Είναι σχεδόν αναζωογονητικό να διεισδύει κάποιος στην καθημερινότητα ενός καλλιτεχνικού συνόλου. Ερχεται στο φως όλος ο κόπος που κρύβεται πίσω από τη μαγεία μιας παράστασης. Ειδικά οι προετοιμασίες του μπαλέτου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής συνιστούν κάτι σαν αποκάλυψη: οι επίπονες πρόβες των χορευτών, οι συσκέψεις της διεύθυνσης για τα ζητήματα του οργανισμού, ο ρόλος κάθε συντελεστή (του φυσιοθεραπευτή, της ενδύτριας, της καθαρίστριας και τόσων ακόμα) αποτελούν ένα ολόκληρο μικρό σύμπαν. Το κατέγραψε ο σκηνοθέτης και φωτογράφος Θοδωρής Σκριβάνος και το αποτύπωσε στο ντοκιμαντέρ «Διορθώσεις», που θα προβληθεί στις 29 Ιουνίου ως μέρος του επίσημου προγράμματος του 23ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
«Κάλυψα σχεδόν μια ολόκληρη καλλιτεχνική σεζόν, από το τέλος του 2018 μέχρι τα μέσα του 2019, από όπου προέκυψαν 220 ώρες υλικού», λέει στην «Κ» ο δημιουργός της ταινίας, που ανέλαβε επίσης το μοντάζ, τη φωτογραφία, τον ήχο και την παραγωγή. Είχε τον απόλυτο έλεγχο με δυο λόγια, αλλά όχι πάνω στους πρωταγωνιστές: η κάμερα του Θοδωρή Σκριβάνου δεν παρεμβαίνει σε όσα καταγράφει, ενώ απουσιάζουν οι συνεντεύξεις και η αφήγηση. Τέτοιες αφαιρέσεις παραπέμπουν στον «κινηματογράφο της παρατήρησης» και παρόλο που ο σκηνοθέτης αποφεύγει τον όρο, αναγνωρίζει την αξία του περιεχομένου του: «ένα από τα ερωτήματά μου», λέει ο Θοδωρής Σκριβάνος, «ήταν το πώς καταγράφεται ο χορός, το σώμα. Το σώμα έχει μια πλαστικότητα, γι’ αυτό το κατέγραψα ολόκληρο, όχι σε κομμάτια και χωρίς voice over ή μαρτυρίες. Είναι μια ταινία που εκμεταλλεύεται την εικόνα και τον ήχο και δεν θα μπορούσε να γυριστεί αλλιώς».
Φυσικά, το σώμα μερικές φορές πάσχει. Οι στιγμές που οι χορευτές ανταλλάσσουν συμβουλές για τα τραυματισμένα πόδια τους δεν λείπουν από τις «Διορθώσεις». Πώς κερδίζεται η οικειότητα που απαιτείται για την καταγραφή μιας τέτοιας σκηνής; «Από ένα σημείο και μετά γίνεσαι κομμάτι της ρουτίνας τους και σε εμπιστεύονται», απαντά ο Θοδωρής Σκριβάνος. «Δεν προκαλούσα καταστάσεις, ενώ υπήρχαν στιγμές που μου ζητούσαν να σταματήσω. Το πιο δύσκολο ήταν η αρχική πρόσβαση, σε έναν χώρο με ιεραρχία και κανόνες».
Η ταινία κλείνει με ένα ανέβασμα της «Λίμνης των κύκνων», από το οποίο κερδισμένοι δεν είναι μόνο οι χορευτές του μπαλέτου και ο διευθυντής του, Κωνσταντίνος Ρήγος, που υποκλίνονται μπροστά σε ένα ενθουσιασμένο κοινό. Η ολοκλήρωση του ντοκιμαντέρ είχε και για τον Θοδωρή Σκριβάνο μια αξία πέρα από την προφανή. «Αξίζει τον κόπο να προσπαθείς, να παίρνεις ρίσκα», λέει ο σκηνοθέτης. «Η ταινία τελειώνει με την αποθέωση του κόπου των ανεξάντλητων προβών. Το να ανεβάζεις μια παράσταση, το να γυρίζεις μια ταινία, όσο πόνο κι αν έχει, είναι μια αισιόδοξη πράξη. Είναι μια κατάφαση στη ζωή».