Ο νεοελληνιστής Δημήτρης Τζιόβας για τη συνολική προσφορά του στα γράμματα, ο Νίκος Δαββέτας και η Λουίζα Παπαλοΐζου για μυθιστορήματά τους που καταπιάνονται αντιστοίχως με τη σχέση πατέρα-γιου και με την ιστορία της Κύπρου, καθώς και η πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου Χριστίνα Κουλούρη για τη μελέτη της σχετικά με την πολιτισμική επίδραση του 1821 στη σφυρηλάτηση της εθνικής μνήμης και ταυτότητας, είναι μερικοί από τους νικητές των Κρατικών Λογοτεχνικών Βραβείων του 2021, που αφορούν εκδόσεις του 2020 και ανακοινώθηκαν χθες από το υπουργείο Πολιτισμού.
Ειδικότερα, ο Δημήτρης Τζιόβας, καθηγητής νεοελληνικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ, τιμήθηκε με το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων: σύμφωνα με το σκεπτικό της επιτροπής των Βραβείων, το βραβείο τού απονέμεται για το πλούσιο έργο του, το οποίο συμβάλλει «στη σοβαρή μελέτη ζητημάτων ιδεολογίας και ταυτότητας του νεότερου ελληνισμού». Ο Νίκος Δαββέτας και η Λουίζα Παπαλοΐζου μοιράζονται εξ ημισείας το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος, ο πρώτος για το βιβλίο του «Αντρες χωρίς άντρες» (Πατάκης) και η δεύτερη για το «Βουνί» (Ροδακιό): ο μεν Δαββέτας συνέγραψε ένα έργο «εξαιρετικής αφηγηματικής οικονομίας», ενώ η Παπαλοΐζου προσωπογραφεί την Κύπρο «με γενναιότητα και χωρίς εξωραϊσμούς». Η Χριστίνα Κουλούρη τιμάται με το Βραβείο Δοκιμίου-Κριτικής για το βιβλίο «Φουστανέλες και χλαμύδες. Ιστορική μνήμη και εθνική ταυτότητα 1821-1930» (Αλεξάνδρεια), στο οποίο μελετά πώς οι εμπνευσμένες από την Ελληνική Επανάσταση πολιτισμικές πρακτικές εμπέδωσης του παρελθόντος συντέλεσαν «στη διαμόρφωση μιας νεωτερικής ιστορικής συνείδησης».
Η Χριστίνα Κουλούρη βραβεύθηκε για τη μελέτη της σχετικά με την πολιτισμική επίδραση του 1821 στη σφυρηλάτηση της εθνικής μνήμης και ταυτότητας.
Τρία ακόμα κρατικά βραβεία δίνονται εξ ημισείας: το Βραβείο Διηγήματος-Νουβέλας απονέμεται στον Θανάση Χατζόπουλο για τη συλλογή «Ιστορικός ενεστώς» (Πόλις) και στον Χρήστο Χρηστίδη για το βιβλίο του «Γυμνός» (εκδ. Εντευκτήριο), το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα μοιράζονται ο Σπύρος Γούλας, για το έργο του «Τα περσινά τους βάζουν για καλά» (Πόλις) και ο Φοίβος Οικονομίδης, για τον «Βορρά» (Εστία), ενώ το Ειδικό Βραβείο για βιβλίο που προάγει τον διάλογο σε ευαίσθητα κοινωνικά ζητήματα απονέμεται στους Παναγιώτη Χατζημωυσιάδη («Εξοδα νοσηλείας», εκδόσεις Ενύπνιο) και Δημήτρη Χριστόπουλο («Τζίντιλι», εκδόσεις Το Ροδακιό).
Στο Κρατικό Βραβείο Ποίησης, τη ζυγαριά βάρυνε η ποιητική φωνή του Διονύση Καψάλη, ο οποίος τιμάται για το έργο του «Σημειώσεις για τη μουσική του κόσμου» (Αγρα)· το Κρατικό Βραβείο Μαρτυρίας-Βιογραφίας-Χρονικού-Ταξιδιωτικής Λογοτεχνίας απονέμεται στους Στράτο Ν. Δορδανά και Βάιο Καλογρηά για το «Οι ζωές των άλλων, Η Στάζι και οι Ελληνες πολιτικοί πρόσφυγες στην Ανατολική Γερμανία (1949-1989)» (Επίκεντρο)· επίσης, τα περιοδικά «(δε)κατα» και «Σημειώσεις» λαμβάνουν τιμητική διάκριση.
Τέλος, με Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης 2021 τιμώνται οι Ευριπίδης Γαραντούδης (για τη μετάφραση των «Ποιημάτων» του Σάντρο Πέννα – εκδ. Gutenberg), o Θανάσης Βαλτινός (για τη μετάφραση των «Τρωάδων» και της «Μήδειας» του Ευριπίδη – εκδ. Εστίας) και ο Νικόλα Κροτσέτι (για την «Odissea» του Νίκου Καζαντζάκη – εκδ. Crocetti), ενώ στους νικητές των Κρατικών Βραβείων Παιδικού Βιβλίου 2021 συναντάμε τους Μιχάλη Μακρόπουλο, Κατερίνα Χαδουλού, Ελένη Πριοβόλου, Ιριδα Σαμαρτζή, Στέλλα Κάσδαγλη και Φωτεινή Τίκκου.