«Οταν ένα προϊόν κυκλοφορεί σε όλον τον κόσμο με τόση επιτυχία, τότε μια μια -σαν μανιτάρια- ξεφυτρώνουν οι απομιμήσεις», διατυμπάνιζε πριν από χρόνια μια διαφήμιση στο αδικοχαμένο κινηματοθέατρο «Ορφεύς». Η περίπτωση Πίνα Μπάους αποτελεί μια περίτρανη απόδειξη του σλόγκαν. Η επίδραση που είχε πολύ γρήγορα στα χορο-θεατρικά πεπρωμένα της Ευρώπης κατά το τελευταίο τέταρτο του 20ού αιώνα υπήρξε συντριπτική και άλλαξε την καθολικότερη άποψη και πορεία της κινησιολογικής – δραματικής έκφρασης. Επιστροφή στον εξπρεσιονισμό του Μεσοπολέμου με ανανεωμένους κωδικούς, καινούργια μέσα, πρωτότυπους τρόπους. Ολοι όσοι δεν ακολουθούν -όλο και περισσότεροι- το αμερικανικό «νεοκλασικό» ή «μοντέρνο» γλωσσάρι της «υπερ-κίνησης» επηρεάστηκαν από το ύφος, το «στυλ Μπάους». Αλλοι με επιτυχία, καθώς διέθεταν εσωτερικότητα και άποψη (σκέφτομαι τον αλλοδαπό Ζοζέφ Νατζ ή τον ημεδαπό Κώστα Ρήγο) άλλοι χλωμές, αδύναμες απομιμήσεις.
Δεν πιστεύω ότι το έργο «1980 -ένα κομμάτι της Πίνα Μπάους» ήταν σωστή επιλογή για το φεστιβαλικό Ηρώδειο. Η παρουσία του Χοροθεάτρου του Βούπερταλ αποτελεί αναμφισβήτητο γεγονός, όμως όλοι οι διαπλεκόμενοι της μετάκλησης θα έπρεπε να αναλογιστούν ότι οι κερκίδες δεν αντέχουν μια θέαση -οιοδήποτε θέαμα- διαρκείας… τεσσάρων ωρών! Με ή χωρίς καύσωνα. Ηταν άδικο που το Αμφιθέατρο έχασε την Κυριακή 8/7 περισσότερους από τους μισούς θεατές στις 11 το βράδυ με το διάλειμμα, άλλο αν η διαρροή είχε αρχίσει από τις 10.15′. Το έργο per se αποδεικνύεται ότι δεν έχει γίνει «κλασικό» δεν έχει ξεπεράσει τους νεωτερισμούς τού τότε και τα όποια «κόλπα» του έχουν τόσο αντιγραφεί ώστε δεν ξέρεις αν μια αναβίωση αποτελεί vienx jeux ή deja vu! Με τη χορογραφία να περιορίζεται στο έπακρον, τη θεατρική ευρηματολογία, τη φλυαρία σε πολλές γλώσσες (και ελληνικά), την ανεκδοτολογία και τις τολμηρότητες να μην μας ξαφνιάζουν άλλο πια, μάλλον να μας διασκεδάζουν με κάποια αφέλεια – με τα γυμνά να μην εντυπωσιάζουν και τα ντυμένα να αποτελούν σήμα κατατεθέν, όλα αυτά μαζί και το καθένα χωριστά σε αυτό το «Κομμάτι» χαστούκι στην μπουρζουαζία τού «τότε» αντιμετωπίζεται ψυχρά και δύσπιστα «τώρα». Οσο για το υπέροχο φοξ-τροτ, στο οποίο ο θίασος επιμένει με τις επαναλαμβανόμενες κινήσεις περιφερόμενος σε σκηνή, ορχήστρα και κερκίδες (κάτι σαν μεταφερόμενη… «Μακαρένα») αποτελεί πάντα στοιχείο αναφοράς απολαυστικό που επαναλαμβάνεται ad mauseam, οπότε κάποιος ευφάνταστος αφηγητής αναπλάθει το opus Μπάους. Κάτι σαν τη μακάρια πορεία των ηρώων της ταινίας του Μπουνιουέλ «Η κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας», που επανερχόταν σε όλη τη διάρκεια του φιλμ. Ενα «κομμάτι της Πίνα Μπάους» του 2000 για το εγγύς μέλλον, παρακαλώ!