Ο Αράτα Ισοζάκι και η Ελλάδα

Ο Αράτα Ισοζάκι και η Ελλάδα

Ο σπουδαίος Ιάπωνας αρχιτέκτονας συνδέθηκε με τη χώρα μας χάρη στην πρότασή του για το Μουσείο της Ακρόπολης και το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης (Μ2)

3' 2" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Είχα την τύχη να συναντηθώ με τον Αράτα Ισοζάκι, τις ιδέες και το έργο του, την πρώτη φορά το 1997, ως επιμελήτρια, μαζί με τον Λόη Παπαδόπουλο, της μεγάλης αναδρομικής έκθεσης του έργου του στη Μονή Λαζαριστών, στο πλαίσιο του Οργανισμού Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης «Θεσσαλονίκη 1997». Η παρουσία του στα εγκαίνια της έκθεσης, η αλησμόνητη προσωπική ανάλυση του έργου του μέσω των εκπληκτικών μακετών και σχεδίων της έκθεσης στους φοιτητές και στις φοιτήτριες του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ και η έκφραση της ικανοποίησής του για το στήσιμο της έκθεσης, δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για τη δεύτερη συνάντηση μαζί του, το 2001, όπου συμμετείχαμε στον διαγωνισμό για το νέο Μουσείο της Ακρόπολης. Δουλέψαμε στο γραφείο του στο Τόκιο την κεντρική ιδέα της πρότασης που ονόμασε «Το Κοσμικό Αυγό»· μια πρόταση που αντλούσε από τη διαρκή «συνομιλία» του Ισοζάκι με την αρχαία ελληνική μυθολογία αλλά και τους αρχαίους Ελληνες φιλοσόφους. Επιφύλασσε για τον εαυτό του τον ρόλο του Δημιουργού και η συνομιλία γίνεται μέσω ενός κειμένου γραμμένου στη μορφή της αρχαίας τραγωδίας –με τον Χορό και τους πρωταγωνιστές– τόσο με το παρελθόν και την εποχή της δόξας του Περικλή, όσο και με το μέλλον του Μνημείου.

Το κείμενο αρχίζει με τον Χορό που διαπιστώνει ότι «ο Ιερός Λόφος είναι τώρα ερειπωμένος», και ρωτάει τον Περικλή: «Ω Περικλή, πού είναι η δόξα που εσύ δημιούργησες, η δόξα των πολιτών της Αθήνας; Η δόξα χάθηκε»· απευθύνεται στη Γαία: «Δεν σταμάτησες τη ροή του Χρόνου. Το μάρμαρο στον λόφο ακόμα φθείρεται. Μετά από δύο χιλιετίες, ξένοι τον ποδοπάτησαν και μια μεγάλη έκρηξη συνέβη. Ενας άλλος ξένος φάνηκε και άρπαξε και τα πιο μικρά κομμάτια φεύγοντας απ’ το λιμάνι του Πειραιά. Αναζητώντας τα αφανισμένα ένδοξα ίχνη, έφτασε το κύμα των προσκυνητών, στον λόφο της ερημιάς». Συνεχίζει ο Χορός: «Φωνάξτε τον Φειδία, τον Ικτίνο, τον Μνησικλή».

Φειδίας: Πού είναι η θεά Αθηνά που εγώ δημιούργησα; Αναρωτιέμαι μήπως έλιωσαν το χρυσάφι της.

Ικτίνος: Πόσο ακρωτηριασμένος είσαι, Παρθενώνα μου! Ο Παρθενών μου μόλις που στέκεται – με δεκανίκια. Τα πολυάριθμα αγάλματα των θεών που στήθηκαν στο αέτωμα, τα Παναθήναια στη ζωφόρο – πού είναι;

Μνησικλής: Ακόμη και τα ημιτελή Προπύλαια καταρρέουν και το Ερέχθειο δεν έχει πλήρως αναστηλωθεί – οι Καρυάτιδες δεν έχουν ακόμη επιστρέψει.

Χορός: Καλέστε τον Δημιουργό.

Δημιουργός: Παραγγέλνω στους πολίτες της Αθήνας να χτίσουν την Τελειότητα πάνω στον Λόφο της Ακρόπολης. Αυτή ήταν η ουσία της Αρχιτεκτονικής. Το μάρμαρο αντέχει τη φθορά, που η Γαία εξουσιάζει. Αυτό που δεν μπορώ ν’ ανεχθώ είναι οι άνθρωποι, που εγωιστικά, μάχονται, λεηλατούν και καταστρέφουν. Περισυλλεγμένα, σκόρπια κομμάτια, περιμένετε την Εκκόλαψη. Δεν νομίζω πως γίνεται να μετενσαρκωθείτε με την επιστροφή σας στον λόφο και την αρμονική σας χύτευση σε ένα κομμάτι. Στα πόδια του λόφου, μπροστά στο Θέατρο του Διονύσου, χτίστε ένα «Εκκολαπτήριο».

Η Γαία θα το ονομάσει «Κοσμικό Αυγό». Μέσα στέκει ο «Εικονικός Παρθενών». Θα στηθεί πάνω σε πραγματικά κομμάτια, έπειτα περιμένετε την «Εκκόλαψη». Πραγματικά και εικονικά κομμάτια θα διασταυρωθούν και όταν έρθει η Τρίτη Χιλιετία, το τσόφλι θα διαρραγεί. Τότε το φανταστικό είδωλο θα το νιώσουμε ως πραγματικό. (Η μεταφορά του σπηλαίου του Πλάτωνα θα επαναληφθεί.) Το Αυγό του Σύμπαντος.

Η συμμετοχή στον διαγωνισμό τυχαίνει έπαινο και δεν υλοποιείται. Δύο χρόνια μετά, το φθινόπωρο του 2003, πραγματοποιείται η τρίτη συνάντηση, με αντικείμενο τη συμμετοχή μας –του γραφείου Ισοζάκι με την ομάδα της Θεσσαλονίκης– στον διαγωνισμό που προκηρύσσει το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης για τη μελέτη του κτιρίου Μ2. Η συμμετοχή είναι επιτυχής, η πρόταση υλοποιείται και η Θεσσαλονίκη έχει αποκτήσει ένα σύγχρονο Μέγαρο Μουσικής, ένα τοπόσημο, σε συνομιλία με τη θάλασσα και τον Ολυμπο.

⇒ Ειδήσεις σήμερα

Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή