ΤΟΚΙΟ
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1964
Σαν να είμαστε σε εμπόλεμη κατάσταση, και η αναβολή των Ολυμπιακών Αγώνων του 2020, που επρόκειτο να γίνουν στο Τόκιο, προκαλεί, όπως είναι φυσικό, εκτενή αρθρογραφία. Η αισιόδοξη άποψη υποστηρίζει ότι οι Αγώνες θα γίνουν το 2021 ως «Τόκιο 2020» (αυτό δεν αλλάζει, ούτε σχεδιαστικά αλλά ούτε και ιστορικά) και υπάρχουν και οι περισσότερο επιφυλακτικοί που επιμένουν ότι όλα είναι ανοικτά. Στους «Νιου Γιορκ Τάιμς» δημοσιεύθηκε ένα εξαιρετικό άρθρο του Τζέιμς Φαράγκο που επιχειρεί να στήσει μια ψυχική και πολιτισμική γέφυρα με το 1964, όταν το Τόκιο –για πρώτη φορά– είχε διοργανώσει Ολυμπιακούς Αγώνες. Κατά ειρωνεία της τύχης, το Τόκιο είχε επιλεγεί να διοργανώσει τους Αγώνες του 1940, οι οποίοι φυσικά δεν έγιναν λόγω πολέμου. Η Ιαπωνία θα έπαιρνε τη σκυτάλη μετά τη ναζιστική Γερμανία το 1936. Αλλά το 1964, η εποχή είχε αλλάξει θεαματικά. Οπως γράφει ο Τζέιμς Φαράγκο, ήταν μια χρυσή και μοναδική ευκαιρία για την Ιαπωνία να παρουσιάσει τότε το νέο της πρόσωπο, μοντέρνο, οικουμενικό, τεχνολογικά προωθημένο και φιλειρηνικό. Ηταν, επίσης, ένας πλάγιος τρόπος για να δηλωθεί παγκοσμίως η επιθυμία για λήθη. Η Ιαπωνία της δεκαετίας του ’40 ήταν εχθρός των Συμμάχων αλλά τιμωρήθηκε σκληρά. Το 1964, μετά τη δολοφονία του Κένεντι, μετά την ανεξαρτησία των πάλαι ποτέ αποικιών, μετά την ένταση που γεννούσε ο Ψυχρός Πόλεμος, μετά τις αναφλέξεις στην Ινδοκίνα, μετά την ενηλικίωση της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς, η Ιαπωνία είχε τη δυνατότητα να εμπεδώσει στη συνείδηση εκατομμυρίων ανθρώπων πως ήταν μια μεγάλη δύναμη. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες ήταν ο δρόμος. Ηδη από το 1960, το Τόκιο ήταν ένα απέραντο εργοτάξιο. Πολύς κόσμος φορούσε μάσκες στον δρόμο (και ωτασπίδες) για να αποφύγει τη σκόνη και τον θόρυβο που προκαλούσαν τα μεγάλα έργα. Το Τόκιο (και μεταφορικά όλη η Ιαπωνία) αναδυόταν ως ένα ισχυρό κέντρο, μια διεθνής πρωτεύουσα του μοντερνισμού, της καινοτομίας και της νεωτερικότητας, με άψογο ντιζάιν και προωθημένη αρχιτεκτονική. Το Στάδιο, σχεδιασμένο από τον Κένζο Τάνγκε είναι πλέον κλασικό. Οπως και το σήμα των Ολυμπιακών Αγώνων του 1964 και όλο το πρόσωπο του «Τόκιο ’64», το οποίο ήταν αποτέλεσμα της επιλογής του Γιουσάκο Καμεκούρα, επικεφαλής της σχεδιαστικής πρότασης. Η Νέα Ιαπωνία ενίσχυε μια νέα επικοινωνιακή γλώσσα, αφαίρεσης και ρώμης, και άφηνε για λίγο στην άκρη τον αυτοκρατορικό δεσποτισμό, τις ανθισμένες κερασιές και τις γκέισες. Το 1964 ήταν ένα στάδιο ενηλικίωσης που παγίωσε την Ιαπωνία στο μυαλό της διεθνούς κοινότητας ως μία τεχνολογική αυτοκρατορία.
Ουίγκμορ Χολ
Γιαγιόι Κουσάμα
Ο Γουίτμαν ως νοσοκόμος
Φωτ. PHILADELPHIA MUSEUM
Σε μία από τις online εκθέσεις του Μουσείου Τέχνης της Φιλαδέλφειας εντοπίζεται η μορφή του Γουόλτ Γουίτμαν. Είναι μία από τις φωτογραφίες στην ενότητα «Γιατροί και Νοσοκόμοι» με έργα τέχνης και φωτογραφίες που τιμούν όσους εργάστηκαν σε μονάδες υγείας. Ο Γουίτμαν είχε προσφέρει υπηρεσίες στον Αμερικανικό Εμφύλιο ως νοσοκόμος. Η φωτογραφία είναι του Μάθιου Μπρέιντι από τη δεκαετία του 1860 και το τύπωμα είναι του 1955 από τον μεγάλο φωτογράφο Ανσελ Ανταμς.
Μουσείο Φυσικής Ιστορίας
Φωτ. THE NEW YORK TIMES