ΛΟΝΔΙΝΟ
Από το Παρίσι των μποέμ, στα χαρακώματα του Μεγάλου Πολέμου
Υπάρχουν ζωγράφοι μεγάλης πνοής που δεν είναι τόσο γνωστοί στο ευρύ κοινό, το οποίο ακόμη και αν δεν διαθέτει ειδική γνώση, έχει ακούσει για το έργο του Ρενουάρ, του Γκογκέν ή του Βαν Γκογκ. Η ιστορία της τέχνης, όμως, φτιάχνεται και από το χρηματιστήριο των ιδεών και τους κύκλους του δημόσιου γούστου ή ακόμη πιο συχνά από την εφευρετικότητα και την τόλμη εμπνευσμένων επιμελητών τέχνης. Το όνομα του ζωγράφου Félix Vallotton (1865-1925) είναι γνωστό στους φιλότεχνους και στους μελετητές της ιστορίας της ζωγραφικής στις απαρχές του μοντερνισμού αλλά όχι τόσο γνωστό στο μεγάλο κοινό. Αδίκως, χωρίς αμφιβολία, καθώς ο γεννημένος στη Λωζάννη, αλλά πολιτογραφημένος Παριζιάνος, Félix Vallotton υπήρξε κορυφαίος δημιουργός μιας πολύ ευαίσθητης πτυχής της ζωγραφικής τέχνης στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα. Αν θα έπρεπε να τον γκρουπάρει κανείς, θα τον τοποθετούσε στην ίδια αισθητική ομάδα με τους φίλους του και κορυφαίους, επίσης, ζωγράφους Εντουάρ Βουιγιάρ, Πιερ Μπονάρ και Μορίς ντε Βλαμένκ. Ο Félix Vallotton ήταν μια πολύ ιδιαίτερη περίπτωση καλλιτέχνη, με δυνατότητα και ανάγκη έκφρασης σε πολλά μέσα (ζωγραφική, χαρακτική, λογοτεχνία, θέατρο) και σαφώς ένας εκπρόσωπος της εποχής του. Η ανάδυσή του στην εποχή μας επιχειρείται με τρόπο θεαματικό από τη Βασιλική Ακαδημία Τεχνών στο Λονδίνο, όπου παρουσιάζεται (έως τις 29 Σεπτεμβρίου) μεγάλη αναδρομική έκθεση με έργα του Félix Vallotton. Είναι, επί της ουσίας, μία πρόταση της Βασιλικής Ακαδημίας προς το τεράστιο, διεθνές κοινό της να γνωρίσει έναν άξιο εκπρόσωπο των μεταβατικών χρόνων 1890-1920.
Ο Félix Vallotton έφτασε στο Παρίσι νεότατος, 16 ετών, προερχόμενος από το προτεσταντικό περιβάλλον της Λωζάννης. Εμεινε στη Γαλλία ώς το τέλος της ζωής του και από το 1900 ήταν Γάλλος πολίτης. Τα πρώτα χρόνια κινήθηκε σε έναν ήπιο μετα-ιμπρεσιονισμό, μέσα από τον οποίο σατίριζε την μπουρζουά ζωή αλλά δεν επιχειρούσε τη ρήξη όπως άλλοι καλλιτέχνες της γενιάς του. Αυτό το έκανε αργότερα, αλλά πάντα είχε μια απόσταση από τα πράγματα. Ηδη από το 1890, ήταν διάσημος για τις εικονογραφήσεις του, ως επί το πλείστον σατιρικές. Μετά τον πλούσιο γάμο του, το 1898, ο Félix Vallotton εγκαταλείπει την εικονογράφηση, καθώς ήταν οικονομικά ασφαλής, και προχωράει στη μεγάλη τέχνη που τώρα προσφέρεται και πάλι στο μεγάλο κοινό χάρη στην έκθεση στη Βασιλική Ακαδημία Τεχνών του Λονδίνου.
ΒΟΣΤΩΝΗ
Μαξιμαλιστική τέχνη
Το μεγάλων διαστάσεων έργο του Αμερικανού καλλιτέχνη Sol LeWitt (1928-2007) χρονολογείται στο 1976 και αποτελεί μέρος της έκθεσης με τίτλο «Το λιγότερο είναι βαρετό: Μαξιμαλιστική τέχνη και ντιζάιν» που εγκαινιάστηκε στο Ινστιτούτο Σύγχρονης Τέχνης της Βοστώνης. Η έκθεση παρουσιάζει πάνω από 60 έργα 40 καλλιτεχνών, ανάμεσά τους και κορυφαία ονόματα όπως ο Τζάσπερ Τζόουνς, δείχνοντας το πνεύμα του ’70 όταν άρχισε η ρήξη με τον πουρισμό του μοντερνισμού.
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
Οι θησαυροί του Chatsworth
Το Chatsworth House στην Αγγλία είναι από εκείνα τα θαυμαστά σπίτια με τις μεγάλες συλλογές έργων τέχνης σε ένα περιβάλλον μοναδικής φύσης. Ανήκει στον Δούκα και στη Δούκισσα του Ντεβονσάιρ (φωτ.) που παρουσιάζουν στη Νέα Υόρκη έκθεση με εκλεκτά έργα των αμύθητων συλλογών τους σε χώρο του οίκου Sotheby’s (1334 York Avenue) έως τις 18 Σεπτεμβρίου. Η συλλογή περιλαμβάνει έργα από τον Ρέμπραντ ώς τον Λού-σιαν Φρόιντ.
ΠΑΡΙΣΙ
Ενας «νέος» Ντελακρουά
Ο ιδιοκτήτης της γκαλερί Mendes στο Παρίσι, Φιλίπ Μεντές, παρουσιάζει το έργο του Ευγένιου Ντελακρουά «Γυναίκες του Αλγερίου στα διαμερίσματά τους». Aυτό το έργο ταυτίστηκε πρόσφατα, έπειτα από έρευνα ενός χρόνου, ως έργο του Ντελακρουά και παρουσιάζεται τώρα στην παρισινή γκαλερί μαζί με άλλα έργα του ζωγράφου. Ανήκει σε ιδιώτη που είχε δει ένα έργο του Ντελακρουά σε πρόσφατη έκθεση στο Λούβρο και πίστεψε ότι έχει ομοιότητες με το έργο που του ανήκε.
ΛΟΝΔΙΝΟ
Εκθεση της Σίντι Σέρμαν
Για όλο το καλοκαίρι και ώς τις 15 Σεπτεμβρίου θα διαρκέσει στο Λονδίνο η έκθεση της Αμερικανίδας φωτογράφου Σίντι Σέρμαν, στην Εθνική Πινακοθήκη Προσωπογραφιών (National Portrait Gallery). Η 65χρονη φωτογράφος είναι διάσημη για τα φωτογραφικά πορτρέτα γυναικών σε φανταστικούς ρόλους. Στο Λονδίνο, σε μια μεγάλη αναδρομική, παρουσιάζει περίπου 150 έργα, μια επιλογή από τα μέσα της δεκαετίας του ’70 ώς σήμερα. Ορισμένα έργα εκτίθενται για πρώτη φορά.
ΒΑΓΔΑΤΗ
Τα ιστορικά τυπογραφεία
Ενας ολόκληρος κόσμος είναι τα τυπογραφεία στη Βαγδάτη στην ιστορική αγορά βιβλίου Αλ-Μουταναμπί. Τα τοπικά τυπογραφεία στο ιστορικό κέντρο είναι πηγή εισοδήματος για εκατοντάδες νέους του Ιράκ. «Τυπώνουμε τοπικές εφημερίδες, βιβλία Ιρακινών συγγραφέων και προεκλογικές αφίσες όταν έχουμε εκλογές», λέει ο ιδιοκτήτης ενός από τα τυπογραφεία. «Οι τιμές μας είναι πολύ χαμηλότερες από τα αντίστοιχα τυπογραφεία του εξωτερικού».