Λιτανεία στα ενδότερα της ψυχής

Λιτανεία στα ενδότερα της ψυχής

Οι φιλόδοξοι στόχοι του πρώτου Φεστιβάλ Λατρευτικής Μουσικής

3' 29" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Το 1ο Φεστιβάλ Λατρευτικής Μουσικής αποτελεί ένα εγχείρημα που βρίσκεται πολύ κοντά στην καρδιά μου. Αποτελεί αναβίωση μιας ιδέας που με είχε συναρπάσει πριν από περίπου 20 χρόνια, από τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή του συνόλου «Νίκος Σκαλκώτας», με το οποίο είχαμε τότε πειραματιστεί για πρώτη φορά με την ιδέα μιας μουσικής περιφοράς στην περιοχή της Πλάκας. Το πέρασμα του χρόνου, όσο και σαρωτικό, σπάνια κλονίζει τους βαθύτερους και πιο ουσιαστικούς πυλώνες της ανθρώπινης ύπαρξης: Οπως και τότε, έτσι και τώρα, ορίσαμε το λατρευτικό στοιχείο ως άξονα της συλλογικής αυτής δράσης, δίνοντας παράλληλα έμφαση στη μουσική πολυσυλλεκτικότητα.

Είναι προφανές πώς η μοναδική ατμόσφαιρα της ιδιαίτερης περιόδου της Μεγάλης Εβδομάδας και του Πάσχα επιβάλλει ως αυτονόητη τη φόρμα της περιφοράς, της λιτανείας, του οδοιπορικού, ακόμη και, τολμώ να πω, του προσκυνήματος, με την ιδιάζουσα και εσωστρεφή του χρονικότητα. Η κατανυκτική συνθήκη ευνοεί την ενδοσκόπηση και η πεζοπορία λειτουργεί, κατά τον τρόπο των Ευρωπαίων περιηγητών των Grand Tour του 18ου αιώνα, ως μεταφορά της ενδοψυχικής περιδιάβασης, με τα δικά της αξιοθέατα, τέρατα και «ωραία ερείπια».

Από την άποψη του περιεχομένου, το πρόγραμμα του φεστιβάλ αντικατοπτρίζει την αγάπη μου για την παραδοσιακή και τη βυζαντινή μουσική, καθώς και εκείνες των περιόδων του μπαρόκ και της Αναγέννησης, μουσικές που έχουν όλες επηρεάσει άμεσα και καθοριστικά όχι μόνο τις επιμελητικές μας επιλογές αλλά και, ανά τα χρόνια, τη δική μου, προσωπική συνθετική δουλειά. (Μια άλλη αναγέννηση, εκείνη της φύσης, ευχόμαστε να ευλογήσει με την εύνοιά της την τριήμερη υπαίθρια λιτανεία μας.)

Λιτανεία στα ενδότερα της ψυχής-1
Οι Chores θα ερμηνεύσουν Επτά λατρευτικά τραγούδια τη Μ. Τρίτη στον πεζόδρομο του Διονυσίου Αρεοπαγίτου (Αγία Σοφία), στις 9 μ.μ. (ΒΑΛΕΡΙΑ ΙΣΑΕΒΑ)

Είμαι ιδιαίτερα υπερήφανος για το εύρος του προγραμματισμού ενός φεστιβάλ που, δίχως ίχνος αγκυλώσεων, συμπλεγμάτων ή προκαταλήψεων, διατρέχει το φάσμα των καλλιτεχνικών προσεγγίσεων του θείου στοιχείου, υπογραμμίζοντας τη συνέχεια της προνεωτερικότητας και της νεωτερικότητας μέσω των συνισταμένων της μεταφυσικής έκστασης και αγωνίας, του ανθρωπισμού και της λατρευτικής συλλογικότητας. Το πρόγραμμά μας αγκαλιάζει την παραδοσιακή, τη λόγια, τη φωνητική και την οργανική μουσική, την ψαλτική τέχνη και το ελληνικό τραγούδι, την ευρωπαϊκή κληρονομιά και τις μουσικές του κόσμου, τον ρομαντισμό και την πρωτοπορία του 20ού και του 21ου αιώνα, την ανώνυμη δημιουργία και τις αναθέσεις σε σύγχρονους Ελληνες συνθέτες. Οχι βέβαια για να προτείνει μια κανονιστική ιεράρχηση του μουσικού τοπίου ούτε, ασφαλώς, να επιβάλει τις δικές μας προσωπικές προτιμήσεις, αλλά για να εκθέσει έντιμα στους ακροατές –που ειλικρινά εύχομαι να επωφεληθούν της περιπατητικής λογικής του προγράμματος ώστε να επισκεφθούν περισσότερες από μία εκδηλώσεις– το ιλιγγιώδες πλάτος του υπαρκτού καλλιτεχνικού πεδίου της λατρευτικής μουσικής, αναδεικνύοντας την κοινή ανθρώπινή του βάση.

Λιτανεία στα ενδότερα της ψυχής-2
Λουτρό Αέρηδων, Ρωμαϊκή Αγορά. Εκεί θα πραγματοποιηθούν τη Μ. Τρίτη οι τελετουργικού χαρακτήρα «Σημύδες» του Γιάννη Μαραμαθά. (ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΜΠΑΝΗΣ)

Το πέρασμα του χρόνου σπάνια κλονίζει τους βαθύτερους και πιο ουσιαστικούς πυλώνες της ανθρώπινης ύπαρξης.

Ανάλογη λογική διατρέχει και την επιλογή των χώρων του φεστιβάλ, που διαγράφουν με τη σειρά τους ένα διαπολιτισμικό και διιστορικό πανόραμα προσεγγίσεων της έννοιας του ιερού, από αρχαιολογικούς χώρους και εμβληματικούς ορθόδοξους ναούς έως τον καθολικό καθεδρικό ναό του Αγίου Διονυσίου και το Φετιχιέ Τζαμί στη Ρωμαϊκή Αγορά. Δεν απουσιάζουν επίσης οι μουσειακοί και συναυλιακοί χώροι, ενώ επιπλέον πανηγυρικό χρώμα στα τεκταινόμενα θα δώσει η περιπατητική συμμετοχή των μουσικών των τριών σωμάτων του Ελληνικού Στρατού. Οφείλω εδώ να επισημάνω την αμέριστη συμπαράσταση της υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνας Μενδώνη και του χορηγού της εκδήλωσης, Eurolife FFH, χωρίς τη συνδρομή των οποίων το όνειρο αυτό θα παρέμενε κατά πάσα πιθανότητα ανεκπλήρωτο.

Σε μια εποχή τραγικών πολεμικών ρήξεων και ανελέητης πανδημικής απομόνωσης, όπου κυριαρχούν η στυγνή πόλωση και ο διχασμός, φιλοδοξία δική μου, της ΕΛΣ και των πολύτιμων συνεργατών μας είναι να παράσχουμε μια ευκαιρία προκειμένου οι άνθρωποι να έρθουμε ξανά κοντά ο ένας στον άλλον. Το φεστιβάλ μας, υπό τη σκέπη της ομορφιάς της αθηναϊκής άνοιξης, της καλλιτεχνικής και λατρευτικής μέθεξης, εστιάζει σε όσα μας ενώνουν – με την ελπίδα να αποδειχθούν πιο δυνατά από όσα μας χωρίζουν.

Λιτανεία στα ενδότερα της ψυχής-3
«Παπαδιαμάντης – Μνήμη δικαίου μετ’ εγκωμίων», στον Ιερό Ναό Αγίου Ελισαίου, τη Μ. Τετάρτη, στις 10.30 μ.μ. (ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΜΠΑΝΗΣ)

Λιτανεία στα ενδότερα της ψυχής-4
Γιώργος Κουμεντάκης: «Το φεστιβάλ μας εστιάζεται σε όσα μας ενώνουν – με την ελπίδα να αποδειχθούν πιο δυνατά από όσα μας χωρίζουν». Φωτ. ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ

* O κ. Γιώργος Κουμεντάκης είναι καλλιτεχνικός διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή