Η διαχρονική έλξη που ασκεί ο Χαλεπάς

Η διαχρονική έλξη που ασκεί ο Χαλεπάς

1' 37" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Στον κατάλογο της πρώτης μεγάλης έκθεσης για τον Γιαννούλη Χαλεπά, στην Ελληνοαμερικανική Ενωση το 1964 (με διάθεση έργων από την ανιψιά του, Ειρήνη, την Εθνική Πινακοθήκη και την Τράπεζα της Ελλάδος), έγραφε και ο Στρατής Δούκας, ο πρώτος βιογράφος του. Μιλούσε για εκείνη τη σύνθεση μιας άχρονης πνευματικότητας, στα όρια μιας εσωτερικευμένης μυσταγωγίας και έκστασης, που συνδύαζε τον Οιδίποδα και τον Χριστό, τον Ερμή και τον Αγιο Χαράλαμπο. «Αισθανόταν (…) βυθισμένες τις ρίζες του τόσο μέσα στη δική του μοναδική στιγμή όσο και στην αιωνιότητα του καιρού και του τόπου που ζούσε».

Ο Στρατής Δούκας, με τη μικρασιατική ρίζα, είχε συγκινηθεί με την περίπτωση Χαλεπά από τη δεκαετία του ’30, και έζησε να δει την ένταση της υποδοχής του έργου του. Και ο ίδιος ο Δούκας ήταν μια εξαιρετικά σύνθετη περίπτωση (επανακυκλοφορεί, στις 29/10, το βιβλίο του Κώστα Ακρίβου «Ιστορία ενός οδοιπόρου: Στρατής Δούκας», εκδ. Μεταίχμιο), που στάθηκε με μεγάλη συγκίνηση απέναντι στον Χαλεπά, που ήταν 44 χρόνια πρεσβύτερός του (ο Δούκας θα είχε δει την πρώτη έκθεση έργων του Χαλεπά στην Ακαδημία Αθηνών το 1925 με πρωτοβουλία του Θωμά Θωμόπουλου). Ο Χαλεπάς κατά μία έννοια έχει μια διαχρονική επικαιρότητα. Αγγίζει πτυχές του υποσυνείδητου και συγκατοικεί με εκδοχές μιας κοινής, εθνικής μνήμης. Με ενδιαφέρον είδα τη νέα θαυμάσια προσωπογραφία του Χαλεπά που δημιούργησε ο ζωγράφος Βασίλης Πέρρος, για ιδιώτη συλλέκτη. Ο Πέρρος, ένας εικαστικός με τόλμη και προσωπικό λεξιλόγιο που πηγαίνει βαθιά σε ζητήματα μνήμης και ταυτότητας, μας δίνει έναν Χαλεπά, συμπαγή και θρυμματισμένο ταυτόχρονα, πολύ κοντά στη διφυή υπόσταση, για την οποία μιλούσε ο Στρατής Δούκας.

Με τον Χαλεπά συνδιαλέγεται και η διανοούμενη δημιουργός και εξαιρετική γλύπτρια Ασπασία Παπαδοπεράκη, η οποία έγραψε πρόσφατα (2019) το βιβλίο «Γιαννούλης Χαλεπάς: προσωπικές σχέσεις και μελέτη στο έργο του», εκδόσεις του Φοίνικα, στο οποίο καταβυθίζεται στον ψυχισμό του. Ο Πικιώνης έγραφε πως στον Χαλεπά ενώθηκαν οι δυνάμεις της διανοίας με τις δυνάμεις του ενστίκτου, εκεί όπου ο Μαρίνος Καλλιγάς έβλεπε τον δυϊσμό του μυστηρίου της φύσης του. 

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή