Είναι τόσες οι εκδηλώσεις και οι δράσεις για την επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, ώστε εύκολα αναρωτιέται κανείς: ποια είναι η προσωπική σύνδεση των κάθε λογής συμμετεχόντων σε αυτές, με το 1821; Ποιες οι σκέψεις ενός ανθρώπου των επιστημών, των τεχνών και των γραμμάτων, που συνδέουν την ιστορία του με τη μεγάλη Ιστορία;
Το Ιδρυμα Μποδοσάκη επιχειρεί να δώσει μιαν απάντηση. Στο πλαίσιο της συμμετοχής του στην «Πρωτοβουλία 1821-2021», παρουσιάζει από την περασμένη Τρίτη (και για κάθε Τρίτη του έτους) μια σειρά ολιγόλεπτων βίντεο υπό τον γενικό τίτλο «Με αφορμή το ’21». 52 προσωπικότητες από τους χώρους της υποκριτικής, της Ιστορίας, της λογοτεχνίας και της γαστρονομίας, της οικονομίας, της σκηνοθεσίας, της φιλοσοφίας και της κοινωνιολογίας, της μουσικής, της πληροφορικής, του αθλητισμού και της κοινωνίας των πολιτών, μοιράζονται τη δική τους σύνδεση με την εθνική επέτειο, μέσα από προσωπικούς στοχασμούς ή και αναμνήσεις.
Τα βίντεο θα αναρτώνται στο BLOD.gr, την ηλεκτρονική βιβλιοθήκη διαλέξεων του Ιδρύματος, με το πρώτο από αυτά, εκείνο του Νίκου Αλιβιζάτου, να είναι ήδη διαθέσιμο. Στα δικά του τρία λεπτά, ο συνταγματολόγος εξομολογείται μεταξύ άλλων ότι θα ήθελε να βρισκόταν τον Δεκέμβριο του 1821 ανάμεσα στους 59 πληρεξουσίους που είχαν συγκεντρωθεί στο χωριό Πιάδα της Αργολίδας και κατάρτισαν το Σύνταγμα της Επιδαύρου. Θα ήθελε να ακούσει τις συζητήσεις, τις προτεραιότητές τους. «Εχω την εντύπωση», ακούγεται να λέει ο κ. Αλιβιζάτος, «ότι τα χρόνια εκείνα ήταν ένα εργαστήριο ιδεών η Ελλάδα. Δημιούργησαν μια παράδοση, για τα χρόνια που ακολούθησαν, ότι η χώρα πρέπει να κυβερνάται με Σύνταγμα και με εκλογές».
Μέχρι τις 30 Μαρτίου θα έχουν μιλήσει οι Μαρία Ναυπλιώτου, Γιάννης Βούλγαρης, Λευτέρης Λαζάρου, Μαρία Ευθυμίου, Διονύσης Σαββόπουλος, καθώς και οι Εβίτα Αράπογλου, Παναγής Παναγιωτόπουλος, Αρίστος Δοξιάδης, Σοφία Μπεκατώρου, Τάσος Γιαννίτσης και Σταύρος Ζουμπουλάκης.
Οπως λέει στην «Κ» η ιστορικός Μαρία Ευθυμίου, ο βασικός λόγος που δέχτηκε την πρόταση του Ιδρύματος Μποδοσάκη ήταν «η πρόκληση του να συνδέσεις το γεγονός της Επανάστασης του 1821 με κάτι δικό σου». Ετσι, το δικό της βίντεο (προγραμματισμένο για τις 9 Φεβρουαρίου) θα περιλαμβάνει μια σχετική παιδική ανάμνηση, καθώς και μια σκέψη για το τι σημαίνει ο φετινός εορτασμός για την ίδια. «Είναι μεγάλη χρονιά και είναι μια ευκαιρία για το κράτος και για τον λαό μας. Ελπίζω να την αδράξουμε και να γίνουμε σωστότεροι, καλύτεροι. Οι επέτειοι θέλουν να σε κάνουν καλύτερο», συμπληρώνει η ιστορικός.
Ο ομότιμος καθηγητής Οικονομικών του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρώην υπουργός Τάσος Γιαννίτσης πήρε ως αφορμή για την παρέμβασή του (που θα αναρτηθεί στις 23 Μαρτίου) κάτι που διάβασε το καλοκαίρι για τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ. «Εχει ζητήσει να χαραχτούν στο μνήμα του οι λέξεις “I tried” – “προσπάθησα”», εξηγεί ο κ. Γιαννίτσης. «Σκέφτηκα ότι η λακωνική αυτή έκφραση είναι μία από τις πολλές εκδοχές συμπύκνωσης της σκέψης μας και της διαδρομής μας τα τελευταία 200 χρόνια. Το γεγονός ότι ως Ελληνες προσπαθήσαμε και μας βγήκε –εν μέσω αντιθέσεων, διχασμών, συγκρούσεων, ενότητας, δημιουργικής συνέργειας και πολλών πήγαινε-έλα, αλλά τελικά με θετικό αποτέλεσμα– ήταν μια κατευθυντήρια έννοια για μένα. Θεώρησα ότι εκείνη η φράση μπορεί να εκφράσει, μεταξύ άλλων, με συμπυκνωμένο τρόπο την πορεία μας».
Κάποιοι από τους συμμετέχοντες εστίασαν στους ήρωες του σήμερα. Δίνοντας μια πρόγευση της ομιλίας του (διαθέσιμης από τις 2 Φεβρουαρίου), ο Λευτέρης Λαζάρου μνημονεύει μια συνάντησή του με έναν σφουγγαρά της Καλύμνου – έναν «βουτηχτή». «Θυμάμαι ότι τον ρώτησα εάν έχει φοβηθεί ποτέ στη ζωή του», διηγείται ο διακεκριμένος σεφ. «Μέσα στα σκοτάδια του βυθού, είναι λογικό να έχει συμβεί. Εκείνος με κοίταξε στα μάτια και μου είπε με αφοπλιστική ειλικρίνεια: “Παιδάκι μου, έχω περπατήσει το Αιγαίο 4-5 φορές. Τι να έχω να φοβηθώ;”. Αυτός ήταν ο δικός μου ήρωας. Και τέτοιους ήρωες η Ελλάδα θα έχει πάντα».
Την επιμέλεια της σειράς βίντεο «Με αφορμή το ’21» έχει η δημοσιογράφος Μαρία Κατσουνάκη.