ΠΑΡΙΣΙ
Ο Ντεγκά στην Οπερα, μια εμμονή που έγινε τέχνη
Ο πιο Παριζιάνος από τους Παριζιάνους της εποχής του, ο Εντγκάρ Ντεγκά (1834-1917) ζούσε τον παλμό της γαλλικής πρωτεύουσας όσο λίγοι. H Οπερα Γκαρνιέ που στοίχειωσε τη ζωή του εγκαινιάστηκε το 1875 (αν και είχε αρχίσει να χτίζεται από το 1861), όταν ο Ντεγκά ήταν ένας άνδρας 41 ετών. Η σχέση του με τη μουσική, την όπερα και τον χορό σφράγιζε την προσωπικότητά του με τρόπο απόλυτο και καθολικό. Οι μπαλαρίνες του που είναι γνωστές σε όλον τον κόσμο και αποτελούν έμβλημα της παρισινής ζωής της μπελ επόκ ήταν ένα κομμάτι της καθημερινότητας του Ντεγκά, ένα στοιχείο που τον αιμοδοτούσε και φλόγιζε τη φαντασία του. Στο Μουσείο Ορσέ του Παρισιού, θα διαρκέσει ώς τις 19 Ιανουαρίου η μεγάλη έκθεση «Ο Ντεγκά στην Οπερα», μια μεγάλη παραγωγή που εμβαθύνει όχι μόνο στην τέχνη του Ντεγκά αλλά και στις προσωπικές εμμονές του, στον κόσμο της μουσικής και του χορού και στο επίσημο και ανεπίσημο Παρίσι του 1880 και του 1900. Η σημαντική αυτή έκθεση θα μεταφερθεί αργότερα (από την 1η Μαρτίου 2020) στην Εθνική Πινακοθήκη της Ουάσιγκτον, γεγονός που προκαλεί δημοσιεύματα σε αμερικανικά έντυπα. O Τζέισον Φάραγκο, ο τεχνοκριτικός των New York Times, έγραψε ένα μακροσκελές και εμβριθές άρθρο με αφορμή την έκθεση αυτή, ακτινογραφώντας τις εμμονές του Εντγκάρ Ντεγκά. Μόνο το έτος 1885, γράφει ο Φάραγκο, ο Εντγκάρ Ντεγκά πήγε στην Οπερα Γκαρνιέ (που ήταν ένα κτίριο σχετικά πρόσφατο ακόμη) 55 φορές. Καλλιεργούσε μια πραγματική εμμονή για τον κόσμο της μουσικής και των παρασκηνίων, για τα σώματα των χορευτριών, για την ιδέα της μπαλαρίνας. Ηταν ένας κόσμος ερμητικός, για το απλό κοινό, ένας κόσμος με τους δικούς του κώδικες και τις δικές του τελετουργίες, ένας κόσμος με ερωτισμό, εσωστρέφεια και μονοκαλλιέργεια. Εκεί, ο Ντεγκά ως παθιασμένος ερασιτέχνης μουσόφιλος, ευδοκιμούσε και αναπτυσσόταν σαν υδρόφιλο φυτό. Γράφει ο Τζέισον Φάραγκο, ότι ο Ντεγκά γνώριζε την Οπερα των Παρισίων όπως ο Μονέ τους κήπους στο Ζιβερνί. Μετά το 1885, μπορούσε ο Ντεγκά να αντέξει οικονομικά την πιο ακριβή συνδρομή στην Οπερα, όπου πήγαινε Δευτέρα, Τετάρτη, Παρασκευή, μέσα από ειδική είσοδο. Οι συνδρομητές αυτής της κατηγορίας μπορούσαν να γλιστρήσουν στα παρασκήνια ακόμη και στη διάρκεια των παραστάσεων. Οι άνδρες μπορούσαν να δουν από κοντά τις ντίβες της όπερας αλλά και τις μπαλαρίνες σε αίθουσες που είχαν έξυπνα σχεδιαστεί να αντανακλούν είδωλα μέσα από καθρέφτες.
ΛΟΝΔΙΝΟ
Ο φωτογράφος Τέρι Ο’ Νιλ
EPA/DANIEL DEME
Στα 81 του χρόνια απεβίωσε ο φωτογράφος Τέρι Ο’ Νιλ, γνωστός για τα πορτρέτα του. Φωτογραφημένος μπροστά σε ένα από τα έργα του με τίτλο «Ο Νέλσον Μαντέλα σε ηλικία 90 ετών», ο Τέρι Ο’ Νιλ ήταν ιδιαίτερα δραστήριος στις δεκαετίες του ’60 και του ’70. Σύζυγος της ηθοποιού Φέι Ντάναγουεϊ, είχε φωτογραφήσει όλο το σταρ σίστεμ. Μέσα από εκθέσεις και τις δημοσιεύσεις στα περιοδικά είχε συλλάβει όλο το πνεύμα της εποχής.
ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ
Καταλανικός μοντερνισμός
EPA/QUIQUE GARCIA
Ενα περιβάλλον που ανακαλεί το ρεύμα του μοντερνισμού, έτσι όπως ευδοκίμησε στη Βαρκελώνη του 1900, προτείνει η έκθεση στην αίθουσα τέχνης Gothsland της Βαρκελώνης. Η έκθεση επικεντρώνεται στη ζωγραφική του καταλανικού μοντερνισμού, που ήταν ένας βραχίονας του διεθνούς ρεύματος της Αρ Νουβό. Η Βαρκελώνη ήταν μία από τις πρωτεύουσες αυτού του ιδιαίτερου ανανεωτικού αισθητικού κινήματος, το οποίο στην Καταλωνία εκφράστηκε εντυπωσιακά.
ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΓΑΛΛΙΑ
Η τέχνη του γυαλιού
REUTERS/VINCENT KESSLER
Η μεγάλη παράδοση της κατασκευής γυάλινων χρηστικών και διακοσμητικών αντικειμένων είναι ακόμη ισχυρή σε πολλά σημεία της Δυτικής και Κεντρικής Ευρώπης. Παραμονές της χριστουγεννιάτικης περιόδου, οι χειρώνακτες δημιουργοί σπεύδουν να ικανοποιήσουν τις ανάγκες της αγοράς με γιορτινά στολίδια από γυαλί, άχρωμο ή χρωματιστό. Στην ανατολική Γαλλία, στην περιοχή Grand Est, υπάρχει το χωριό Meisenthal, όπου επιζεί η παλαιότατη αυτή τεχνική και παράδοση.
ΜΑΔΡΙΤΗ
Τα σχέδια του Γκόγια
EPA/DAVID FERNANDEZ
Η ανεξάντλητη παρακαταθήκη του Φρανθίσκο ντε Γκόγια αιμοδοτεί διαρκώς το πολιτιστικό προφίλ και αποτύπωμα της Ισπανίας. Αυτή τη φορά, το Μουσείο Πράδο, στη Μαδρίτη, διοργανώνει νέα έκθεση με αποκλειστικό θέμα τα σχέδια του Γκόγια, τα οποία παρουσιάζει σε ενιαία θεματική ενότητα για πρώτη φορά. Είναι άνω των 200 και προέρχονται από ιδιωτικές και δημόσιες συλλογές σηματοδοτώντας την επέτειο των 200 χρόνων από την ίδρυση του σπουδαίου αυτού μουσείου.
ΒΕΝΕΤΙΑ
Η πόλις εάλω
AP/LUCA BRUNO
Συμβολική διάσταση έλαβε και η πρακτική, δυσάρεστη πλευρά της πλημμύρας στη Βενετία. Η φωτογραφία δείχνει την όψη ενός εργαστηρίου που φτιάχνει κουπιά για γόνδολες. Οι Βενετσιάνοι νιώθουν απηυδισμένοι από τη συσσώρευση των προβλημάτων που διογκώνονται χωρίς να διαφαίνεται λύση. Τα πλήθη των τουριστών, οι πλημμύρες, η κίνηση των λέμβων, η ρύπανση, καθιστούν τη ζωή δύσκολη, ενώ όλο και περισσότεροι παλαιοί κάτοικοι επιλέγουν να μετακομίσουν.