STEPHEN KING
Αργότερα
μτφρ.: Παλμύρα Ισμυρίδου,
εκδ. Κλειδάριθμος, 2021 σελ. 288
Ο Τζέιμι μεγαλώνει στη Νέα Υόρκη χωρίς πατέρα, αλλά με τη μητέρα του, λογοτεχνική ατζέντισσα, και μια φίλη της, ντετέκτιβ της αστυνομίας. Με μια αριστοτεχνικά δοσμένη πρώτη σκηνή μαθαίνουμε ότι ο Τζέιμι έχει μια αφύσικη ικανότητα να βλέπει πράγματα εκεί όπου οι άλλοι δεν βλέπουν και να μαθαίνει πράγματα που κανείς άλλος δεν θα μπορούσε να μάθει. Ενα χάρισμα; Μακάρι. Αλλά τότε δεν θα μιλούσαμε για ιστορία τρόμου. Οχι, πρόκειται για μια ανατριχιαστική ικανότητα που έχει ένα πανάκριβο τίμημα, όπως θα δούμε «αργότερα».
Ο ήρωας του βιβλίου για να βοηθήσει τη μητέρα του θα αναγκαστεί να χρησιμοποιήσει την αφύσικη ικανότητά του, χωρίς να φαντάζεται τον κίνδυνο που κρύβει.
Ιστορία τρόμου λοιπόν όπως επαναλαμβάνει μερικές φορές στο κείμενο ο μικρός ήρωας του Κινγκ. Και στον τρόμο ο μαέστρος από το Μέιν δεν έχει αντίπαλο, γι’ αυτό το είδος τον λάτρεψαν οι εκατομμύρια αναγνώστες του, και σ’ αυτό δεν τους απογοητεύει ποτέ, ούτε φυσικά στο «Αργότερα». Αντιθέτως. Οταν δε ο Κινγκ χρησιμοποιεί ως αφηγητή ένα νεαρό αγόρι, η ιστορία του έχει μια δυναμική που σαρώνει κάθε αμφιβολία του αναγνώστη και τον κάνει να μην μπορεί να σταματήσει την ανάγνωση. Το είδαμε να συμβαίνει στο αριστουργηματικό «The body» (Στάσου πλάι μου), ενώ το χρησιμοποίησε επίσης με τον Τζέικ Τσάμπερς στον «Μαύρο Πύργο» και προσφάτως στο «Ινστιτούτο».
Το νεαρό αγόρι-αφηγητής που διηγείται τις περισσότερες φορές τη δική του ιστορία, η οποία δεν έχει ποτέ ένα καλό τέλος και είναι σχεδόν πάντα μια καθηλωτική εξομολόγηση, θεωρώ ότι πηγάζει από την, όχι και τόσο ρόδινη, παιδική ηλικία του συγγραφέα, τη δεξαμενή αναμνήσεων και παραστάσεων κάθε παραμυθά. Μια φτωχική ζωή χωρίς πατέρα με μόνο καταφύγιο τα κόμικς τρόμου και λίγο αργότερα τα σίριαλ επιστημονικής φαντασίας όπως και φυσικά τη συγγραφή των δικών του ιστοριών.
Οπως και για την οικογένεια του μικρού Στίβεν, έτσι και για την οικογένεια του Τζέιμι όλα δεν εξελίσσονται θετικά. Η μητέρα του θα πέσει θύμα ενός απατεώνα, θα χάσει τις οικονομίες της, ενώ η σχέση της με τη φίλη της, που έχει εξελιχθεί σε ερωτική, θα περάσει μεγάλη κρίση όταν η ντετέκτιβ θα κάνει τα πρώτα της βήματα προς τη διαφθορά και τα ναρκωτικά. Κι ο μικρός Τζέιμι για να βοηθήσει τη μητέρα του θα αναγκαστεί να χρησιμοποιήσει την αφύσικη ικανότητά του, χωρίς να φαντάζεται τον κίνδυνο που κρύβει.
Οσο για την αφύσικη ικανότητα του Τζέιμι, ο Κινγκ κλείνει το μάτι σ’ έναν διάσημο σκηνοθέτη και δανείζεται μια εξαιρετική του ιδέα εξελίσσοντάς την και δίνοντάς της μια άλλη οπτική. Στο κείμενο αναφέρει την επίμαχη ταινία και περιγράφει μια σχεδόν ίδια σκηνή (ο ποδηλάτης στο Σέντραλ Παρκ).
Μα το σημαντικό του βιβλίου είναι ότι η μαγική συνταγή της γραφής του Κινγκ δεν έχει χαθεί, ούτε έχει ξεθωριάσει στο ελάχιστο. Στο κείμενο υπάρχει μια σκηνή όπου ένας συγγραφέας διηγείται την υπόθεση του τελευταίου του βιβλίου ώστε να καταγραφεί σ’ ένα κασετόφωνο. Αυτή η σκηνή θυμίζει πολύ αυτό που ο Κινγκ έχει πει κατά καιρούς: οι ιστορίες έρχονται στο κεφάλι μου σαν μια μουσική. Κι αν αλλάξω τη μουσική, αν αλλάξω την ιστορία, ποιος με διαβεβαιώνει ότι η μουσική θα συνεχίζει να έρχεται; Οχι, ευτυχώς η μουσική που ακούει στο μυαλό του ο ψηλός διοπτροφόρος συγγραφέας, υπάρχει ακόμα και ακούγεται ολοκάθαρη. Κι εκείνος τη μεταφέρει αριστουργηματικά στο χαρτί και μας την προσφέρει.
Αργότερα λοιπόν. Πότε; Οταν περάσουμε στην αντίπερα όχθη, όταν μάθουμε το μυστικό, τη συνέχεια, που όλοι θα μάθουν κάποια μέρα. Και φαίνεται ότι τον Κινγκ τον απασχολεί όλο και περισσότερο αυτό το μετά. Αλλά σίγουρα θα λέει: Ναι, εντάξει, θα συμβεί. Αλλά θα συμβεί αργότερα.
Εξαιρετική έκδοση όπως πάντα από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος, που μας προσφέρουν τα άπαντα του μεγαλύτερου εν ζωή συγγραφέα, τα παλιά εξαντλημένα έργα του ταυτόχρονα με τη σύγχρονη παραγωγή του.
