Διέγερση, ένα μυστηριώδες σύμπαν

Διέγερση, ένα μυστηριώδες σύμπαν

Μελέτη για τη σύγχρονη φαντασιωσική πραγματικότητα και στα δύο φύλα

3' 32" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

DR. MICHAEL J. BADER
Ερωτικές επιθυμίες και φαντασιώσεις
μτφρ. Δέσποινα Παπαγιαννοπούλου
εκδ. Κέλευθος, σελ. 392

Η ενοχή, η ντροπή, η οδύνη, ο πόνος και, κυρίως, το κάθε μορφής απαγορευμένο είναι πάντα αυτό που εξιτάρει τη φαντασία.

Πολύ συχνά στα γραφεία των ψυχοθεραπευτών, στο πλαίσιο του απορρήτου, της ασφάλειας που χτίζεται σιγά σιγά ανάμεσα σε θεραπευτή και θεραπευόμενο, έρχονται φαντασιώσεις στην επιφάνεια. Είναι μέρος της κλινικής εργασίας ο ελεύθερος συνειρμός, η σκέψη, η φαντασίωση. Αλλωστε, στη γλώσσα της ψυχανάλυσης η φαντασίωση δεν σημαίνει μόνον ερωτική φαντασίωση. Είναι το αποτέλεσμα της δυνατότητας του ανθρώπινου ψυχισμού να φαντάζεται, να εικονοποιεί, να βρίσκει λέξεις για τις αισθήσεις, τα συναισθήματα, προσπαθώντας να αποτυπώσει την ασυνείδητη κίνηση. Σημαντικό μέρος των φαντασιώσεων είναι οι ερωτικές και σεξουαλικές φαντασιώσεις. Αλλωστε η σεξουαλικότητα του υποκειμένου αναδεικνύει πολλά για τον ψυχισμό του και είναι συνυφασμένη με τη λίμπιντο, αναδεικνύοντας και τυχόν δυσλειτουργίες της. Ο Αμερικανός καθηγητής Μάικλ Τζ. Μπέιντερ είναι ψυχολόγος, ψυχαναλυτής και συγγραφέας. Τα γραπτά του επικεντρώνονται στον τρόπο επίδρασης της κοινωνίας και της πολιτικής στον ανθρώπινο ψυχισμό, με έμφαση στις ασυνείδητες επιθυμίες και συγκρούσεις.

Ο Μπέιντερ στο βιβλίο του καταγράφει μέσα από την τριαντάχρονη εμπειρία του περιστατικά ασθενών του. Ο στόχος του είναι να μελετήσει και να αποτυπώσει τη σύγχρονη φαντασιωσική πραγματικότητα μέρους του αμερικανικού πληθυσμού και στα δύο φύλα. Βασισμένος στην ψυχαναλυτική θεωρία, αλλά δανειζόμενος εργαλεία από άλλες σχολές ψυχοθεραπείας όσο και αρχές πολιτικής και κοινωνιολογίας, προσεγγίζει το πλούσιο υλικό των ερωτικών φαντασιώσεων πριν οδηγηθούν σε ερωτική πράξη ή και χωρίς να οδηγηθούν ποτέ σε αυτήν. Τι σημαίνει ερωτική φαντασίωση; Πώς συνδέεται με την επιθυμία; Πώς δημιουργείται; Από ποια βάθη του χρόνου έρχεται; Σχετίζεται με το παρόν, το παρελθόν, τους γονείς μας ή είναι μόνον ερέθισμα-αντίδραση; Εχει μόνο θετικό πρόσημο και ηθικά αποδεκτή κατεύθυνση ή η φαντασίωση δεν επιδέχεται κοινωνικά καλούπια και ηθικιστικές νόρμες; Ποιο ήταν το πρώτο πρόσωπο με το οποίο διεγερθήκαμε στη ζωή μας και πόσο μας σοκάρει μια τέτοια συνειδητοποίηση; Ο Μπέιντερ θίγει πολλά από αυτά τα ζητήματα και προχωράει στην ανάδειξη περιπτώσεων.

Διέγερση, ένα μυστηριώδες σύμπαν-1

Είναι γεγονός ότι οι ερωτικές φαντασιώσεις συνδέονται με τον πλούτο της ψυχικής ζωής του ανθρώπου. Ξεκινούν από την πρώτη παιδική ηλικία και συνεχίζονται μέχρι το τέλος της ζωής, ανάλογα με τη λιβιδινική ενόρμηση του κάθε ανθρώπου. Ανδρες και γυναίκες έχουν διαφορές στις φαντασιώσεις τους, όπως και οι ομοφυλόφιλοι με τους ετεροφυλόφιλους. Η ενοχή, η ντροπή, η οδύνη, ο πόνος και, κυρίως, το κάθε μορφής απαγορευμένο είναι πάντα αυτό που εξιτάρει τη φαντασία. Αρκετοί δεν επιθυμούν να αναλύουν κάτι που συμβαίνει στο ημίφως του μυαλού τους, από φόβο μήπως χαθεί η δύναμη της διέγερσης. Η ανάλυση όχι μόνο δεν μειώνει τη διέγερση, αλλά βοηθάει και τις δυσλειτουργικές όψεις της να κατανοηθούν.

«Οταν πλάθουμε σεξουαλικές φαντασιώσεις για να νιώσουμε ασφάλεια, ουσιαστικά παλεύουμε να αντιμετωπίσουμε συγκρούσεις που είναι και διαχρονικά πανανθρώπινες αλλά και κοινωνικές κατασκευές». Ο Μπέιντερ με τη μελέτη του προσπαθεί να ανατρέψει πληθώρα κοινωνικών στερεοτύπων. Οι άνδρες διεγείρονται με την εικόνα, έχουν μεγαλύτερη σύνδεση με το πορνό, ενδιαφέρονται για την κατάκτηση και την πράξη αυτή καθαυτή, παρά με τα προκαταρκτικά της, που διεγείρουν τις γυναίκες. Οι οποίες στον στερεοτυπικό τους ρόλο ενδιαφέρονται περισσότερο για το ρομάντσο, διεγείρονται με τις αισθήσεις παρά με την εικόνα και θέλουν να υποτάσσονται στη φαντασίωσή τους. Μπορεί να έχουν ισχύ τα παραπάνω, ισχύουν όμως και τα ακριβώς αντίθετά τους. Με έρευνες, αποτυπώνεται η ανάγκη των ανδρών να υποτάσσονται σε φαλλικές, δυναμικές γυναίκες, να διεγείρονται στη σκέψη ότι αφήνονται έρμαια στην κυριαρχία των γυναικών, ενώ δεν είναι λίγες οι γυναίκες που αφήνουν στην άκρη τον ρομαντικό έρωτα για να διεγερθούν με σκηνές βιασμού και επιθυμίες κατάκτησης του αρσενικού εναλλάσσοντας άγνωστους ερωτικούς παρτενέρ. Η ίδια η πίστη ανήκει στη σφαίρα της φαντασίωσης όταν μπαίνουμε στο παιχνίδι της σεξουαλικής επιθυμίας, όπου οι ρόλοι εναλλάσσονται και ενδεχομένως να βιώνουν τα φύλα ισόποσα τις ίδιες ανάγκες. Να κατακτήσουν αλλά και να κατακτηθούν, να αφεθούν σε χέρια αγνώστων όσο και οικείων, αλλά και να συναντήσουν τη βία μέσα από την ηδονή. Οι άνδρες βιώνουν άγχη αποχωρισμού εξίσου με τις γυναίκες και ενώ είναι περισσότερο επικεντρωμένοι στην εικόνα του πορνό, εντούτοις συναντούν και αυτοί τις δικές τους ανασφάλειες και αγωνίες. Το ασυνείδητο καταγράφει τη δική του πορεία προς την ερωτική πληρότητα. Οι πηγές είναι πάντα πλούσιες, απρόβλεπτες, ικανές να δια-κινήσουν τη συναισθηματική ζωή, χωρίς απαραιτήτως η φαντασία να θέτει σε κίνδυνο την εξωτερική πραγματικότητα.

 

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή