντως ένα μη εκκαθαρισμένο κομμάτι του 2018-19, το οποίο είναι έτοιμο να προχωρήσει με την επόμενη διοίκηση.
– Ποια είναι τα κακώς κείμενα μέσα στο ΕΚΚ;
– Το ΕΚΚ βρίσκεται σε κατάσταση ημιδιάλυσης. Το βασικό πρόβλημα είναι πως οι τέσσερις Διευθύνσεις του λειτουργούν σαν μικρομάγαζα, θέλουν να υπάρχουν σαν αυτόνομα κομμάτια, με τους δικούς τους προϋπολογισμούς κ.ο.κ. Εμείς αυτό το πολεμήσαμε και για αυτόν τον λόγο υπήρχε υπονόμευση του Δ.Σ. και εκ των έσω.
– Εκτός του νόμου, τι άλλο θεωρείτε ότι πρέπει να γίνει για να προχωρήσουμε, κινηματογραφικά, στο μέλλον;
– Ενα βασικό πράγμα είναι η συνεργασία μεταξύ υπουργείου και φορέων. Αυτή τη στιγμή έχουμε το ΕΚΚ, το ΕΚΟΜΕ, την ΕΡΤ και τον ΕΟΤ που εμπλέκονται με την κινηματογραφία και καθένας κάνει ό,τι θέλει, χωρίς κεντρικό συντονισμό και με δημόσιο χρήμα. Πριν κάποιο διάστημα, το ΕΚΚ και το ΕΚΟΜΕ συμμετείχαν σε μια έκθεση κινηματογραφίας στο Λονδίνο, με ξεχωριστά περίπτερα και ξεχωριστές συνεντεύξεις Τύπου – παρουσιάσεις, στις οποίες καλούσαν τον κόσμο να έρθει να γυρίσει ταινίες στην Ελλάδα. Και οι ξένοι, φυσικά, γελούσαν.