Της έλειψε η σκηνή στα χρόνια του κορωνοϊού, ίσως της έλειψε λίγο και η Ελλάδα, αν και στην Κύπρο έχει βρει το πιο πρόσφορο έδαφος, όπως λέει. Ετσι, στις 22 Οκτωβρίου, η Μαργαρίτα Ζορμπαλά θα βρίσκεται στο θέατρο Ακροπόλ για μια παράσταση αφιερωμένη στον Μάνο Λοΐζο, 40 χρόνια από τότε που ο σπουδαίος συνθέτης άφησε την τελευταία του πνοή στη Μόσχα. Μαζί της θα είναι ο Απόστολος Ρίζος, ένας από τους πιο αξιόλογους τραγουδοποιούς της νέας γενιάς.
– Πόσο σας έχει επηρεάσει η πανδημία ως άνθρωπο και καλλιτέχνιδα;
– Ολους μάς επηρέασε, ανεξάρτητα από την επαγγελματική ιδιότητά μας. Νιώσαμε ανεξέλεγκτο φόβο για έναν άγνωστο εχθρό και ματαίωση της ελπίδας για το αύριο. Σαν ταινία επιστημονικής φαντασίας ήταν καθημερινά η ζωή μας, αυτή είναι η αίσθησή μου, και βέβαια καθένας μας έψαξε τις δικές του ισορροπίες, βρίσκοντας νέες ασχολίες. Ως καλλιτέχνις αισθάνθηκα τον απόλυτο εγκλωβισμό, μαζί αδυναμία σκέψης και προγραμματισμού. Βίωσα την κατάργηση της καλλιτεχνικής ζωής μου, δηλαδή. Από την άλλη, μέσα σε αυτό το χάος πολλοί δημιουργοί βρήκαν χρόνο και έμπνευση και έτσι ίσως αυτή η δυσοίωνη περίοδος αφήσει και καλά αποτυπώματα.
– Υπάρχουν τραγούδια που πάντα έχουν θέση στα live σας; Που τα αγαπάτε περισσότερο;
– Υπάρχουν, φυσικά. Για να είμαι ακριβής, δεν είναι ότι τα αγαπώ περισσότερο, αλλά έγιναν ταυτότητά μου από το ξεκίνημα της διαδρομής μου. Πρώτο και καλύτερο είναι το «Δρόμοι παλιοί», που είχα την τύχη να τραγουδήσω στα 17 μου χρόνια στον δίσκο «Μπαλάντες», του Μίκη Θεοδωράκη και του Μανόλη Αναγνωστάκη. Στα προγράμματά μου πάντα υπάρχουν κομμάτια του Μίκη, όπως και του Μάνου Χατζιδάκι, των δύο κολοσσών της ελληνικής μουσικής. Επιλέγω όμως και τραγούδια άλλων σπουδαίων δημιουργών και ο Μάνος Λοΐζος είναι από τους πολύ αγαπημένους μου. Στο αφιέρωμα που έχουμε ετοιμάσει ένιωσα εντονότερα το μεγαλείο του. Το τραγούδι που ξεχώρισα και αγάπησα πολύ, αυτό που έδωσε και τον τίτλο της παράστασης, δεν είναι από τα ιδιαίτερα δημοφιλή του, αλλά εμένα με συγκίνησε βαθιά: «Με φάρο το φεγγάρι».
– Σε εκείνο το κορίτσι που βρέθηκε να τραγουδάει Μίκη Θεοδωράκη και Μανόλη Αναγνωστάκη σε ηλικία μόλις 17 ετών –στον εαυτό σας, δηλαδή– τι θα λέγατε σήμερα;
– Θα της έλεγα: «Στάθηκες πολύ τυχερή που βρέθηκες δίπλα σε αυτές τις προσωπικότητες σε τόσο μικρή ηλικία, σου δόθηκαν πολλά δώρα σε αυτή την πορεία». Πιστεύω ότι εκτίμησα τα δώρα τους, τα σεβάστηκα και αυτές οι εμπειρίες καθόρισαν τη μετέπειτα στάση μου στον καλλιτεχνικό χώρο.
Η συνεχής δουλειά και το ταλέντο οδηγούν στην καταξίωση και στην επιτυχία τους καλλιτέχνες, ανεξάρτητα από το φύλο τους.
– Πολλοί έχουν ταλέντο, αλλά λίγοι έχουν πετύχει μια καριέρα όπως η δική σας. Τι έπαιξε καθοριστικό ρόλο;
– Η αγάπη έχει τον πιο καθοριστικό ρόλο σε ό,τι επιλέγει καθένας μας να κάνει στη ζωή του. Για μένα, το τραγούδι και η μουσική είναι η ίδια η ύπαρξή μου. Επίσης, οι επιλογές που κάνουμε κάθε φορά έχουν μεγάλη σημασία και, τέλος, πάντα μετρούν οι κοινωνικές συγκυρίες και ο περιβάλλων χώρος –εν προκειμένω ο καλλιτεχνικός– που βρισκόμαστε τη στιγμή της δημιουργικής μας ανόδου.
– Τι βρήκατε στην Κύπρο που δεν το είχατε στην Ελλάδα;
– Η Κύπρος μού προσέφερε και εξακολουθεί να μου προσφέρει το πιο πρόσφορο έδαφος. Εκεί βρήκα φίλους, παρέες «α λα παλιά», με ατέλειωτες κουβέντες και αυτοσχέδιες βραδιές τραγουδιού.
– Από το 1975 ασχολείστε επαγγελματικά με το τραγούδι. Τι έχετε μάθει όλα αυτά τα χρόνια για τους ανθρώπους και για τον εαυτό σας;
– Θα σας απαντήσω παραφράζοντας ένα στίχο του Λευτέρη Παπαδόπουλου, από το τραγούδι του Μάνου Λοΐζου «Η δουλειά κάνει τους άντρες». Η συνεχής δουλειά και το ταλέντο, θα έλεγα λοιπόν, οδηγούν στην καταξίωση και στην επιτυχία τους καλλιτέχνες, ανεξάρτητα από το φύλο τους. Θα χαρώ πολύ να το αισθανθούν όσοι παρακολουθήσουν την παράστασή μας στο θέατρο Ακροπόλ.
«Με φάρο το φεγγάρι», θέατρο Ακροπόλ, Σάββατο 22 Οκτωβρίου.