Κατανοούν το πρόβλημα, αγωνιούν για την επιβίωση

Κατανοούν το πρόβλημα, αγωνιούν για την επιβίωση

8' 45" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

«Είμαστε οι πρώτοι που κλείσαμε και οι τελευταίοι που θα ανοίξουμε», λένε οι επαγγελματίες της ελεύθερης αγοράς του πολιτισμού. ΄Η τουλάχιστον έτσι ελπίζουν, εκφράζοντας στην «Κ» την απογοήτευσή τους από την απουσία του σύγχρονου πολιτισμού στον κυβερνητικό σχεδιασμό της επόμενης μέρας.

Οι περισσότεροι αντιλαμβάνονται ότι τα θέατρά τους δεν μπορούν να ανοίξουν τώρα και οι συναυλίες τους δεν μπορούν να υλοποιηθούν. Κανείς δεν ρισκάρει την υγεία του για μια παράσταση. Γνωρίζουν ότι η θερινή σεζόν είναι χαμένη, αλλά ζητούν έναν οδικό χάρτη για το μέλλον και μια μέριμνα για τον κλάδο τους όπως συνέβη με άλλους κλάδους της οικονομίας.

Η μέριμνα, ωστόσο, δεν μπορεί να έρθει μόνο από το υπουργείο Πολιτισμού, αλλά πρέπει να ενδιαφερθούν για το πρόβλημα τα συναρμόδια υπουργεία Οικονομικών, Εργασίας κ.ά. όσο γραφειοκρατικά δύσκολο και αν φαίνεται αυτό. Το κυριότερο είναι να μην επαναληφθούν τα φάλτσα που απέκλεισαν αρκετούς επαγγελματίες του θεάτρου και του θεάματος από τις κρατικές ενισχύσεις και διευκολύνσεις. Γιατί ο πολιτισμός από την πλευρά του δεν απέκλεισε κανέναν. Είναι όλος «ανεβασμένος» δωρεάν στο Διαδίκτυο. Ας μην τον «κατεβάσουμε».

ΘΕΑΤΡΟ

Χρειαζόμαστε έναν οδικό χάρτη

Του ΣΑΚΗ ΙΩΑΝΝΙΔΗ

«Η σκέψη που τριγυρίζει στο μυαλό μου είναι εάν τελικά η τέχνη έχει σημασία, αν είναι ανάγκη», λέει στην «Κ» ο ηθοποιός Αργύρης Ξάφης στον απόηχο των κυβερνητικών εξαγγελιών για τον σχεδιασμό της επόμενης μέρας. «Τα ζωντανά θεάματα μπορεί να μην είναι το σύνολο του πολιτισμού, αλλά είναι η μήτρα των τεχνών. Μέσα στην επιδημία οι καλλιτέχνες έκαναν αυτό που έπρεπε, αυτό που κάνει η τέχνη, απάλυναν τον πόνο των ανθρώπων ανοίγοντας παραστάσεις στο Διαδίκτυο, τραγούδια, ό,τι μπορούσαν. Παραμένω στο ερώτημα αν χρειαζόμαστε την τέχνη. Ισως τελικά απαντήθηκε πρόχειρα ή δεν τέθηκε ποτέ».

«Θα περίμενε κανείς, όπως ανακοινώθηκαν και εξειδικεύθηκαν μέτρα για τα κομμωτήρια, τα ΚΤΕΟ, την εστίαση, να γινόταν το ίδιο και για τα θέατρα», μας λέει ο σκηνοθέτης και διευθυντής του θεάτρου Πορεία Δημήτρης Τάρλοου. «Η βαριά βιομηχανία του πολιτισμού είναι οι παραστατικές τέχνες και θα περίμενα έναν οδικό χάρτη πριν μιλήσουμε για το πώς θα γίνονται πρόβες, πώς θα μπαίνει ο κόσμος στις αίθουσες, αν θα μπορούμε να προσλάβουμε μεγάλους σε ηλικία ηθοποιούς. Υπάρχει ένα μεγάλο ζήτημα βιωσιμότητας για τα επαγγέλματα που συνδέονται με το θέατρο και τις ίδιες τις θεατρικές επιχειρήσεις όχι μόνο για το καλοκαίρι, αλλά και για τη χειμερινή σεζόν. Υπάρχει εφευρετικότητα ακόμα και για παραστάσεις χωρίς να αγγίζονται οι ηθοποιοί, όμως χρειαζόμαστε έναν μπούσουλα».

Την αγωνία του εκφράζει και ο σκηνοθέτης Δημήτρης Καρατζάς, μιλώντας για μούδιασμα του καλλιτεχνικού κόσμου. «Καλούμαστε να αποδείξουμε εκ νέου ότι κάνουμε μια πραγματική δουλειά. Αναρωτιέμαι με ποιον τρόπο θα υπάρξει φροντίδα για τους εργαζομένους στον κλάδο όταν πολλοί καλλιτέχνες εξαιρέθηκαν από τα επιδόματα. Περιμένουμε μια ελάχιστη μέριμνα σκέψης. Είναι δεδομένο ότι θα υπάρξει ύφεση παντού, αλλά για τους περισσότερους κλάδους υπήρχε μια σκέψη, ένα σχέδιο. Θα υπάρξει ενίσχυση των θεάτρων τον χειμώνα; Στον εγκλεισμό όλοι ανατρέξαμε στο θέατρο, στη μουσική, στο βιβλίο. Θέλει σχεδιασμό και μελέτη, όχι δαιμονοποίηση του θεάτρου».

Για τους περισσότερους ανεξάρτητους θεατρικούς παραγωγούς η θερινή σεζόν είναι πρακτικά χαμένη και στρέφονται στη διεκδίκηση θεσμικών παρεμβάσεων και διευκολύνσεων σε συνεργασία με το ΥΠΠΟ και τα συναρμόδια υπουργεία. Η συνέχιση της υποστήριξης των εργαζομένων του κλάδου, τα vouchers αντί των επιστροφών στα εισιτήρια, νέες λύσεις για τα ενοίκια –ακόμα και το 60% είναι υψηλό όταν τα έσοδα είναι μηδενικά– είναι ορισμένα από τα θέματα που θέτουν επιμόνως οι επαγγελματίες του χώρου. «Δεν θέλουμε να επιβαρύνουμε την Υγεία και γι’ αυτό δεν αναλωνόμαστε σε πιέσεις ώστε να ανοίξουμε νωρίτερα, αλλά χρειαζόμαστε μέτρα», σημειώνει στην «Κ» ο Παναγιώτης Γεώργας.

ΜΟΥΣΙΚΗ

Υπάρχουν ρεαλιστικά προβλήματα

Της ΜΑΡΩΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ 

«Η Καμεράτα είναι… στο σπίτι και, εφόσον δεν υπάρχει καμία προοπτική εμφανίσεων, δεν έχει νόημα να ξεκινήσουμε πρόβες», μας λέει ο αρχιμουσικός και καλλιτεχνικός διευθυντής της ορχήστρας, Γιώργος Πέτρου. «Η Καμεράτα θεσμικά βρίσκεται σε μια μεταβατική περίοδο και ελπίζει σε ένα νέο ξεκίνημα, για το οποίο θα είχαμε μιλήσει ήδη εάν δεν μεσολαβούσε η πανδημία. Προς το παρόν, παραμένουμε μια ορχήστρα που απαρτίζεται από μουσικούς ελεύθερους επαγγελματίες. Το ίδιο είμαι κι εγώ. Τώρα –μετά τις αλλεπάλληλες ακυρώσεις– δουλεύουμε ένα σχέδιο ψηφιακών εμφανίσεων για το Μέγαρο, και πιστεύω ότι αυτό είναι κάτι που αργά ή γρήγορα θα μπει στη ζωή μας. Δηλαδή οδεύουμε μουσικά προς μικρότερα σχήματα –σίγουρα όχι συμφωνικά–, που θα εργάζονται για ψηφιακές ή τηλεοπτικές μεταδόσεις.

Βεβαίως, τίθεται το θέμα τού πώς συντηρείται κανείς, διότι μέχρι τώρα τα προϊόντα του πολιτισμού παραχωρήθηκαν χωρίς οι καλλιτέχνες –και πολύ σωστά– να εισπράξουν δικαιώματα. Ετσι, το οξύμωρο είναι ότι καθ’ όλη την περίοδο της καραντίνας προσφέρθηκε δωρεάν το αγαθό του πολιτισμού, με χαρά μεν, αλλά από επαγγελματίες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα επιβίωσης – άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο.

Πρέπει να σκεφθούμε και να προτείνουμε στην πολιτεία έναν τρόπο παραγωγής του πολιτιστικού προϊόντος μέσα στις συνθήκες που βιώνουμε, για παράδειγμα μουσική για πολύ μικρό κοινό. Εχουμε μια νέα τάξη πραγμάτων στην οποία πρέπει να προσαρμοστούμε. Αν πρόκειται όμως να μείνουμε εκτός ολόκληρη τη σεζόν, τότε η πολιτεία πρέπει να μας στηρίξει. Και βεβαίως, οφείλουμε να αποτελέσουμε μέρος μιας ευρύτερης διεθνούς πρακτικής για τα θέματα του πολιτισμού».

Η σοπράνο Χρύσα Μαλιαμάνη επρόκειτο να ερμηνεύσει τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην «Πάπισσα Ιωάννα», μια παραγωγή της ΕΛΣ. Ομως η παράσταση δεν ανέβηκε ποτέ, μολονότι έφτασε ώς τη γενική πρόβα. «Ηταν μεγάλη απογοήτευση, βεβαίως», λέει στην «Κ». «Αλλά πέραν του ψυχολογικού κόστους και της ανάγκης για καλλιτεχνική έκφραση, τίθενται πιο ρεαλιστικά προβλήματα: ο βιοπορισμός. Η αγορά για εμάς είναι πολύ μικρή, οπότε ακόμη και στις φυσιολογικές συνθήκες δεν δουλεύουμε όλοι συνεχώς. Τώρα πλέον δεν εργάζεται κανείς, και μάλλον αυτό θα πάρει χρόνο. Πιστεύω ότι, εφόσον οι καλλιτέχνες είμαστε διατεθειμένοι να συνεργαστούμε, θα μπορούσε να γίνει ένας σχεδιασμός ώστε το καλοκαίρι να οργανωθούν παραστάσεις σε ανοιχτούς χώρους, με περιορισμένο αριθμό θεατών, μουσικών και τραγουδιστών».

Κατανοούν το πρόβλημα, αγωνιούν για την επιβίωση-1

Η μεγαλύτερη μερίδα των καλλιτεχνών νιώθει αποκλεισμένη από τα μέτρα στήριξης, που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση, παρότι ο πολιτισμός προσφέρθηκε απλόχερα και δωρεάν για όλη την περίοδο της καραντίνας.

ΣΥΝΑΥΛΙΕΣ

Σαφείς διατυπώσεις, μέτρα στήριξης

Του ΝΙΚΟΛΑ ΖΩΗ

«Προφανώς η κυβέρνηση προχωρά βλέποντας και κάνοντας, όμως μια συναυλία προγραμματίζεται μήνες πριν. Χωρίς συγκεκριμένη απαγόρευση, ούτε εισόδημα μπορούμε να υπολογίσουμε ούτε γίνεται να διοργανωθούν συναυλίες μελλοντικά», λέει στην «Κ» ο τραγουδοποιός Στάθης Δρογώσης. Ως εκπρόσωπος της Eνωσης Δικαιούχων Eργων Μουσικής, συμμετείχε χθες, με άλλους φορείς, σε τηλεδιάσκεψη με τον γενικό γραμματέα σύγχρονου πολιτισμού, Νικόλα Γιατρομανωλάκη. «Πρότεινα ένα εποχικό επίδομα. Τα 800 ευρώ, που οι περισσότεροι μουσικοί δεν πήραν, αφορούσαν 45 μέρες. Κι επειδή το υπουργείο Πολιτισμού δεν είναι τροχονόμος αιτημάτων, πρέπει να χαράξει πολιτική με όραμα, να δημιουργήσει ένα ΕΣΠΑ για τον πολιτισμό».

Συγκεκριμένες διατυπώσεις επιθυμούν και οι διοργανωτές συναυλιών. «H φράση “κρίνεται απίθανο να επιτραπούν μέσα στο καλοκαίρι μεγάλες συναθροίσεις” από την πρωθυπουργική ανακοίνωση, ήταν η χειρότερη δυνατή», λέει ο Νίκος Λώρης. «Για να μας επιστραφούν οι προκαταβολές, χρειάζονται σαφείς κυβερνητικές απαγορεύσεις. Δεν μπορούμε να πούμε μονομερώς ότι μια μεγάλη συναυλία όπως της Σελίν Ντιόν δεν θα γίνει. Αν επίσης δεν πάρουμε πίσω τις προκαταβολές, πώς θα επιστρέψουμε τα χρήματα των εισιτηρίων; Ενα αίτημα λοιπόν είναι και η δυνατότητα έκδοσης voucher».

Οι τεχνικοί δεν έχουν μικρότερα προβλήματα. «Ο κλάδος θα χρειαστεί διαρκή στήριξη», τονίζει ο Τάσος Μπότσιος, πρόεδρος του Σωματείου Τεχνικών Απασχολουμένων σε Ζωντανές Οπτικοακουστικές Εκδηλώσεις. «Στην τελευταία κοινή υπουργική απόφαση αναφερόταν ότι θα λαμβάναμε το επίδομα, τελικά όμως απουσιάζαμε από το σχετικό ΦΕΚ».

Σύμφωνα με την Κατερίνα Σταματάκη, πρόεδρο του Πανελληνίου Συνδέσμου Διοργανωτών Πολιτιστικών Εκδηλώσεων, που επίσης πήρε μέρος στη χθεσινή τηλεδιάσκεψη υπάρχει διάθεση επίλυσης των προβλημάτων. «Οι αποφάσεις που θα καθορίζουν τις συναθροίσεις θα εξαρτώνται από μελέτες υγειονομικής ασφάλειας, γι’ αυτό εκείνες που αφορούν κινηματογράφους βγήκαν νωρίτερα από των άλλων θεαμάτων», διευκρινίζει στην «Κ». Και συμπληρώνει: «Από τις 4 Μαΐου οι επιχειρήσεις πολιτισμού θα είναι ενεργές χωρίς αντικείμενο εργασίας, με εργαζομένους χωρίς έσοδα μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, χρειάζεται παράταση των μέτρων στήριξης, διαφορετικά θα οδηγηθούμε σε αφανισμό. Αναμένουμε ενημέρωση για την ενεργοποίηση των συναθροίσεων σε σχέση με τα υγειονομικά μέτρα, αναμένουμε να καθοριστεί αν η λήξη του καλοκαιριού θα είναι το τέλος Αυγούστου ή Σεπτεμβρίου, καθώς και αν θα δοθεί δυνατότητα πραγματοποίησης εκδηλώσεων μικρότερης προσέλευσης. Επίσης αναμένουμε διευκρινίσεις στο θέμα του voucher και της αναγνώρισης της ανωτέρας βίας, προκειμένου να καλυφθούν οι διοργανωτές συναυλιών στις συμβάσεις τους με το εξωτερικό».

ΣΙΝΕΜΑ

Κινηματογράφος εν αναμονή, προβληματισμός στους αιθουσάρχες

Του ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΧΑΡΜΠΗ

Οπως επιβεβαίωσαν οι πρόσφατες κυβερνητικές εξαγγελίες, τα σινεμά θα είναι από τους τελευταίους χώρους (μέσα Ιουνίου) που θα ανοίξουν για το κοινό. Σε τι κατάσταση, όμως, θα βρει το άνοιγμα τις γνωστές μας αίθουσες; «Τα ενοίκια των αιθουσών είναι υψηλότατα και παρόλο που καταβάλλεται το 60%, καταλαβαίνετε πως με μηδενικά έσοδα δεν μπορούμε να αντέξουμε, δίχως ενίσχυση από την πολιτεία. Το βασικό βέβαια είναι να ανοίξουμε, έστω και με λίγους θεατές, ώστε να συντηρηθούμε μέχρι να βελτιωθεί η κατάσταση. Διαφορετικά θα βγουν κάποια στιγμή νέες ταινίες, δεν θα υπάρχουν όμως χώροι να τις προβάλλουν…», μας λέει ο Γιώργος Στεργιάκης, του κινηματογράφου «Αστυ».

Από την άλλη, τους προσεχείς μήνες στο επίκεντρο θα βρεθούν τα θερινά σινεμά. Ο κ. Αλκης Γούναρης, η εταιρεία του οποίου έχει αίθουσες όπως η «Ηλέκτρα» και το «Εκράν», προσπαθεί να παραμείνει αισιόδοξος: «Θα είναι προφανώς ένα ιδιαίτερο καλοκαίρι, δεν ξέρουμε τι θα γίνει και με τη διανομή.

Εμείς είμαστε οικογενειακή επιχείρηση, όπως και άλλες του χώρου, οπότε τα έξοδα είναι λιγότερα. Ελπίζουμε, λοιπόν, πως θα τα καταφέρουμε, ακόμα και για ψυχολογικούς λόγους: αν ο κόσμος δεν έχει πολλές διεξόδους για ψυχαγωγία, ένα σινεμά θα το πάει πιο εύκολα».

Αλλες αίθουσες πάλι επηρεάζονται από διαφορετικές συνθήκες: «Εμείς βασίζουμε ένα μεγάλο μέρος των θεατών μας στους ξένους τουρίστες, τους οποίους φέτος μάλλον τους ξεχνάμε. Μπορεί επομένως να παίξουμε ελληνικά φιλμ –που δεν το κάνουμε– όπως η “Ευτυχία” ή η “Μπαλάντα” του Οικονομίδη. Κατά τη γνώμη μου πρέπει επίσης να επικεντρωθούμε σε καλές ταινίες, οι οποίες δεν έκαναν τα εισιτήρια που έπρεπε τον περασμένο χειμώνα, λόγω υπερβολικής προσφοράς», αναφέρει ο Δημήτρης Πάνου, του «Σινέ Παρί» στην Πλάκα.

Για το ποιες ταινίες θα φτάσουν στην αίθουσα μας μιλάει και η διευθύντρια της Feelgood, Ειρήνη Σουγανίδου: «Η Ντίσνεϊ και η Sony που είναι οι δύο μεγαλύτεροι συνεργάτες μας, προγραμματίζουν κάποιες από τις μεγάλες παραγωγές τους για το τέλος του καλοκαιριού. Οταν τις έχουμε εμείς, θα τις κυκλοφορήσουμε κανονικά. Εκείνο που πρέπει επίσης να σχεδιαστεί προσεκτικά είναι οι ανεξάρτητες ταινίες, κάποιες από τις οποίες κυκλοφόρησαν αυτό το διάστημα σε πλατφόρμες και συνεπώς για εμάς έχουν χαθεί».

Θερινή αίθουσα, τη «Λαΐδα», διαθέτει και η Ταινιοθήκη: «Φέτος το καλοκαίρι θα πρέπει ίσως να προσανατολίσουμε το πρόγραμμά μας και προς τις νεότερες ηλικίες, που είναι πιο πιθανό να έρθουν στην αίθουσα», αναφέρει η πρόεδρος της Ταινιοθήκης, Μαρία Κομνηνού, η οποία διαβεβαίωσε πως ο υποστηριζόμενος από το υπουργείο Οργανισμός θα συνεχίσει κανονικά τη λειτουργία του.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή