Ηδη από τη δεκαετία του 1980 είναι γνωστές οι θέσεις του βασιλιά Καρόλου Γ΄ για την παράδοση, την αρχιτεκτονική, το περιβάλλον, τον μοντερνισμό. Με το πρώτο βιβλίο του «Ενα όραμα για τη Βρετανία», το 1987, είχε πάρει σαφή θέση κατά του αρχιτεκτονικού κατεστημένου που προέκρινε σε κάθε βρετανική πόλη κτίρια μεγάλου όγκου και γυάλινες κατασκευές. Ο Κάρολος, ως πρίγκιπας, είχε δώσει τις μάχες του ήδη από νεαρή ηλικία. Απέναντί του είχε όχι μόνο το κατεστημένο –όπως έλεγε– της αρχιτεκτονικής, αλλά και πολλούς διανοουμένους που θεωρούσαν τη θέση του ρομαντική, συντηρητική και αδιέξοδη. Αλλά ο Κάρολος επέμενε. Ηδη από τη δεκαετία του 1990 χτίζεται η πόλη Πάουντμπουρι στο Ντόρσετ (ως προέκταση της πόλης Ντόρτσεστερ), όπου ζουν πάνω από 4.000 άνθρωποι, απολαμβάνοντας γνήσια βρετανική ατμόσφαιρα.
Τα κτίρια είναι χτισμένα σε ρυθμό γεωργιανό και βικτωριανό, όλα είναι μικρής κλίμακας και ο δημόσιος χώρος προσανατολισμένος στις ανάγκες των κατοίκων. Ολα υπαγορεύουν ηρεμία, γαλήνη, αρμονία. Το αισθητικό περιβάλλον μοιάζει σαν να προέρχεται από εποχές πριν από την επικράτηση του μοντερνισμού. Ο Κάρολος, που στην περίπτωση αυτής της πόλης προωθεί το όραμά του για τη διάσωση του αστικού περιβάλλοντος, έχει πει πως η επιτυχία αυτού του οικιστικού σχεδίου τον έχει δικαιώσει. Η ανάληψη όμως των νέων καθηκόντων του αλλάζει τα δεδομένα σε ό,τι αφορά τουλάχιστον τον δικό του ρόλο στην επικοινωνία των ιδεών του, καθώς οφείλει πλέον να είναι περισσότερο διακριτικός και ενωτικός.
Πάντως, οι θέσεις του, παρά τη σφοδρή κριτικών των μοντερνιστών, έχουν διεισδυτικότητα στην κοινωνία. Και οι θέσεις του κέρδισαν νέα δημοσιότητα (πρόσφατο είναι σχετικό άρθρο στους New York Times) μετά τον θάνατο της Ελισάβετ Β΄, καθώς υπάρχει ανανεωμένο ενδιαφέρον για την προσωπικότητα του νέου βασιλιά. Ο Κάρολος, που του αρέσει επίσης να ζωγραφίζει, κυρίως υδατογραφίες, εκφράζει το πνεύμα της βρετανικής παράδοσης με τρόπο πάντως όχι δηκτικό. Ως Πρίγκιπας της Ουαλλίας ήταν σαφής στις θέσεις του αλλά ουδέποτε υπήρξε προσβλητικός. Εχει ενδιαφέρον να δούμε πώς θα ενσωματώσει τις απόψεις του για το περιβάλλον, την αρχιτεκτονική, τη βρετανικότητα, μέσα από τον δημόσιο λόγο του ως βασιλιάς πλέον του Ηνωμένου Βασιλείου.
Ματιές στον κόσμο
ΛΟΝΔΙΝΟ
Ιερογλυφικά
Στις 13 Οκτωβρίου εγκαινιάζεται στο Βρετανικό Μουσείο η έκθεση με θέμα «Ιερογλυφικά: αποκρυπτογραφώντας την αρχαία Αίγυπτο» με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων από τότε που για πρώτη φορά διαβάστηκε η γραφή. Με εκθέματα από τις συλλογές του Βρετανικού Μουσείου και άλλων κορυφαίων μουσείων, η έκθεση παρακολουθεί το πριν και το μετά της επετείου, το επίτευγμα, τις εξελίξεις. Η στήλη της Ροζέτας (1799) αποτέλεσε την αρχή.
ΜΟΝΑΧΟ
Καραβάτζο της Ουτρέχτης
Η Παλιά Πινακοθήκη του Μονάχου συνεχίζει το πρόγραμμά της «All Eyes On» εστιάζοντας κάθε φορά σε ένα και μόνο έργο των συλλογών της ή σε μια καλλιτεχνική τάση. Αυτήν την περίοδο παρουσιάζει τον επονομαζόμενο Καραβάτζο της Ουτρέχτης, τον Ολλανδό ζωγράφο Χέντρικ τερ Μπρούγκεν (1588-1629). Πέρασε μεγάλο διάστημα στη Ρώμη και επηρεάστηκε από το δραματικό ύφος του Καραβάτζο. Το έργο του με τίτλο «Ο γλεντζές» φιλοτεχνήθηκε το 1627.
ΟΣΛΟ
Αρτεμισία Τζεντιλέσκι
Το Εθνικό Μουσείο Τέχνης, Αρχιτεκτονικής και Ντιζάιν της Νορβηγίας ανακοίνωσε την απόκτηση ενός ακόμη έργου της Αρτεμισίας Τζεντιλέσκι (1593-1653). Πρόκειται για έργο του 1639 ή 1640 με τίτλο «Η Ιουδήθ και η υπηρέτριά της με την κεφαλή του Ολοφέρνη». Το αγόρασε το ίδρυμα της νορβηγικής DNB Savings Bank και το πρόσφερε στο Εθνικό Μουσείο. Η Τζεντιλέσκι ήταν μία από τις ελάχιστες γυναίκες ζωγράφους του ιταλικού μπαρόκ.
ΚΛΙΒΕΛΑΝΤ
Η Δεύτερη του Μάλερ
Η Ορχήστρα του Κλίβελαντ ανακοίνωσε πως δέχτηκε μια ανέλπιστη δωρεά. Ελαβε τη χειρόγραφη παρτιτούρα της Δεύτερης Συμφωνίας του Μάλερ. Ο δωρητής, Χέρμπερτ Τζ. Κλόιμπερ από την Αυστρία, πλήρωσε 5,6 εκατ. δολάρια για να αποκτήσει το χειρόγραφο. Λάτρης της μουσικής ο ίδιος, και βαφτισιμιός του Χέρμπερτ φον Κάραγιαν, ο Κλόιμπερ παρακολουθεί την Ορχήστρα του Κλίβελαντ και επικροτεί τα προγράμματα που έχει για τους νέους.
ΜΑΔΡΙΤΗ
Ισπανοί στη Νάπολη
Η νέα έκθεση στο Μουσείο Πράδο φωτίζει ένα σημαντικό κεφάλαιο της ευρωπαϊκής ιστορίας της τέχνης. Την ώσμωση της ισπανικής και της ιταλικής τέχνης στις αρχές του 16ου αιώνα και την επίδρασή της στο γενικότερο φαινόμενο της Αναγέννησης. Από το 1504 (οπότε άρχισε η βραχύβια κατοχή της Νάπολης από τους Ισπανούς) έως το 1535, συνέβη αυτή η καλλιτεχνική εξέλιξη που έφερε στο φως τα μεγάλα ονόματα της ιβηρικής Αναγέννησης.
