Βλέποντας το χιόνι να πέφτει πυκνό στο κέντρο της Αθήνας, αναρωτιόμουν πόσο συχνές θα είναι αυτές οι εικόνες στο κοντινό μας μέλλον. Το κλίμα αλλάζει, οι εποχές δεν είναι πια οι ίδιες, κάθε χρόνο μετράμε θερμότερους μήνες και περιόδους ακραίων θερμοκρασιών.
Με μια πρόχειρη έρευνα, βρήκα ότι το χιόνι άρχισε να απεικονίζεται από τους καλλιτέχνες τον 15ο αιώνα στα εικονογραφημένα βιβλία της εποχής. Ενα από τα πιο γνωστά έργα στη δυτική ζωγραφική είναι το «The Hunters in the Snow» (1565) του Πίτερ Μπρέγκελ, που απεικονίζει μια ομάδα κυνηγών να επιστρέφει σε ένα χιονισμένο χωριό της Αυστρίας. Τρεις αιώνες μετά, ο Μονέ θα ζωγράφιζε τουλάχιστον 100 έργα με χιονισμένα τοπία. Ενα από αυτά, το «Magpie» (1868-69) με τη μαύρη κίσσα που τραβάει το βλέμμα, θα απορριφθεί από την έκθεση του Παρισιού, ενώ σήμερα θεωρείται αριστούργημα. Πριν αφιερωθεί στην αφηρημένη τέχνη, ο Βασίλι Καντίνσκι δημιούργησε το «Winter Landscape» (1909), αποδίδοντας ένα χιονισμένο τοπίο χωρίς να χρησιμοποιήσει καθόλου το λευκό χρώμα, αλλά το κίτρινο, το πράσινο, το ροζ ενός ήλιου που βασιλεύει πάνω στο χιόνι. Οι Ελληνες τοπιογράφοι έχουν υμνήσει το φως του ήλιου και το μπλε της θάλασσας – και πώς θα μπορούσαν να κάνουν αλλιώς. Ενα ενδιαφέρον χειμωνιάτικο έργο έχει στην κατοχή της η Εθνική Πινακοθήκη.
Πρόκειται για τον πίνακα «Ο λόφος της Ακρόπολης με χιόνια» (1924-28) του Κωνσταντίνου Μαλέα. Ο Κωνσταντίνος Μαλέας (1879-1928) έχει και αυτός την ιστορία του και συνδέεται με τη Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για έναν από τους «πατέρες» της μοντέρνας τέχνης στην Ελλάδα. Γεννημένος στην Κωνσταντινούπολη, με σπουδές στο Παρίσι, ο ζωγράφος ήταν ο αρχιμηχανικός του Δήμου Θεσσαλονίκης το 1913. Ωστόσο, στη μεγάλη πυρκαγιά του 1917 καταστράφηκε μεγάλο μέρος των έργων του και έφυγε για πάντα στην Αθήνα. Τα έργα του στην Πινακοθήκη είναι λουσμένα στο φως. Τι να τον έκανε να αποτυπώσει το χιόνι στην Ακρόπολη και μια άδεια από ανθρώπους γωνιά της Πλάκας; Ισως μέσα του να ήξερε πως δεν θα το ξαναδεί.