Τα σιωπηλά σπίτια της Κυψέλης

Τα σιωπηλά σπίτια της Κυψέλης

Η συλλογή από ακατοίκητα σπίτια εμπλουτίζεται ακόμη και στους άλλοτε πυλώνες της μεσοαστικής ζωής

2' 33" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η συλλογή από ακατοίκητα σπίτια εμπλουτίζεται ακόμη και στους άλλοτε πυλώνες της μεσοαστικής ζωής. Στους δρόμους που ορίζουν την ενδοχώρα της Φωκίωνος Νέγρη, νιώθει κανείς αυτό που θα λέγαμε ατμόσφαιρα της Κυψέλης σε μια εκδοχή ενός ριζωμένου αστικού βιώματος. Εκεί υπάρχει στρωματογραφία, εκεί υπάρχουν εγγραφές, εκεί υπάρχει κατασταλαγμένο βλέμμα, εμποτισμένο με αλλεπάλληλες αναγνώσεις του τόπου. Και τόπος είναι αυτή η αθηναϊκή χώρα, η πόλη μέσα στην πόλη, η αστική Κυψέλη τού χθες.

Οσο και να θέλει κανείς να δει την πραγματικότητα που είναι διάχυτη, και θορυβώδης, ενίοτε συναρπαστική και ενίοτε καταθλιπτική, η Κυψέλη γύρω από τη Δροσοπούλου και την Επτανήσου, στους δρόμους της αλλοτινής ακμής της δηλαδή, κεφαλαιοποιεί ακόμη αυτήν την υπεραξία του αστικού παρελθόντος, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει σήμερα. Γι’ αυτό και μέσα στα στενά, μέσα στο σώμα της Κυψέλης, συναντά κανείς αυτούς τους ερειπιώνες. Θυμίζουν το δράμα της πτώσης, μοιάζουν με τσακισμένους αγγέλους, με Ικαρους του άστεως, που προσγειώθηκαν ατιμωτικά. Αυτό που θα λέγαμε παλιά σπίτια στην Κυψέλη είναι κατασκευές μετά το 1915-20, και οι περισσότερες ανάμεσα στο 1925 και στο 1940. Αυτή είναι η αστική κληρονομιά της προπολεμικής περιόδου στην περιοχή. Είναι δηλαδή μονοκατοικίες, διπλοκατοικίες και πολυκατοικίες μιας εποχής που προχωρούσε ήδη προς τον μοντέρνο κόσμο και που, μετά τη δημιουργία της Φωκίωνος Νέγρη το 1937, οργανώθηκε ακόμη περισσότερο και απογειώθηκε μετά τον πόλεμο έως τα μέσα της δεκαετίας του ’70. 

Αλλά η θέα των αστικών ερειπιώνων γεννά αισθήματα θλίψης και μελαγχολίας. Αναλογίζεσαι τους κύκλους ζωής αλλά πιο πολύ σκέφτεσαι την αδυναμία τού τώρα να κάνει τις ιεραρχήσεις του. Εχω ένα χάρτη ερειπιώνων, που σχηματίζουν διαδρομές στο σώμα της Κυψέλης. Είναι, όμως, μια πορεία αδιέξοδη. Ωστόσο, αυτά τα θλιμμένα παλάτσα, ή τα απλά σπιτάκια, με την τόση αρχοντιά, είναι αυτές οι παρενθέσεις σιωπής που ενδεχομένως ισορροπούν την υπερβολή του θορύβου. Στην οδό Χανίων 17, στη γωνία με το μικρό αδιέξοδο, υπάρχει αυτή η θαυμάσια διπλοκατοικία, χτισμένη στη δεκαετία του ’20. Οι είσοδοι, μία για το ισόγειο και μία για τον πάνω όροφο, βρίσκονται στο αδιέξοδο, και στεφανώνονται από κυκλικό φεγγίτη. Οι πόρτες είναι πράσινες, το γραμματοκιβώτιο σαν χαμαιλέων έχει και αυτό πράσινο χρώμα, ο σοβάς έχει το γλυκύ, βαθύ, τρυφερό χρώμα της αθηναϊκής ώχρας. Εκείνη την ώχρα που δεν μπορούμε πια να φτιάξουμε…

Μου θυμίζει ένα άλλο κλειστό σπίτι της Κυψέλης, που είναι προς πώληση, στην οδό Τενέδου 31. Με τους εκλεκτικιστικούς βοστρύχους στην πρόσοψη, την αυλόπορτα στο πλάι, το σπίτι αυτό είναι ποίηση στον δρόμο. Απέναντί του, μια τριώροφη μικρή πολυκατοικία, στο 30 της Τενέδου, με βαθύ εκάιγ χρώμα, κλειστή, με χτισμένη είσοδο. Με τα ωραία έρκερ της, είναι ένα όμορφο δείγμα του μοντερνισμού της Κυψέλης, χτισμένο γύρω στο 1935. Κλειστή και η μεγαλύτερη πολυκατοικία του Μεσοπολέμου, στη γωνία Θήρας 11 και Δροσοπούλου, ένα άλλοτε υπέρκομψο αρχιτεκτόνημα, πλέον σωστό ερείπιο. Η ζωή καλπάζει στην ευκολία και σκορπίζει ως σκόνη τον πλούτο της.

Το διάσημο κλειστό σπίτι της Επτανήσου 54 με το κόκκινο χρώμα στον σκεπαστό εξώστη συμβολίζει ίσως καλύτερα από κάθε άλλη περίπτωση τους κύκλους ζωής στην Κυψέλη. Η ίδια η οδός Επτανήσου άλλωστε είναι ίσως η συμπύκνωση και το απόλυτο σύμβολο της αστικής Κυψέλης.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή