Εικόνες τού χθες στην οδό Τριπόδων

Ακούγοντας τη διήγηση για τον συμμαθητή, που πριν από πολλά χρόνια έμενε στο παλιό σπίτι της οδού Τριπόδων, έφτασα κάποια στιγμή στο κατώφλι του

2' 46" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ακούγοντας τη διήγηση για τον συμμαθητή, που πριν από πολλά χρόνια έμενε στο παλιό σπίτι της οδού Τριπόδων, έφτασα κάποια στιγμή στο κατώφλι του. Ηταν μια σκηνή κινηματογραφική, γιατί ενώ είχα την αίσθηση των βημάτων να ανεβοκατεβαίνουν τραντάζοντας την εξωτερική σκάλα από την αυλή στο σπίτι, είχα μπροστά μου ένα ερείπιο, κλειστό και έρημο. Υπήρχε σιωπή. Ο αέρας περνούσε από ανοίγματα, ο ήλιος χρύσιζε την ώχρα που ξεφλούδιζε. Ετσι είναι η μοίρα πολλών σπιτιών που στέγασαν ευτυχισμένες στιγμές. Αλλά εκεί στην οδό Τριπόδων, στην αρχαιότερη οδό της Αθήνας, στην Πλάκα, το παλιό σπίτι έμοιαζε να πνίγεται στην ίδια τη σιωπή του.

Είχα ακούσει αυτή την απλή διήγηση από τα χρόνια εκείνα που το Θέατρο του Διονύσου ήταν ανοικτό και προσβάσιμο ακόμη και για παιδικό παιχνίδι και τρεχαλητό. Οσοι είχαν μεγαλώσει «στην αστική άκρη της Πλάκας, στην όχθη της προς Αμαλίας», είχαν στο κάδρο της καθημερινότητας την Πύλη του Αδριανού και τους Στύλους του Ολυμπίου Διός. Είχαν όμως και τα δρομάκια της Πλάκας, γιατί αυτά ήταν «η ενδοχώρα, ο ζωτικός χώρος». Η αγκαλιά της Ακρόπολης ήταν η παντοτινή τροφός, το γράφει και η Ιωάννα Τσάτσου όταν μιλάει για το πατρικό σπίτι των Σεφεριάδη στην οδό Κυδαθηναίων, χτισμένο μετά το 1930.

Αλλά στην οδό Τριπόδων, πλησίον του Μνημείου του Λυσικράτη, με μνήμες αδιόρατες σαν κορδέλες στον άνεμο από τον Λόρδο Βύρωνα και τους Καπουτσίνους, στις σκιές εκείνων των χαλασμάτων που στέγαζαν μικρομάγαζα δίπλα σε νεοκλασικά σπίτια και βυζαντινά εκκλησάκια, νιώθει κανείς την παλαιότητα της εμπειρίας. Εκτείνεται πίσω στον αρχέγονο χρόνο, αλλά κάπου θέλεις να σταθείς σε αυτήν την ορμή του χαοτικού κενού. Η θέα των σπιτιών, τόσο αθηναϊκών που βρίσκονταν εκεί από τα χρόνια του Οθωνα και πάντως πριν από το 1900, μοιάζουν με βράχους ασάλευτους μιας ζείδωρης πηγής.

Αναβλύζουν οι μνήμες από σκίτσα, φωτογραφίες, μισόλογα και χιλιοειπωμένες ιστορίες, μα τίποτε δεν συναγωνίζεται την ανάμνηση που γυρίζει πίσω στα παιδικά και εφηβικά χρόνια. «Είχαμε φίλους και συμμαθητές σε όλη την περιοχή της Πλάκας, στην οποία τότε ακόμη συγκατοικούσε, σε άμεση επαφή και επικοινωνία, μια πλήρης τομή της ελληνικής κοινωνίας», μου γράφει ο παλιός και εκλεκτός Αθηναίος. Η οδός Τριπόδων ξεχωρίζει ανάμεσα στις διηγήσεις του. «Από την εποχή εκείνη θυμούμαι με ιδιαίτερη συγκίνηση αυτό το σπίτι στην οδό Τριπόδων, όπου κατοικούσε ένας συμμαθητής του αδελφού μου στο εξαίρετο πρότυπο δημοτικό της οδού Καλλισπέρη, σπίτι στο οποίο πηγαίναμε συχνά». Το φωτογράφησα όπως είναι σήμερα. Βρίσκεται απέναντι από το κτίριο της Ελληνικής Εταιρείας. «Ηταν ένα ωραίο δείγμα αστικής κατοικίας της οθωνικής επο_χής, γύρω στο 1850 όπως πιστεύω. Η είσοδος από τον δρόμο ήταν προς ωραία πλακόστρωτη αυλή, όπου ξύλινη σκάλα σε ανέβαζε σε φωτεινό φαρδύ προχόλ με τζαμαρίες, στο οποίο έβλεπαν τα δωμάτια, με το σαλόνι προς την Τριπόδων όπου και το μπαλκόνι. Η υπόλοιπη όμως κατοικία λειτουργούσε με το φως και την ηρεμία της αυλής». Το παρατηρώ και βλέπω την ήρεμη αρχοντιά του. Ακριβώς δίπλα, στον αριθμό 27, ένας ψηλός μαντρότοιχος μισοκρύβει ένα διπλανό, παμπάλαιο σπίτι με χαγιάτι. Είναι ένα από εκείνα τα «αρχαία» σπίτια, με την παραδοσιακή οργάνωση του ημιυπαίθριου βίου, που είχε συμπεριλάβει ο Αρης Κωνσταντινίδης στο κλασικό έργο του «Τα παλιά αθηναϊκά σπίτια» (1950).

Αλλά το νεοκλασικό διώροφο στον αριθμό 25 στέκει ευθυτενές, αν και ρημαγμένο. Οπως διηγείται ο παλιός Αθηναίος, το σπίτι αυτό έμεινε ζωντανό έως τη δεκαετία του ’80. «Εκτοτε ερήμωσε και πλέον το παρακολουθώ να φθίνει σταδιακά. Σύντομα μάλλον θα αρχίσει να καταρρέει».

comment-below Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή
MHT