Όσοι είναι εξοικειωμένοι με το ασιατικό σινεμά και ιδιαίτερα με ταινίες όπως η υπέροχη «Ερωτική Επιθυμία» ή το «2046» του Γουόνγκ Καρ Γουάι, σίγουρα γνωρίζουν τον Σιγκέρου Ουμεμπαγιάσι. Τουλάχιστον το έργο του, αφού συμβαίνει συχνά οι άνθρωποι πίσω από την μουσική επένδυση μιας ταινίας, την τόσο καθοριστική για την επιτυχία της, να μένουν άγνωστοι στο ευρύ κοινό, παρ’ παρόλο που αυτό μπορεί να μαγευτεί από την ομορφιά ή την ακρίβεια των συνθέσεών τους.
Υπό αυτό το πρίσμα, είναι σπουδαία η ευκαιρία να βρεθεί κάποιος την ερχόμενη Τετάρτη στο Ηρώδειο και να ακούσει συγκεντρωμένο το έργο του Ιάπωνα συνθέτη, ενός από εκείνους που δημιουργούν ακόμα κινηματογραφική μουσική με την έννοια της καθαρής τέχνης· κι όχι με εκείνη μιας απλής «επένδυσης», ενός ενδύματος ήχου που ντύνει την εικόνα στην οθόνη, όπως όλο και συχνότερα συμβαίνει στο δυτικό σινεμά.
«Σίγουρα στη Δύση έχουν πολύ μεγάλη ποικιλία στην κινηματογραφική μουσική. Ωστόσο δεν είναι πάρα πολύ ξεκάθαρος ο διαχωρισμός ανάμεσα στην μουσική επένδυση μιας ταινίας και στο soundtrack αυτής. Νομίζω πως η κινηματογραφική μουσική έχει ως πιο σημαντική αποστολή να μεταδώσει την βαθιά συναισθηματική έκφραση του ηθοποιού στη μεγάλη οθόνη. Για παράδειγμα, σε μια πολεμική σκηνή, υπάρχει πιθανότητα κάποιοι άλλοι ήχοι ή μία απλή μελωδία μουσικού κουτιού να συγκινήσουν περισσότερο από μία δυνατή συμφωνική ενορχήστρωση. Ίσως δηλαδή, οι απλοί ήχοι και το μουσικό κουτί να αρέσουν στον κόσμο περισσότερο από μία πολύπλοκη συμφωνική σύνθεση», μας λέει ο ίδιος ο Ουμεμπαγιάσι.
Από την άλλη, το σημερινό κοινό, ιδιαίτερα οι μικρότερες ηλικίες, δεν είναι τόσο «εκπαιδευμένο» να απολαμβάνει την κινηματογραφική μουσική.
Με την κουλτούρα της εικόνας να κυριαρχεί πρακτικά σε κάθε έκφανση της καθημερινότητας και τα ειδικά εφέ να καθιστούν το σινεμά -τουλάχιστον ένα…σινεμά – όλο και πιο συγγενές με τα video games, αυτού του είδους η προσοχή και η εκτίμηση στη μουσική είναι ζητούμενο.
«Ο κινηματογράφος είναι ένα ολοκληρωμένο καλλιτεχνικό έργο. Είναι επίσης και προϊόν της σύγχρονης ψηφιακής τεχνολογίας στη σημερινή εποχή. Πάντοτε και σε οποιαδήποτε εποχή η κινηματογραφική μουσική είναι πολύ σημαντική, όπως και όλα τα είδη μουσικής που μεταμορφώνονται σε κινηματογραφική μουσική μόλις μπαίνουν στη μεγάλη οθόνη. Αυτό ωστόσο μπορεί συνάμα να είναι και επικίνδυνο. Είναι καιρός που πρέπει να ξανασκεφτόμαστε την ουσία της μουσικής στους κινηματογράφους», σημειώνει ο Ιάπωνας συνθέτης.
Ενα άλλο πράγμα που λείπει αρκετά από τον σημερινό παγκόσμιο κινηματογράφο είναι οι επικές αφηγήσεις, φιλμ με αφετηρία την Ιστορία ή τους μεγάλους μύθους, σαν τα «Ιπτάμενα Στιλέτα» του Ζανγκ Γιμού, για τα οποία ο Ουμεμπαγιάσι έχει επίσης γράψει τη μουσική.
Ποια είναι όμως η τελευταία ταινία που εκείνος «ζήλεψε» και θα ήθελε να συμμετάσχει; «Όλο και περισσότερες ταινίες δείχνουν μόνο εναλλαγές στην υπόθεση. Πολύ λίγα έργα είναι γερά και σταθερά. “Η Εξουσία Του Σκύλου” (2021) της Τζέιν Κάμπιον είναι ένα φανταστικό έργο. Θέλω να τολμήσω να συνθέσω μουσική για ένα σινεμά που δεν χρειάζεται ιδιαίτερη μουσική».
Παρότι προέρχεται από μια παράδοση ήχων αρκετά διαφορετική από την δική μας, ο Ουμεμπαγιάσι έχει χρησιμοποιήσει διάφορα μουσικά όργανα, ακόμα και μπουζούκι σε προηγούμενες δουλειές του. «Από παλιά μου άρεσε ο ήχος του σιτάρ, του μπουζουκιού κλπ. Δεν έχω μελετήσει ιδιαίτερα αυτά τα παραδοσιακά μουσικά όργανα. Έχω δεχτεί τεράστια επιρροή από τη μουσική των Beatles και όσα έχω μάθει από αυτούς είναι πάρα πολύ χρήσιμα για τη δουλειά. Το τραγούδι “Norwegian Wood (This Bird Has Flown)”, των Beatles για παράδειγμα, το οποίο ξεκίνα με τον ήχο του σιτάρ με γεμίζει με μία αίσθηση ελευθερίας».
Οταν πάντως τον ρωτάμε αν το ελληνικό κοινό πρέπει να περιμένει κάτι συγκεκριμένο στην συναυλία της Τετάρτης, η απάντησή του είναι λιτή με τον (σοφό) τρόπο των Ιαπώνων: «Η μουσική δεν έχει σύνορα».
Η συναυλία του Σιγκέρου Ουμεμπαγιάσι στο Ηρώδειο ξεκινά στις 9 μ.μ. Την μουσική του θα ερμηνεύσει η 40μελής Athens Philarmonia Orchestra με την συμμετοχή του Alex Drakos Ensemble.
*Ιδιαίτερες ευχαριστίες στον Ανδρέα Φωτόπουλο για τις γνώσεις και την πολύτιμη συνδρομή του στη συνέντευξη.
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr