Η ευρείας αποδοχής προσωπικότητα της Συραγώς Τσιάρα, της νέας διευθύντριας της Εθνικής Πινακοθήκης, και η σημαντική έως τώρα προσφορά της σε θεσμικό και θεωρητικό επίπεδο, γεννά προσδοκίες για τον δρόμο που θα επιλέξει να ακολουθήσει στη νέα της θέση. Επειτα από πολύχρονη ζύμωση με την εικαστική σκηνή και τη σχέση της τέχνης με τον δημόσιο βίο, η Συραγώ Τσιάρα καλείται τώρα να επενδύσει στην Εθνική Πινακοθήκη το απόσταγμα της εμπειρίας της.
Πέρα από την επαφή της με τη Θεσσαλονίκη και τα μουσεία της, είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον ο τρόπος που η Συραγώ Τσιάρα επανέκθεσε τη μόνιμη συλλογή της Δημοτικής Πινακοθήκης Λάρισας – Μουσείο Γ. Ι. Κατσίγρα. Και είναι μια ξεχωριστή περίπτωση όχι μόνο γιατί η Συραγώ Τσιάρα κατάγεται από τη Λάρισα, αλλά γιατί η Πινακοθήκη της Λάρισας είναι μια μικρή «Εθνική Πινακοθήκη», ένα ξεχωριστό μουσείο εθνικής εμβέλειας με συμπυκνωμένες όλες τις διαδρομές από τον 19ο έως τον 20ό αιώνα.
Το μέγα στοίχημα για την Εθνική Πινακοθήκη είναι το πέρασμά της στον 21ο αιώνα. Και η ανάδειξη του τοπικού ως σημαντικού σε διεθνές επίπεδο, με άλλα λόγια ο απογαλακτισμός της Εθνικής Πινακοθήκης από τις εξαρτήσεις και τις σχέσεις της μικρής μας κοινωνίας αλλά και το πέρασμα σε ένα δίκτυο διεθνών αλληλεπιδράσεων.
Η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα επέτυχε, ανάμεσα σε πολλά άλλα, να αναδείξει την Εθνική Πινακοθήκη ως πυλώνα της εθνικής (και όχι μόνο αθηναϊκής) πολιτιστικής ζωής. Προσέδωσε μια καλώς εννοούμενη «λαϊκότητα» και προχώρησε στον εκδημοκρατισμό της σχέσης πολίτη και μουσείου. Αυτή η διάσταση αξίζει να σημειωθεί για όποιον δεν θυμάται την αδύναμη θέση της Εθνικής Πινακοθήκης στη συνείδηση του ευρύτερου κοινού στη δεκαετία του ’80.
Σήμερα, η Εθνική Πινακοθήκη με το νέο κτίριο (με όλα τα θετικά και τα αρνητικά) ξεκινάει εκ νέου πάνω σε άλλη βάση, που εξ ορισμού εδράζεται σε μια κατακτημένη ωριμότητα. Το κοινό, χρόνια τώρα, ακολουθεί και στηρίζει την Εθνική Πινακοθήκη καθώς τα έργα τέχνης των συλλογών της συνομιλούν έμμεσα με μια συναισθηματική περιοχή που είτε είναι ενεργή είτε λανθάνει σε κάθε, σχεδόν, Ελληνα. Είναι μια αφετηρία προνομιακή, που δύσκολα μπορεί να κατακτήσει οποιοδήποτε μουσείο σύγχρονης τέχνης. Η Εθνική Πινακοθήκη είναι κιβωτός και έχει αποστολή. Ολα αυτά ανασυντάσσονται, αλλά δεν καταργούνται, στη νέα εποχή των διαρκών αποκαθηλώσεων και παλινορθώσεων.
Γι’ αυτό και η προσδοκία του μέλλοντος κατακλύζει τη σκέψη για τη νέα Εθνική Πινακοθήκη. Πώς θα μπορέσει ένα μουσείο «επαρχιακό», για τα διεθνή δεδομένα, να αρθρώσει αξιοπρόσεκτο λόγο και να υποστηρίξει το τοπικό σε μια διάσταση οικουμενική, ρευστή και διαρκώς μεταβαλλόμενη; Και, κυρίως, πώς θα μπορέσει να αξιοποιήσει το έμψυχο δυναμικό των ιστορικών τέχνης, των συντηρητών, των επιμελητών και να δέσει την Πινακοθήκη με ό,τι πιο δημιουργικό γεννάει η ελληνική κοινωνία…