Παρουσιάστηκε τον Ιούνιο στην απονομή των Βραβείων Ιρις της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, από τον πρόεδρό της Γιώργο Τσεμπερόπουλο. Στόχοι της είναι η διάσωση, η ψηφιοποίηση, η προβολή και η μελέτη της κληρονομιάς του ελληνικού κινηματογράφου του 20ού αιώνα. Φιλόδοξο εγχείρημα δηλαδή, του οποίου όμως η ώρα έφτασε: η δράση «Χώρα, σε βλέπω» της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, που υλοποιείται υπό την αιγίδα της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» με μεγάλο χορηγό το Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας, με χορηγούς το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου και το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, καθώς και με την υποστήριξη της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, πραγματοποιεί από σήμερα μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου, στον Κήπο της Πειραιώς 260, τις πρώτες δωρεάν προβολές της.
«Η δράση ξεκίνησε με τη διαπίστωση ότι δεν υπάρχει άμεση και μεγάλη πρόνοια για τη διαχείριση της κινηματογραφικής μας κληρονομιάς», λέει η Αφροδίτη Νικολαΐδου, επίκουρη καθηγήτρια του τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών, η οποία έχει τη συνεπιμέλεια του προγράμματος μαζί με τον αναπληρωτή καθηγητή νεοελληνικών σπουδών της Οξφόρδης, Δημήτρη Παπανικολάου. «Μπήκαμε λοιπόν στη διαδικασία», συνεχίζει η Αφροδίτη Νικολαΐδου, «να ψηφιοποιήσουμε και να αποκαταστήσουμε αυτές τις ταινίες –κάτι που συμβαίνει σε άλλες χώρες– γιατί κάποιες δεν υπήρχαν σε καλές κόπιες. Μας ενδιαφέρει επίσης η εκπαιδευτική και παιδαγωγική λειτουργία μιας τέτοιας διαχείρισης των ταινιών, ενώ ένας τρίτος στόχος είναι να ξαναγραφτεί μια ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου· όχι για να την παγιώσουμε, αλλά για να θέσουμε ερωτήματα, να αναδιαμορφώσουμε κάποιες διαστάσεις της. Το εγχείρημα έχει μια διάσταση γενεαλογική. Επιχειρούμε να ξαναδούμε τον σύγχρονο ελληνικό κινηματογράφο μέσα από το πρίσμα του παλιού, αλλά και να βρούμε στον παλιό, τους δρόμους του μέλλοντος που πιθανώς υπήρχαν εκεί».
Η δράση περιλαμβάνει 42 ταινίες (30 εκ των οποίων σε σε νέες ψηφιακές κόπιες ή και υποτιτλισμένες στα αγγλικά και στα ελληνικά για κωφούς και βαρήκοους), που τους επόμενους μήνες θα ταξιδέψουν και σε 21 πόλεις του κόσμου. Το πρώτο μέρος τους κάνει πρεμιέρα σήμερα στις 8.30 μ.μ. με την «Ευδοκία» του Αλέξη Δαμιανού (1971) και συνεχίζεται με ταινίες εμβληματικές, βραβευμένες, αλλά και queer, εθνογραφικές, ποιητικές ή αλλόκοτες, όπως «Μακεδονικός γάμος» του Τάκη Κανελλόπουλου (1960), «Μπέττυ» του Δημήτρη Σταύρακα (1979), «Η Λίζα και η άλλη» του Τάκη Σπετσιώτη (1976), «Από την άκρη της πόλης» του Κωνσταντίνου Γιάνναρη (1998), «Δοκιμή» του Ζυλ Ντασσέν (1974), «Οι βοσκοί» του Νίκου Παπατάκη (1967), «Το τελευταίο ψέμμα» του Μιχάλη Κακογιάννη (1958), «Μανία» του Γιώργου Πανουσόπουλου (1985) και «Θίασος» του Θόδωρου Αγγελόπουλου (1975). Την Τετάρτη θα πραγματοποιηθεί και μια δημόσια συζήτηση για τη διάσωση της κινηματογραφικής κληρονομιάς.
«Με τη δράση “Χώρα, σε βλέπω”, η Ακαδημία θέλει να ξεκινήσει μια συζήτηση για το πώς η πολιτεία και όλοι μας διαφυλάσσουμε την κινηματογραφική κληρονομιά», λέει ο σκηνοθέτης Σύλλας Τζουμέρκας, γενικός γραμματέας της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, ο οποίος έχει την επιμέλεια του εγχειρήματος μαζί με τη σκηνοθέτρια και αντιπρόεδρο της Ακαδημίας, Ελίνα Ψύκου. «Είναι μια συζήτηση δύσκολη», καταλήγει ο σκηνοθέτης, «και απαραίτητη. Τα έργα του σινεμά πρέπει να προστατευθούν και να διασωθούν όπως όλα τα μεγάλα έργα. Η συζήτηση πρέπει να ξεκινήσει πριν να είναι πολύ αργά, γιατί θα χαθούν ταινίες».