Υπάρχει μια ανάγκη να δει κανείς ξανά την ιστορία των πόλεων, τώρα, που η πόλη των μοντέρνων καιρών πάλιωσε και αυτή. Τώρα, που κύκλοι ζωής φέρνουν στο φως άλλες εικόνες, από τα έγκατα της μνήμης, εικόνες που ήταν και αυτές κάποτε μοντέρνες και που εδώ και 100 και 90 χρόνια ενταφιάστηκαν ως παλαιικές και άχρηστες. Μέσα από τα αναρίθμητα αρχεία με τεκμήρια και φωτογραφίες του νεαρού εικοστού αιώνα, ξεχωρίζει η εικόνα αυτή του επιβλητικού κτιρίου. Είναι η παλιά Νέα Υόρκη. Ηταν η πρώτη φάση του 1893, το παλιό αριστοκρατικό ξενοδοχείο Γουόλντορφ, που το 1897 θα ενωθεί με το νεόδμητο εκείνη τη χρονιά ξενοδοχείο Αστόρια και θα φτιάξουν από κοινού έναν κολοσσό. Αυτό που έχει ξεχωριστό ενδιαφέρον είναι ότι ο ξενοδοχειακός κολοσσός Γουόλντορφ-Αστόρια έζησε έως το 1929, οπότε πουλήθηκε σε επενδυτές. Κατεδαφίστηκε πλήρως και στη θέση του τεραστίου οικοδομικού τετραγώνου ανάμεσα στην 33η και στην 34η οδό ανεγέρθηκε το επί σειράν ετών ψηλότερο κτίριο στον κόσμο, το Εμπάιρ Στέιτ Μπίλντινγκ. Αυτό λοιπόν, το εικονιζόμενο κτίριο είναι ο πρόδρομος του κτιρίου-ορόσημου που όλοι θαυμάζουμε στη Νέα Υόρκη. Ο μοντερνισμός του 1930 επικρατούσε πλήρως και τα ιστορικίζοντα μέγαρα της παλιάς Νέας Υόρκης έπεφταν το ένα μετά το άλλο. Η μεγαλοαστική τάξη της πόλης του 1880, όπως την περιγράφει στα μυθιστορήματά της η Ιντιθ Γουόρτον, είχε πάθος να αντιγράψει την Ευρώπη. Ταξίδευε, ξεσήκωνε, μετέφερε ιδέες, σχέδια, θησαυρούς. Το ξενοδοχείο Γουόλντορφ-Αστόρια, χτισμένο όπως είπαμε ως δύο ανεξάρτητα κτίρια το 1893 και το 1897, που ενοποιήθηκαν, ήταν χτισμένο σε ρυθμό γερμανικής αναγεννήσεως, είχε πολλούς ορόφους και πυργοειδείς απολήξεις. Στο εσωτερικό, η πολυτέλεια ήταν απαράμιλλη. Οι αίθουσες υποδοχής και οι σάλες φαγητού ήταν γεμάτες αντίκες. Επιπλα, πορσελάνες, φωτιστικά, χαλιά, αγάλματα, πίνακες ζωγραφικής, κουρτίνες, σερβίτσια ήταν αγορασμένα και φερμένα από την Ευρώπη. Αλλά αυτό το περιβάλλον υπερβολικής πολυτέλειας και αμύθητου πλούτου σταδιακά άρχισε να εκπροσωπεί έναν κόσμο σε απόσυρση. Μετά το 1918 και κυρίως μετά το 1925, η Νέα Υόρκη είχε κινηθεί με υψηλή ταχύτητα σε μια νέα πραγματικότητα, την οποία εκπροσωπούσαν ήδη καινούργια, υπέρλαμπρα και ελκυστικά ως προς τη νεωτερικότητά τους ξενοδοχεία. Το Γουόλντορφ-Αστόρια σταδιακά έμεινε εκτός εποχής και τα τεράστια λειτουργικά έξοδα το οδήγησαν στην απόφαση της πώλησης. Στη θέση του υψώθηκε περήφανο το Εμπάιρ Στέιτ Μπίλντινγκ. Εγκαινιάστηκε το 1931 και έως το 1971 ήταν το υψηλότερο κτίριο στον κόσμο.
Ματιές στον κόσμο
ΒΙΕΝΝΗ
Οι επιρροές του Κλιμτ
Η νέα έκθεση στο Μπελβεντέρε της Βιέννης, που εγκαινιάζει το εκθεσιακό έτος, είναι αφιερωμένη σε καλλιτέχνες που με άμεσο ή έμμεσο τρόπο επηρέασαν τον Γκούσταφ Κλιμτ και καθόρισαν έναν πνευματικό περίγυρο στην Ευρώπη. Η έκθεση, σε συνεργασία με το Μουσείο Βαν Γκογκ του Αμστερνταμ, φέρνει κοντά έργα που για πρώτη φορά παρουσιάζονται μαζί. Προκύπτουν ερωτήματα κατά πόσον ο Κλιμτ γνώριζε το έργο του Σεζάν ή του Βαν Γκογκ…
ΡΩΜΗ
Αγαλμα του Ηρακλή
Eνα μαρμάρινο άγαλμα σε φυσικό μέγεθος ανακαλύφθηκε πρόσφατα στη Ρώμη, στο πάρκο Σκοτ, κοντά στο αρχαιολογικό πάρκο της Αππίας Οδού, στη διάρκεια εργασιών αποχέτευσης. Αποδίδεται στον Ηρακλή λόγω της λεοντοκεφαλής και του ροπάλου. Το εύρημα ήρθε στο φως σε βάθος περίπου 10 μέτρων και χαρακτηρίζεται υψηλής αρχαιολογικής αξίας. Θα συγκολληθεί, θα συντηρηθεί και θα αποτελέσει έκθεμα της αυτοκρατορικής Ρώμης.
ΜΑΝΤΣΕΣΤΕΡ
Βικτωριανό δημαρχείο
Το νεογοτθικό δημαρχείο του Μάντσεστερ, έμβλημα της βρετανικής πόλης, βρίσκεται σε στάδιο εκ βάθρων αποκατάστασης. Θα αποκαλυφθεί το 2024 και σήμερα παρουσιάζει μια εξαιρετικά επιμελημένη μορφή εργοταξίου, σαν εικαστική εγκατάσταση. Eίναι έργο του αρχιτέκτονα Αλφρεντ Γουότερχαουζ (1830-1905), από τους επιφανέστερους του βρετανικού 19ου αιώνα. Το αριστούργημά του είναι το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στο Λονδίνo.
ΛΟΝΔΙΝΟ
Αλις Νιλ
Η μεγαλύτερη έκθεση έργων στο Ηνωμένο Βασίλειο της Αμερικανίδας ζωγράφου Αλις Νιλ (1900-1984) αρχίζει στις 16 Φεβρουαρίου στο Μπάρμπικαν του Λονδίνου (με διάρκεια έως 21 Μαΐου). Η Αλις Νιλ, πολυδιάστατη δημιουργός, παρουσιάζεται πλέον συστηματικά στο διεθνές κοινό για τις εξαιρετικές προσωπογραφίες της. Η έκθεση, συνεργασία με το Κέντρο Πομπιντού, συνοδεύεται από φωτογραφικό και κινηματογραφικό υλικό.
ΜΑΑΣΤΡΙΧΤ
Τέρι Ο’ Νιλ
Στο Μουσείο Φωτογραφίας του Μάαστριχτ, στην Ολλανδία, εγκαινιάστηκε μεγάλη αναδρομική έκθεση αφιερωμένη στο έργο του Βρετανού φωτογράφου Τέρι Ο’ Νιλ (1938-2019). Με τίτλο «Οι διάσημοι», η έκθεση παρουσιάζει περισσότερα από 125 πορτρέτα θρύλων της μουσικής, κινηματογραφικών αστέρων και συμβόλων του κόσμου της μόδας, κυρίως από τις δεκαετίες του ’60 και του ’70. Στη φωτογραφία, ο Τέρι Ο’ Νιλ και ο Φρανκ Σινάτρα στο Μαϊάμι το 1968.