Στο «γήπεδο» με τους Γιόζεφ Ροτ και Στέφαν Τσβάιχ

Στο «γήπεδο» με τους Γιόζεφ Ροτ και Στέφαν Τσβάιχ

Θέλω να τους φωνάξω από την κερκίδα ότι το πιο δίκαιο θα ήταν η ισοπαλία

3' 25" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Γιόζεφ Ροτ
«Ο θρίαμβος της ομορφιάς» – «Η προτομή του αυτοκράτορα»
μτφρ.: Μαρία Αγγελίδου, Αγγελος Αγγελίδης
εκδ. Αγρα, σελ. 122

Εδώ και ώρα ο αγώνας έχει λήξει ισόπαλος, το ίδιο και η παράταση, αλλά και οι δύο φιναλίστ συνεχίζουν να χτυπούν πέναλτι χωρίς κανείς τους να αστοχεί ώστε να γυρίσω κι εγώ επιτέλους σπίτι.

Καθηλωμένος στην κερκίδα του «Παρκ ντε Πρενς» στο Παρίσι παρακολουθώ τον τελικό του δικού μου Champions League μεταξύ Γιόζεφ Ροτ και Στέφαν Τσβάιχ. Και εκεί που μετά τη «Φανταστική νύχτα» είμαι σίγουρος ότι το τρόπαιο καταλήγει στον Τσβάιχ, βλέπω τον Ροτ να ετοιμάζεται για το δικό του πέναλτι. Δεν τρέφω ιδιαίτερες ελπίδες ισοφάρισης γνωρίζοντας ότι πρόκειται για τον «πιο μη πρακτικό άνθρωπο που έζησε ποτέ», χωρίς να κάνει καν προπόνηση παρά τριγυρίζοντας στο Παρίσι απένταρος και πίνοντας, χωρίς δουλειά, μετά μάλιστα και την αποσύνθεση της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας, χωρίς καν πατρίδα.

Το ‘χει άλλωστε εκμυστηρευθεί στον φίλο και σημερινό αντίπαλό του: «Είμαι μια αποδώ και μια αποκεί, δεν έχω σταθερή διεύθυνση για να μου γράψεις». Προχωράει παρ’ όλα αυτά προς την άσπρη βούλα του πέναλτι με τον Τσβάιχ να τον ακολουθεί ρωτώντας τον για τις δύο νουβέλες που γράφει αυτό τον καιρό. «Δυστυχώς δεν μπορώ να σου πω, Στέφαν. Το καταλαβαίνεις, οι κανόνες της ιπποτικής συμπεριφοράς επιβάλλουν να μην προδίδεις ποτέ τα μυστικά μιας κυρίας. Το μόνο που μπορώ να σου πω είναι ότι πρόκειται για αυτό που έχουμε και οι δυο δει με τα μάτια μας, δηλαδή την οργή ερωτευμένων ανδρών να στρέφεται όχι ενάντια στην άπιστη γυναίκα αλλά ενάντια στον φίλο που τους αποκάλυψε την προδοσία και την απιστία της».

Στο «γήπεδο» με τους Γιόζεφ Ροτ και Στέφαν Τσβάιχ-1Ο Τσβάιχ φαίνεται να ιντριγκάρεται και επιμένει. Από την κερκίδα δεν μπορώ να ακούσω τι τον ρωτάει και ο Ροτ του απαντά: «Εχει πάντως να κάνει με την κατανόηση και την οξυδέρκεια του παλιού μου φίλου δρα Σκόβρονεκ πάνω στην ανθρώπινη φύση, καθώς είκοσι πέντε χρόνια γιατρός στη φημισμένη λουτρόπολη όπου συρρέουν κυρίως γυναίκες μιας και τα ιαματικά νερά της κάνουν, λένε, θαύματα στις παθήσεις της μήτρας, στη στειρότητα αλλά και στην υστερία, είχε κάθε ευκαιρία να μελετήσει τις γυναικείες σωματικές και ψυχικές ασθένειες. Αλλά το κυριότερο, είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει την εξίσου θαυματουργή με τα λουτρά, αν και πιο εξηγήσιμη, επίδραση που ασκεί σε αυτές τις γυναίκες ο σημαντικός αριθμός από νέους, γερούς και διψασμένους για έρωτα άνδρες που σαν κάποια αποδημητικά πουλιά έρχονται και αυτοί –με το άνοιγμα της σαιζόν– στη λουτρόπολη, έτοιμοι να παραβγούν σε θεραπευτική δύναμη με τα διάσημα ιαματικά νερά της».

Καθώς ο Ροτ στήνει προσεκτικά την μπάλα στην άσπρη βούλα και παίρνει λίγα μέτρα φόρα, ο Τσβάιχ παίρνει τη θέση του κάτω από τα γκολπόστ. Θυμάται αυτό που του έγραψε πριν από λίγο καιρό ο φίλος του την ημέρα που ο Χίτλερ γινόταν καγκελάριος του Ράιχ και ο Ροτ έπαιρνε την απόφαση να μεταναστεύσει οριστικά στο Παρίσι: «Εγκαθιδρύεται η βαρβαρότητα, η βασιλεία της κόλασης. Θα κάψουν τα βιβλία μας αλλά ο στόχος θα είμαστε εμείς. Πρέπει να φύγουμε ώστε μόνο τα βιβλία μας να παραδοθούν στην πυρά». Είχε αφήσει πλέον πίσω του τον παλιό «Κόκκινο Ροτ», όπως υπέγραφε στις αριστερές εφημερίδες και οι φιλοβασιλικές τώρα πολιτικές απόψεις του φίλου του δεν είναι τίποτα άλλο παρά η κοινή τους κραυγή αγωνίας για το μέλλον της Ευρώπης, της πατρίδας που και οι δυο αγαπούν.

Κάτω από τα γκολπόστ ο Τσβάιχ κοιτάζει στα μάτια τον Ροτ προσπαθώντας να τον ψυχολογήσει σε ποια γωνιά θα σουτάρει. Το ίδιο και ο Ροτ προσπαθώντας να μαντέψει σε ποια γωνιά θα πέσει. Θέλω να τους φωνάξω από την κερκίδα ότι το πιο δίκαιο θα ήταν η ισοπαλία.

Σε πέντε μόλις χρόνια ο Ροτ θα είναι νεκρός και τρία χρόνια αργότερα και ο Τσβάιχ, βάζοντας ο ίδιος τέλος στη ζωή του στη βασίλισσα του αθλήματος, τη μακρινή Βραζιλία. Δεν προλαβαίνω. Ο Ροτ ήδη καλπάζει προς τη στημένη μπάλα και σαν προάγγελος του Φέρεντς Πούσκας, με μια μαγική εκτέλεση, έναν πραγματικό «Θρίαμβο της Ομορφιάς», αφήνει άγαλμα, ίδιο με «Προτομή Αυτοκράτορα», τον τερματοφύλακα φίλο του Στέφαν Τσβάιχ. Κι έτσι ο φανατικός φίλος του αθλήματος παραμένει ακόμα καθηλωμένος στην κερκίδα νιώθοντας συγχρόνως εξαιρετικά τυχερός που τόσα χρόνια αγνοούσε τέτοιους υπέροχους παίκτες.

* Ο κ. Σωτήρης Γκορίτσας είναι σκηνοθέτης.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή