Παραβατικοί ★★★
ΔΡΑΜΑ (2023)
Σκηνοθεσία: Ροντρίγκο Μορένο
Ερμηνείες: Ντανιέλ Ελίας,
Εστεμπάν Μπιλιάρντι
Ενα παράξενο φιλμ με ευφυή κοινωνική παρατήρηση αλλά και μαραθώνια διάρκεια (189 λεπτά), μας έρχεται αυτή την εβδομάδα από την Αργεντινή. Ο Μοράν και ο Ρομάν δουλεύουν ως τραπεζικοί υπάλληλοι στο Μπουένος Αϊρες.
Μια μέρα ωστόσο ο πρώτος αποφασίζει να κλέψει ένα αρκετά μεγάλο ποσό από το χρηματοκιβώτιο, με σκοπό ο φίλος του να κρύψει τα χρήματα και οι δυο τους να τα μοιραστούν μόλις εκείνος βγει από τη φυλακή. Καθώς όμως τα τριάμισι χρόνια της ποινής προχωρούν, ο έρωτας παίζει τα δικά του αναπάντεχα παιχνίδια, απειλώντας να ανατρέψει τα σχέδια των δύο ανδρών.
«Και οι δύο πρωταγωνιστές ενσαρκώνουν μια συλλογική φαντασίωση: την απελευθέρωση από τα δεσμά των υποχρεώσεων της επαγγελματικής ζωής, με στόχο μια ανώτερη, απόλυτα ελεύθερη ζωή.
Ο Αργεντίνος Ροντρίγκο Μορένο –και μαζί ο ήρωάς του– ξεκινάει από μια απλή όσο και «επαναστατική» διαπίστωση: στον σύγχρονο κόσμο δεν αξίζει κανείς να υποστεί τους περιορισμούς και την καθημερινή φθορά της μισθωτής εργασίας, που του στερεί τελικά την αληθινή του ελευθερία.
Οι δύο πρωταγωνιστές αποφασίζουν να ανατρέψουν αυτό το στημένο εις βάρος τους, όπως νιώθουν, παιχνίδι, αναζητώντας μια καλύτερη ζωή. Ο ίδιος ο Μορένο το θέτει ως εξής: «Και οι δύο ενσαρκώνουν μια συλλογική φαντασίωση: την απελευθέρωση από τα δεσμά των υποχρεώσεων της επαγγελματικής ζωής, με στόχο μια ανώτερη, απόλυτα ελεύθερη ζωή.
Το να επιλέγεις μια καλύτερη ζωή σημαίνει να εγκαταλείπεις την πόλη, την εργασία σου, ακόμα και την οικογένειά σου, και να καταφεύγεις στην επαρχία, στη θάλασσα, στα βουνά, να ζεις απολαυστικά και να μην εξαρτάσαι από τίποτε και κανέναν. Oμως υπάρχουν υπαρξιακά και πρακτικά ζητήματα που περιπλέκουν αυτό το όνειρο. Πώς να ζεις χωρίς τίποτε από όσα ήδη έχεις; Πώς και πότε να τολμήσεις αυτήν την αλλαγή;».
Ισοπέδωση
Πράγματι η υπαρξιακή-φιλοσοφική διάσταση της ταινίας του είναι η πιο ενδιαφέρουσα, ενισχυμένη από ένα μάλλον αλλόκοτο χιούμορ, το οποίο ωστόσο εισάγει υποδόρια τον θεατή στο δεύτερο επίπεδο· εκεί τα ονόματα σχεδόν όλων των βασικών πρωταγωνιστών αποτελούν αναγραμματισμό του «Μοράν», οι υπάλληλοι της τράπεζας φορούν μονίμως τα ίδια ρούχα σαν στολή, ενώ η χαοτική δύναμη της τυχαιότητας τεστάρει τις αντοχές των ηρώων.
Οι αντίστοιχες των θεατών δοκιμάζονται φυσικά από την τρίωρη –και βάλε– διάρκεια, η οποία πάντως χωρίζεται σοφά σε δύο αφηγηματικά μέρη, τα οποία θα βρουν το σημείο τομής τους κοντά στο φινάλε.