Τα σχόλια του κοινού, όπως καταγράφονται στο βιβλίο των επισκεπτών, είναι περισσότερο από θερμά. Το διαπιστώσαμε όταν επισκεφθήκαμε την έκθεση, το επιβεβαιώνει και η αναπληρώτρια διευθύντρια του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου (ΕΙΜ) Δήμητρα Κουκίου. «Είναι εντυπωσιασμένοι», σχολιάζει. Και πραγματικά έτσι αισθάνεται ο επισκέπτης της ιστορικής έκθεσης «ΕΠΑΝΑCYΣΤΑΣΗ ’21» με την οποία το ΕΙΜ γιόρτασε τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Η έκθεση διαθέτει πλούτο και αυθεντικά τεκμήρια, γνώση και εμπειρία στον μουσειολογικό σχεδιασμό, άποψη στη διαπραγμάτευση του θέματος, και επίσης τόλμη στη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας.
Η συζήτηση με την κ. Κουκίου γίνεται με αφορμή την κυκλοφορία του εντυπωσιακού σε μέγεθος και ποιότητα καταλόγου της έκθεσης. «Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα ακόμη ξεχωριστό έργο που εντάσσεται στο πρόγραμμα των δράσεων και των πρωτοβουλιών με τις οποίες το ΕΙΜ έκανε το επετειακό του “ταξίδι” στα χρόνια του Αγώνα», εξηγεί η ίδια.
Στις 600 σελίδες του ο αναγνώστης θα βρει όλα όσα θέλει να μάθει για την περίοδο που εξετάζεται, εκκινώντας από τα προεπαναστατικά χρόνια και τον ευρωπαϊκό διαφωτισμό και φτάνοντας μέχρι το παρόν – στο τελευταίο κεφάλαιο αναλύεται ο τρόπος με τον οποίο οικοδομήθηκε στη χώρα η συλλογική μνήμη του ’21. Πολύ προσεγμένη γραφιστικά έτσι ώστε να διευκολύνει την ανάγνωση, η έκδοση περιέχει προλογικά κείμενα από πανεπιστημιακούς καθηγητές σε κάθε θεματική, ενώ οι εικόνες των εκθεμάτων συνοδεύονται από αναλυτικά τεκμηριωμένες λεζάντες. Το αποτέλεσμα είναι ένα έργο αναφοράς για τον ερευνητή και όποιον θέλει να αποκτήσει σφαιρική εικόνα γύρω από την Επανάσταση του 1821.
«Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα ακόμη ξεχωριστό έργο», αναφέρει η Δήμητρα Κουκίου για τον εντυπωσιακό κατάλογο της έκθεσης.
Περιφέρειες της χώρας
Ο κατάλογος, που πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του ΥΠΠΟ, διατίθεται στο πωλητήριο του μουσείου στην Αθήνα και συνοδεύει τις εκθέσεις που διοργάνωσε το EIM σε όλη την Ελλάδα, από την Αλεξανδρούπολη έως τα Χανιά. «Η “ΕΠΑΝΑCYΣΤΑΣΗ ’21” εξακτινώθηκε σε 10 περιφέρεις της χώρας με μεγάλη απήχηση. Περισσότερα από 1.500 εκθέματα από τον πλούτο των τεκμηρίων που διαθέτουμε “συνάντησαν” το κοινό μέσα σε αυτή την επετειακή χρονιά», σχολιάζει η κ. Κουκίου. Ετσι το ΕΙΜ, κατ’ εξοχήν φορέας μνήμης για την Ελληνική Επανάσταση, επανα-συστήνει στο κοινό τα πολύτιμα κειμήλια που διαθέτει προσεγγίζοντας μέσα από ένα σύγχρονο πρίσμα τις αιτίες, τα πρόσωπα, τα γεγονότα, τις συνθήκες και τα αποτελέσματα του Αγώνα της Ανεξαρτησίας. Με βάση την κατανόηση της Επανάστασης 1821, έτσι όπως την προσεγγίζει η σύγχρονη ιστορική έρευνα, στόχος είναι να αναδυθεί μια ολοκληρωμένη αφήγηση, που θα μπορούσε να αποτελέσει εφαλτήριο αυτοσυνειδησίας των Ελλήνων.
Μέσω αυτής της έκθεσης, που θα συνεχίσει τη λειτουργία της έως τον Ιούνιο του 2022, το ΕΙΜ αναστοχάζεται δυναμικά επάνω στο παρελθόν του νεοελληνικού κράτους. Ταυτόχρονα όμως ανανεώνει την άμεση σχέση που έχει με το κοινό του. Το μουσείο συστάθηκε το 1884, έπειτα από δημόσια έκκληση των ιδρυτών του για τη συγκέντρωση κειμηλίων από τους απογόνους των αγωνιστών του 1821.