Μια ιδιότυπη «ανασκαφή» από μάρμαρο

Στη νέα του γλυπτική εγκατάσταση στην Ελευσίνα, ο Ανδρέας Λόλης αναδεικνύει τη διαχρονικότητα του εφήμερου

3' 0" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Είναι εκεί και ταυτόχρονα δεν είναι. Βλέπεις τα γλυπτά, αλλά δεν τα αντιλαμβάνεσαι. Τόσο καλά εντάσσονται στον χώρο που γίνονται αόρατα. Και ύστερα, σκέφτεσαι, είναι μόνον μερικά τσαλακωμένα χαρτοκιβώτια, κομμάτια φελιζόλ κι ένα μακρόστενο ελενίτ που ακουμπά στον τοίχο, γάντια, πεταμένα καλάμια, ένα μακό μπλουζάκι που κρέμεται από κάποιο καρφί, μια παλιά καρέκλα· γιατί να τα προσέξω;

Πλησιάζεις, κι όλα αλλάζουν: αυτά τα καθημερινά αντικείμενα, τα ασήμαντα και παραπεταμένα, έχουν φιλοτεχνηθεί από μάρμαρο. Ξάφνιασμα, και ύστερα η επιθυμία να επιστρέψεις. Να ξανακάνεις την ίδια διαδρομή στον χώρο για να ρίξεις μια δεύτερη ματιά στα γλυπτά, η οποία αποκαλύπτει εκείνο που ο γλύπτης Ανδρέας Λόλης ονομάζει «πνεύμα της δουλειάς» του: την τέχνη που μπορεί να μεταμορφώσει το ευτελές σε διαχρονικό.

«Η γλυπτική σε μάρμαρο είναι συνήθως φωταγωγημένη και στέκεται επάνω σε ωραία βάση. Το αντίθετο αυτού του πράγματος συμβαίνει στη δική μου δουλειά», μας λέει ο Ανδρέας Λόλης αναφερόμενος στη δημόσια γλυπτική έτσι όπως την έχουμε συνηθίσει. Στο έργο του συμβαίνει η ανατροπή: στο επίκεντρο βρίσκονται τα «σύγχρονα μνημεία της πόλης», και αναδεικνύονται ακόμη κι όταν παρουσιάζονται μισοχωμένα στη γη. 

Η Μπιενάλε

Μια ιδιότυπη «ανασκαφή» από μάρμαρο-1
Δύο κομμάτια φελιζόλ, φιλοτεχνημένα από μάρμαρο, μοιάζει να σφραγίζουν το παλιό, καγκελόφραχτο άνοιγμα.

Δουλεύει τη γλυπτική με αυτά τα στοιχεία περίπου από το 2008, και κάνει διεθνή καριέρα με αποκορύφωμα την παρουσίαση γλυπτών του στην κεντρική έκθεση της Μπιενάλε Βενετίας το 2019. Η συζήτησή μας μαζί του γίνεται με αφορμή την έκθεση με τίτλο «Πίσω από το θέατρο», μία site specific εικαστική εγκατάσταση σε παραγωγή της «Ελευσίνα 2023 Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης» σε συνδιοργάνωση με το φεστιβάλ «Αισχύλεια». Η εγκατάσταση είναι αποτέλεσμα συνεργασίας ανάμεσα στον ίδιο τον καλλιτέχνη, τον αρχιτέκτονα Διονύση Σοτοβίκη και τον επιμελητή Χριστόφορο Μαρίνο, οι οποίοι διαχειρίστηκαν το έργο ως μια σκηνογραφική εμπειρία. 

Μια ιδιότυπη «ανασκαφή» από μάρμαρο-2
Οι κλειστές κούτες υποδέχονται τους ανυποψίαστους επισκέπτες στην είσοδο, δίπλα ακριβώς στα εκδοτήρια εισιτηρίων.

Τα μαρμαρωμένα αντικείμενα, τα ακίνητα και άχρονα «επεμβαίνουν» στα υπάρχοντα χαλάσματα και στο φυσικό τοπίο του Παλαιού Ελαιουργείου, δημιουργώντας μια διαδρομή που ο επισκέπτης θα ανακαλύψει σαν να συνδέει τα κομμάτια ενός παζλ ή να «διαβάζει» τα επεισόδια μιας εικαστικής αφήγησης. «Ο Λόλης δεν σμιλεύει ανθρώπους και πρόσωπα, ένδοξους ήρωες της ιστορίας. Απεναντίας, η γλυπτική του εστιάζει σε αντικείμενα καθημερινής χρήσης (χαρτοκιβώτια συσκευασίας, σκουπιδοσακούλες, ξυλοπαλέτες, κομμάτια φελιζόλ) και στην άδοξη τύχη τους. Κι όμως, παρότι η ανθρώπινη μορφή απουσιάζει ή υπονοείται –όπως όταν σμιλεύει μια πατημασιά, ένα T-shirt, ένα καπέλο, ένα γυναικείο εσώρουχο ή γάντια εργασίας– η γλυπτική του είναι βαθιά ανθρωποκεντρική», σχολιάζει ο Χριστόφορος Μαρίνος στο επιμελητικό του σημείωμα.

Μια ιδιότυπη «ανασκαφή» από μάρμαρο-3
Ενα μαρμάρινο μπλουζάκι κρεμασμένο δίπλα στην επίσης μαρμάρινη παλιά καρέκλα.

Αποφεύγοντας τον προαύλιο χώρο του Ελαιουργείου που μέχρι τώρα αρκετοί καλλιτέχνες έχουν χρησιμοποιήσει για τις εγκαταστάσεις τους στο πλαίσιο των Αισχυλείων, ο Λόλης επέλεξε να χρησιμοποιήσει τον «παρθένο» χώρο πίσω από το θέατρο. Σε αυτόν τον «κήπο», όπως μας λέει, επιλέγει να στήσει την ιδιότυπη γλυπτική «ανασκαφή» του, που στηρίζεται σε κάνναβους, και αναπτύσσεται σε επίπεδα τα οποία θυμίζουν τον τρόπο εργασίας των αρχαιολόγων. Η εγκατάσταση εξελίσσεται οριζόντια λαμβάνοντας υπόψη τις παλιές στέρνες που βρίσκονται εδώ, στοιχεία που φέρουν επάνω τους τα σημάδια του χρόνου, όπως και τα γλυπτά που τοποθετούνται κοντά τους. «Μελέτησα τον χώρο με μεγάλη λεπτομέρεια, και έλαβα υπόψη μου την κλίμακα έτσι ώστε το έργο να βρίσκεται σε απόλυτη αρμονία με το περιβάλλον και τίποτε να μην είναι παράταιρο», σχολιάζει ο γλύπτης. «Η ίδια η Ελευσίνα είναι ένα έργο σε εξέλιξη (work in progress). To παρελθόν και το παρόν της εμπεριέχουν τη μεταβλητότητα και τη φθoρά, στοιχεία που πρέπει να δει κανείς με μεγάλο σεβασμό και ευαισθησία».

Η εγκατάσταση εκτίθεται πίσω από το ανοιχτό θέατρο του Παλαιού Ελαιουργείου. Τα επίσημα εγκαίνια θα πραγματοποιηθούν στις 9/9.

comment-below Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή
MHT