Μουσικές εικόνες από τον ισπανικό «χρυσό αιώνα» των τεχνών

Μουσικές εικόνες από τον ισπανικό «χρυσό αιώνα» των τεχνών

2' 16" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο περίφημος πίνακας του Ντιέγο Βελάσκεθ «Οι δεσποινίδες των τιμών» (1656) υπήρξε η πηγή έμπνευσης της συναυλίας που μεταδόθηκε από την Αίθουσα «Δημήτρης Μητρόπουλος» στις 9 Μαρτίου. Φιλοτεχνήθηκε την εποχή της μακρόχρονης βασιλείας του Φιλίππου Δ΄, λάτρη της μουσικής και των τεχνών. Μάλιστα, έπαιζε ο ίδιος βιόλα ντα γκάμπα. Για τις τέχνες η εποχή αυτή έμεινε γνωστή ως «χρυσός αιώνας». Συνέπεσε όμως με μια περίοδο βαθιάς κρίσης, με επιδημίες, πείνα και πολέμους για την Ισπανία. Πριν από λίγα χρόνια, έκθεση που παρουσιάστηκε σε διάφορες ευρωπαϊκές μητροπόλεις περιλάμβανε πίνακες των Βελάσκεθ, Θεοτοκόπουλου, Θουρμπαράν, Μουρίγιο και άλλων, μέσα από τους οποίους πρόβαλλαν ανάγλυφα οι δύο αυτές όψεις μιας εποχής κατά την οποία οι τέχνες λειτουργούσαν επίσης ως εργαλείο πολιτικής προπαγάνδας, καθώς η καθολική Ισπανία έχανε εδάφη ενώ ο προτεσταντισμός αποκτούσε όλο και μεγαλύτερη επιρροή.

Το πρόγραμμα της συναυλίας επιμελήθηκε ο Θεόδωρος Κίτσος. Κορμός του ήταν τα έργα τριών συνθετών που υπηρέτησαν στην αυλή του Φιλίππου Δ’. Ενας ήταν ο Χουάν Ιδάλγκο (1614-1685), αρχιμουσικός της αυλής και στενός συνεργάτης του Πέδρο Καλντερόν ντε λα Μπάρκα. Δεύτερος υπήρξε ο Χοσέ Μαρίν (περ. 1619-1699), κάντορας του βασιλικού παρεκκλησίου. Τρίτος ήταν ο Γασπάρ Σανθ (περ. 1640-1710), συνθέτης και διάσημος κιθαριστής, ο οποίος υπήρξε δάσκαλος κιθάρας του δον Χουάν Χοσέ της Αυστρίας. Αυτός, πάλι, ήταν νόθος γιος του Φιλίππου Δ’ και της ηθοποιού Μαρίας Καλντερόν, γνωστής και ως Μαριθάπαλος. Το προσωνύμιo της ηθοποιού ανάγεται στη Μαρί Θάρπα, χαρακτήρα του Πέδρο Καλντερόν, και έδωσε το όνομά του σε είδος ισπανικού χορού αλλά και σε συγκεκριμένο τραγούδι που ανασυστάθηκε από διάφορες πηγές και ακούστηκε κατά τη συναυλία. Μόνος μη Ισπανός συνθέτης του προγράμματος υπήρξε ο Ιταλός Φιλίπο Πιτσινίνι, ο οποίος έζησε για ένα διάστημα της ζωής του στη Μαδρίτη κοντά στον βασιλιά και επηρέασε με την τέχνη του τη μουσική ζωή της αυλής.

Τα φωνητικά κομμάτια του προγράμματος παρουσιάστηκαν είτε στην πρωτότυπη μορφή που έχουν παραδοθεί είτε σε ενδιαφέρουσες αναδιατυπώσεις, όπως το τραγούδι «Με ακούτε όρη του Τάγου και βουνά» του Μαρίν, το οποίο δόθηκε με ιταλική προσέγγιση και αισθητική της εποχής. Ολα τα τραγούδια αποδόθηκαν από τη μεσόφωνο Θεοδώρα Μπάκα, εξοικειωμένη με αυτό το είδος μουσικής, τους κανόνες και την αισθητική του. Η φωνή της, ιδανικό όργανο γι’ αυτό το ρεπερτόριο, παίρνει όλες εκείνες τις αποχρώσεις που απαιτούνται προκειμένου να εκφραστεί το μεγάλο εύρος των συναισθημάτων που περιγράφουν οι στίχοι και φωτίζει η μουσική. Αποδεικνύεται, δε, το ίδιο επιτυχημένη στα λυρικά όσο και στα κωμικά τραγούδια. Στην ουσία, οι ερμηνείες της μετατρέπουν τα τραγούδια σε μικρές σκηνές, που αφηγούνται μια ιστορία ή αποδίδουν με εξαιρετικά άμεσο τρόπο τα συναισθήματα της ποίησης. Εκτός από τον Θεόδωρο Κίτσο (θεόρβη και μπαρόκ κιθάρα), ο οποίος έπαιξε επίσης μια Τοκάτα του Πιτσινίνι, τις ερμηνείες της στήριξαν ο Δημήτρης Τίγκας (βιολόνε και μπαρόκ κιθάρα) και ο Αλέξανδρος Ιωάννου (κρουστά).

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή