Δεν υπάρχει κακό ★★★½
ΔΡΑΜΑ (2020)
Σκηνοθεσία: Μοχαμάντ Ρασούλοφ
Ερμηνείες: Μπαράν Ρασούλοφ,Μαχτάμπ Σερβάτι, Ζίλα Σάχι
Η Χρυσή Αρκτος του Φεστιβάλ Βερολίνου για το 2020 είναι ένα γενναίο φιλμ, το οποίο ωστόσο εκτός από την τόλμη του δεν στερείται καθόλου και καλλιτεχνικής αξίας. Ο Ιρανός κινηματογραφιστής Μοχαμάντ Ρασούλοφ («Ενας ακέραιος άνθρωπος») δεν κατάφερε να παραστεί στην τελετή απονομής καθώς του απαγορεύθηκε η έξοδος από τη χώρα, τη δε ταινία του τη γύρισε κρυφά αφού η λογοκρισία στο Ιράν δύσκολα θα την ενέκρινε. Και αυτό διότι οι τέσσερις βινιέτες, οι οποίες τη συγκροτούν, ασχολούνται με ένα από τα πιο σοβαρά ζητήματα που ταλαιπωρούν ακόμη και διχάζουν τη χώρα της Μέσης Ανατολής – και όχι μόνο: τη θανατική ποινή.
Ενας αφοσιωμένος πατέρας και σύζυγος περνάει την ημέρα του κάνοντας θελήματα για την οικογένεια, φροντίζοντας την ανήμπορη μητέρα του, παίζοντας με τα παιδιά κ.ο.κ.
Οταν τα ξημερώματα θα πάει στη δουλειά του, θα ανακαλύψουμε μια σοκαριστική πραγματικότητα. Ενας νέος στρατιώτης αναγκάζεται να φέρει εις πέρας μια εκτέλεση στις φυλακές όπου υπηρετεί και κάνει το παν για να την αποφύγει, ενώ ένας άλλος πηγαίνει να επισκεφθεί την αγαπημένη του κουβαλώντας μαζί του ένα τρομακτικό μυστικό. Τέλος, μια νεαρή φοιτήτρια επιστρέφει στην πατρίδα του πατέρα της, για να κάνει μια συνταρακτική ανακάλυψη σχετικά με την ίδια της την ταυτότητα.
Ο Ρασούλοφ χρησιμοποιεί σχεδόν υποδειγματικά διαφορετικές σεναριακές τεχνικές προκειμένου να περάσει τα μηνύματά του, τα οποία έχουν να κάνουν κυρίως με τον διαρκή τρόμο της δίωξης από το καθεστώς αλλά και της θανατικής ποινής, η οποία καταστρέφει με πολλούς τρόπους τις ζωές των ανθρώπων – και όχι μόνο των εκτελεσμένων. Στην πρώτη ιστορία του υπάρχει το στοιχείο της έκπληξης και του σοκ.
Στη δεύτερη, εκείνο του σασπένς και της δράσης, ενώ η τρίτη, η οποία είναι ίσως και πιο ενδιαφέρουσα, εκτυλίσσεται αργόσυρτα υιοθετώντας τους κώδικες της αρχαίας τραγωδίας. Ολα τα παραπάνω μέσα από σχεδόν εξίσου σπουδαία κινηματογράφηση, η οποία κινείται άνετα τόσο στους κλειστοφοβικούς χώρους, π.χ., μιας φυλακής όσο και στην απεραντοσύνη του ερημικού τοπίου.
Φυσικά υπάρχουν εδώ και αδύναμα σημεία, όπως για παράδειγμα η κάπως μπερδεμένη τέταρτη ιστορία, ωστόσο σε μεγάλο βαθμό έχουμε όλα εκείνα που συνθέτουν την αξιοθαύμαστη ταυτότητα του σύγχρονου ιρανικού σινεμά: εξαιρετικά καλογραμμένο σενάριο, στιβαρές, ανθρώπινες ερμηνείες και κοινωνική παρατήρηση σε βάθος, η οποία εδώ αποκτά πολύ περισσότερη σημασία αφού εμπεριέχει και πραγματικό ρίσκο από την πλευρά των συντελεστών της ταινίας.