Το 2017 η εικαστικός Μαρία Φραγκουδάκη συστήθηκε στο ευρύ κοινό της Αθήνας με έναν άμεσο και τολμηρό τρόπο. Ενα βράδυ του Απριλίου έσβησαν για λίγο τα φώτα της πρόσοψης στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρεταννία» ώστε να μεταμορφωθεί σε μια τεράστια οθόνη για μια εντυπωσιακή βιντεοπροβολή της. Λίγο πριν, η ίδια η καλλιτέχνις είχε βρεθεί σε ένα κρεβάτι στη μέση της πλατείας Συντάγματος ως μέρος της περφόρμανς της. Το έργο που είχε τίτλο «BedSheets Art Project. The Duality of Freedom» έφερνε κοντά τη σύγχρονη τεχνολογία με τη δυνατότητα διάδρασης, τη φυσική παρουσία με το βίντεο αλλά και τη ζωγραφική, καθώς το εγχείρημα συνοδευόταν και από μια ενδιαφέρουσα έκθεση. Στόχος της Φραγκουδάκη ήταν η αφιλτράριστη, αυθόρμητη αντίδραση των ανθρώπων στο ερέθισμα που προσφέρει η τέχνη. Επιλέγοντας την καρδιά της αθηναϊκής πρωτεύουσας με θεατές τόσο ετερόκλητους μεταξύ τους και σίγουρα πολύ διαφορετικούς από τους φιλότεχνους που θα πήγαιναν σε μια γκαλερί, ήθελε να διερευνήσει την αίσθηση της ελευθερίας και το πώς τη βιώνει ο καθένας από εμάς σε προσωπικό αλλά και συλλογικό επίπεδο.
Το νέο της έργο, που θα είναι έτοιμο στις 20 Ιουλίου στο αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος, έχει και αυτό δημόσιο χαρακτήρα και απευθύνεται σε όλους τους φιλοπερίεργους ταξιδιώτες. Ενα φωτεινό κουτί σε φυσικό μέγεθος που περικλείει έναν καθρέπτη στο βάθος του και έχει αναρτημένη –περίπου στο μέσον του– μια πραγματική φουστανέλα. Ετσι πλησιάζοντάς το, ο θεατής βλέπει την αντανάκλασή του να φορά αυτό το φορτισμένο ιστορικά ένδυμα. Τίτλος της εγκατάστασης είναι το «Stand Free» και συνοδεύεται από ηχητικό απόσπασμα. Λόγω των περιορισμών ασφαλείας για την πανδημία έχει απαγορευθεί η χρήση ακουστικών και έτσι ο χρήστης θα πρέπει να σκανάρει έναν κωδικό ώστε να το ακούσει από το κινητό του τηλέφωνο.
«Για τη φετινή επέτειο των 200 ετών ήθελα να κάνω ένα ξεχωριστό έργο. Η φουστανέλα είναι η γέφυρα που μας συνδέει με το παρελθόν. Το κυρίαρχο λευκό χρώμα συμβολίζει την αγνότητα των εθνικών αγώνων, την ιερότητα των απελευθερωτικών μαχών» λέει στη στήλη η καλλιτέχνις. «Μέσα σε αυτό το πλαίσιο παίρνει άλλο νόημα και αξία και η ίδια η ιδέα της ελευθερίας, ένα θέμα πολύ προσφιλές στη δουλειά μου. Είναι αυτονόητο ότι χωρίς την Επανάσταση δεν θα μπορούσαμε να μιλάμε γι’ αυτήν. Ο αγώνας του 1821 είναι το προαπαιτούμενο ιστορικό γεγονός, χάρη στο οποίο οι σύγχρονοι Ελληνες στέκονται όρθιοι, στέκονται ελεύθεροι. Τα όρια αυτής της ελευθερίας καλούμαστε όλοι εμείς οι Ελληνες σήμερα να αναστοχαστούμε μέσα από τις προκλήσεις και τις δυσκολίες του σύγχρονου κόσμου, διατηρώντας την ταυτότητά μας και την επαφή μας με την ιστορία μας».
Με σπουδές στη Χημεία, τη Φαρμακολογία και τη Διοίκηση Επιχειρήσεων στο εξωτερικό, η Μαρία Φραγκουδάκη αποφάσισε να κάνει τη στροφή στην τέχνη, βρίσκοντας τη δική της ελευθερία. Ωστόσο, πολλές από τις γνώσεις που αποκόμισε από τα αντικείμενα αυτά τη βοήθησαν να εξελιχθεί στη μετέπειτα πορεία της. Το θέμα των πρώτων υλών και ο πειραματισμός με αυτές την ενδιαφέρει πολύ και της παρέχει συχνά το αρχικό έναυσμα για ένα έργο. Η φουστανέλα, για παράδειγμα, σχετίζεται με τα σεντόνια της Πλατείας Συντάγματος και φανερώνει την αγάπη της για το ύφασμα. Μέχρι σήμερα, πάντως, δεν έχει σταματήσει να αναζητά νέες ιδέες χρησιμοποιώντας πούπουλα, τρίμματα ξύλου, πλαστικό περιτυλίγματος, γύψο, λάστιχο, σχοινί, που φιγουράρουν συχνά στα έργα της. Το έργο θα παραμείνει στο αεροδρόμιο τους επόμενους τρεις μήνες.