Η άνοδος και η πτώση της καρτ ποστάλ
Το Ταχυδρομικό Μουσείο στο Λονδίνο (www.postalmuseum.org) εγκαινίασε την επαναλειτουργία του με μια μεγάλη έκθεση αφιερωμένη στο κοινωνικό φαινόμενο της καρτ ποστάλ, που ήταν το δημοφιλέστερο και πιο διαδεδομένο μέσο ανταλλαγής μηνυμάτων από τα τέλη του 19ου αιώνα έως την επικράτηση του Διαδικτύου. Η έκθεση με τίτλο «Wish You Were Here: τα 151 χρόνια της βρετανικής καρτ ποστάλ» παρουσιάζει το φαινόμενο της επιθυμίας για επικοινωνία όπως σηματοδοτήθηκε και εκφράστηκε από την ανάπτυξη των δικτύων και της τεχνολογίας σταδιακά από το 1870 και μετά. Από το 1894 επιτράπηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο η αποδοχή από το επίσημο ταχυδρομείο των φωτογραφικών καρτών, των δελταρίων όπως λέγονταν στα ελληνικά, που εξέδιδαν οι εμπορικοί εκδοτικοί οίκοι. Αυτή η εξέλιξη οδήγησε σε μια πρωτοφανή εκδοτική έκρηξη, που δεν προλάβαινε να ικανοποιεί την τεράστια ζήτηση. Στην εδουαρδιανή περίοδο (την πρώτη δεκαετία του εικοστού αιώνα) εκατοντάδες εκατομμύρια καρτ ποστάλ ταχυδρομούνταν κάθε μέρα στην Αγγλία. Οι κάρτες στο Λονδίνο παραδίδονταν δύο και τρεις φορές ημερησίως καθώς ικανοποιούσαν και την ανάγκη για μια απλή συνεννόηση ανάμεσα στον αποστολέα και στον παραλήπτη. Το εκδοτικό και κοινωνικό φαινόμενο της καρτ ποστάλ ήταν οικουμενικό. Χιλιάδες ήταν οι συλλέκτες. Από πλευράς εκτύπωσης κορυφαίες ήταν οι κάρτες στη Γερμανία, αλλά στον αγγλοσαξονικό κόσμο ήταν εντυπωσιακή η τεράστια βεντάλια της θεματογραφίας, που άγγιζε κάθε δραστηριότητα του ανθρώπου (ευχές για γιορτές, τοπία και πόλεις, ηθοποιοί, πατριωτικές, σιδηρόδρομοι, ατυχήματα και καταστροφές, ηθογραφικές, τολμηρές, βασιλείς και πολιτικοί κ.λπ.). Η καρτ ποστάλ ευνοήθηκε επίσης διότι απαιτούσε τα μισά ταχυδρομικά τέλη σε σχέση με μια επιστολή. Το προνόμιο αυτό διατηρήθηκε μέχρι το 1968. Η ανάπτυξή της συνδέθηκε με την άνοδο της μεσαίας τέχνης, την ανάπτυξη της τυπογραφίας και της χρωμολιθογραφίας, τη διάδοση της φωτογραφίας, την ανάπτυξη του τουρισμού, την απήχηση των θεαμάτων και την κουλτούρα των αστέρων της σκηνής και του κινηματογράφου, τη μείωση του αναλφαβητισμού και την καλλιέργεια μιας πνευματικής περιέργειας. Η καρτ ποστάλ ενισχύθηκε περισσότερο ως τουριστικό είδος κυρίως μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν αναπτύχθηκε θεαματικά ο τουριστικός κλάδος. Επλήγη όμως από τη διευκόλυνση των ταξιδιών, από την ταχύτητα των μετακινήσεων, τη διάδοση αρχικά του τηλεφώνου και αργότερα των νέων τεχνολογιών. Τα τελευταία χρόνια είναι είδος προς μελέτη και επιβιώνει ως είδος υψηλού γούστου εάν πρόκειται για μουσεία ή συλλογές. Η τουριστική κάρτα, πάντως, πωλείται ακόμη και κάποιοι επιμένουν στην ωραία, παλιά συνήθεια.
ΒΟΝΝΗ
Οι κώδικες της μόδας
Κατ’ αποκλειστικότητα για την Ευρώπη, παρουσιάζεται στην Bundeskunsthalle η έκθεση από την Ιαπωνία με θέμα τη μόδα και τους συμβολισμούς της. Μια παραγωγή του Εθνικού Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης και του Ινστιτούτου Κοστουμιών του Κιότο, που παρουσιάζει δημιουργίες σχεδιαστών σε συνομιλία με έργα σύγχρονης τέχνης. Παρουσιάζονται δουλειές των Αρμάνι, Σανέλ, Μιγιάκε, Μπέρμπερι, Λουί Βουιτόν και άλλων ως ένα σύνθετο πολιτισμικό φαινόμενο.
ΣΥΛΛΟΓΕΣ
Μπέιμπ Ρουθ
Για την Αμερική, ο θρύλος του μπέιζμπολ Μπέιμπ Ρουθ (Τζορτζ Χέρμαν Ρουθ, 1895-1948) επιζεί και προκαλεί ακόμη νοσταλγία. Για τον συλλέκτη, νευρολόγο Τόμας Νιούμαν, ο οποίος πέθανε πρόσφατα από κορωνοϊό σε ηλικία 73 ετών, ήταν όλη του η ζωή, όπως και ο κόσμος του μπέιζμπολ. Μάζευε με μανία τις συλλεκτικές κάρτες και τα προγράμματα με τέτοια επιμέλεια ώστε η συλλογή του, που θα δημοπρατηθεί σε λίγο καιρό, εκτιμάται σε αξία άνω των 20 εκατ. δολαρίων.
ΒΕΝΕΤΙΑ
Εγκατάσταση στο νερό
Μια μεγάλη, ορειχάλκινη φτελιά με μια πέτρα στα γυμνά κλαδιά της, σαν φωλιά πουλιών, είναι η συμβολική, για την πανδημία, εγκατάσταση του Ιταλού καλλιτέχνη Τζουζέπε Πενόνε στη Βενετία. Τοποθετήθηκε από το Ιδρυμα Vuslat έξω από το Αρσενάλε στο πλαίσιο της 17ης Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής που έχει τον θεματικό άξονα «Πώς θα συμβιώσουμε;». Η Μπιενάλε θα διαρκέσει έως τις 21 Νοεμβρίου. Με τον Χρυσό Λέοντα τιμήθηκε ο Ισπανός αρχιτέκτων Ραφαέλ Μονέο.
ΕΚΔΟΣΕΙΣ
Depeche Mode
Επί χρόνια, ο ονομαστός Ολλανδός φωτογράφος Αντον Κόρμπιν παρακολουθούσε τους Depeche Mode και κατά μία έννοια συνέθετε ένα υβριδικό ημερολόγιο του γκρουπ από τη δεκαετία του 1980 έως τα πρόσφατα χρόνια. Ο εκδοτικός οίκος Taschen προχώρησε σε μια επιλογή για μια πιο προσιτή έκδοση (στην τιμή των 100 ευρώ) με τις ατμοσφαιρικές φωτογραφίες του Κόρμπιν, που απηχούν το πνεύμα της εποχής, αλλά και την πορεία ενός από τα πιο αγαπητά συγκροτήματα.
ΛΙΒΕΡΠΟΥΛ
Λούσιαν Φρόιντ
Η Τέιτ σχεδιάζει μια μεγάλη έκθεση με έργα Λούσιαν Φρόιντ (1922-2011), η οποία θα εγκαινιαστεί στις 24 Ιουλίου. Η έκθεση θα παραμείνει ανοικτή έως τον Ιανουάριο 2022 και εστιάζεται στα πρόσωπα του στενού περιβάλλοντος του ζωγράφου. Εργα ζωγραφικής, σχέδια και φωτογραφίες συνθέτουν το σύμπαν των πιο αναγνωρίσιμων προσώπων που πόζαραν για τον Λούσιαν Φρόιντ, ανάμεσά τους η πρώτη γυναίκα του Κίτι Γκάρμαν και ο φίλος και συνεργάτης του Ντέιβιντ Ντόσον.